Điều đặc biệt chú ý là vào đầu giờ chiều 23/10, trước lúc phiên xử được tiếp tục, cơ quan cảnh sát điều tra đã mời hai bị cáo là Nguyễn Minh Hùng và Võ Mạnh Cường ra ngoài để đọc lệnh bắt tạm giam thời hạn 90 ngày. Vừa nghe đọc đến tên mình, bị cáo Nguyễn Minh Hùng đã ngất xỉu ngay tại chỗ, phải nhờ đến sự hỗ trợ của nhân viên y tế.
Trước đó, trong buổi sáng, trả lời câu hỏi của HĐXX trong phần quay lại này, bị cáo Võ Mạnh Cường (Giám đốc công ty Hàng hải Quốc tế H&C) hết sức bình tĩnh, trả lời rành mạch từng nội dung một. Theo đó, bị cáo Cường cho rằng mình đã làm đúng, chứ không làm sai điều gì. Bị cáo lập luận rằng, mình tốt nghiệp chuyên ngành hàng hải nên không thể nào biết được chất lượng thuốc đó như thế nào. Bị cáo có giấy ủy quyền đàng hoàng của công ty dược bên nước ngoài. Dù bị cáo chưa tới Canada, nhưng bị cáo đã đến nhà máy của người ủy quyền và thấy rất lớn nên bị cáo tin tưởng. Đặc biệt là được Cục Quản lý dược cấp giấy nên bị cáo rất yên tâm làm theo…
Các vấn đề liên quan tới việc dùng giấy ủy quyền của công ty nước ngoài; chi hoa hồng 7,5 tỷ đồng; nâng khống giá thuốc và cả vấn đề kháng cáo vì lý do gì… cũng được HĐXX đi sâu cụ thể thêm một lần nữa. Hết buổi sáng, HĐXX vẫn chưa xét hỏi xong.
Hồ sơ vụ án thể hiện, năm 2013, Nguyễn Minh Hùng (nguyên chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Công ty VN Pharma) thông qua môi giới là Võ Mạnh Cường (Giám đốc công ty Hàng hải Quốc tế H&C) đặt mua thuốc tân dược của hãng Helix Pharmaceuticals (Canada) để bán và đấu thầu cung cấp cho các bệnh viện ở Việt Nam. Trong đó có thuốc Capicitabine 500mg dùng chữa trị bệnh ung thư ở người.
Khi Công ty Cổ phần VN Pharma nhập hơn 9 ngàn hộp thuốc Capicitabine 500mg về kho, do không có hồ sơ kỹ thuật thuốc cũng như tiêu chuẩn và phương pháp kiểm nghiệm thuốc để nộp cho Cục Quản lý dược thẩm định theo quy định của Bộ Y tế, ông Hùng đã chỉ đạo hai nhân viên viết hồ sơ kỹ thuật thuốc H-Capita 500mg để hợp thức hồ sơ nộp cho Cục quản lý dược cấp giấy phép nhập khẩu và đăng ký lưu hành loại thuốc này.
Trên cơ sở hồ sơ của công ty VN Pharma cung cấp, Cục Quản lý dược đồng ý cho nhập đối với đơn hàng trên. Tháng 4/2014, Công ty VN Pharma đã mở tờ khai hải quan nhập khẩu hơn 9 ngàn hộp thuốc H-Capita 500mg về Việt Nam và đã được thông quan thành công. Do nghi ngờ về nguồn gốc thuốc nhập khẩu, Cục quản lý dược yêu cầu Hùng, Cường giải trình. Sau đó tiến hành thanh, kiểm tra, niêm phong lô thuốc.
Quá trình điều tra xác định, từ năm 2013 đến tháng 9/2014, Hùng thông qua Cường làm giả giấy tờ, con dấu để được Bộ Y tế cấp phép nhập khẩu thuốc và buôn lậu hơn 9 ngàn hộp thuốc Capicitabine 500mg không rõ nguồn gốc, kém chất lượng. Qua giám định cho thấy loại thuốc này không đủ chất lượng để chữa bệnh cho người.
Với hành vi đó, cuối tháng 8/2017, TAND TP.HCM đã tuyên phạt bị cáo Nguyễn Minh Hùng và Võ Mạnh Cường mỗi bị cáo 12 năm tù về tội Buôn lậu.
Bị cáo Nguyễn Trí Nhật (nguyên Phó giám đốc Công ty Cổ phần VN Pharma) 5 năm tù; Ngô Anh Quốc (nguyên Phó giám đốc Công ty Cổ phần VN Pharma) 4 năm tù; Lê Thị Vũ Phương (kế toán trưởng Công ty Cổ phần VN Pharma) 3 năm tù cùng tội danh trên.
Riêng bị cáo Phạm Anh Kiệt (Tổng giám đốc Công ty Dược Sapharco) 2 năm tù treo; Phan Cẩm Loan (nguyên Phó trưởng phòng xuất nhập khẩu Công ty Cổ phần VN Pharma) 3 năm 6 tháng tù; Bùi Ngọc Duy (nguyên Trưởng phòng Nghiên cứu và phát triển Công ty Cổ phần VN Pharma) 1 năm 6 tháng tù, Phạm Văn Thông (dược sĩ) 2 năm tù treo về tội Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức.
Sau án sơ thẩm, có 6 bị cáo kháng án. Bên cạnh đó, VKS cũng có kháng nghị nhiều nội dung.
Ngày 19/10, vụ án được đưa ra xét xử phúc thẩm với sự mong đợi của dư luận cả nước sẽ có một bản án đúng bản chất vấn đề.
Dù kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, nhưng tại phiên phúc thẩm, những bị cáo đứng đầu như Hùng, Cường đều phủ nhận hành vi phạm tội của mình và gần như kháng cáo kêu oan khiến HĐXX cũng như VKS phải rất tốn thời gian công sức.
Tại phiên tòa phúc thẩm, đại diện nhiều cơ quan cũng đã được HĐXX mời tới để làm rõ một số vấn đề như Hải quan Tân Sơn Nhất, Cục Quản lý dược…
Trong phần luận tội, đại diện VKSND Cấp cao tại TP. HCM đã đề nghị HĐXX tuyên hủy toàn bộ bản án sơ thẩm vì có rất nhiều lý do như: Vụ án có dấu hiệu bỏ lọt người, lọt tội đối với bị cáo Nguyễn Minh Hùng và bị cáo Võ Mạnh Cường cũng như một số đồng phạm.
Thứ hai, VKS yêu cầu điều tra trách nhiệm của lãnh đạo Cục Quản lý dược vì cho rằng lãnh đạo Cục này có sự tắc trách, thiếu trách nhiệm trong việc cấp giấy phép nhập khẩu lô thuốc H-Capita 500mg Caple đã tạo điều kiện cho các đối tượng vi phạm pháp luật nghiêm trọng trong vụ án này.
Thứ ba, án sơ thẩm chưa làm rõ lời khai các bị cáo về khoản chi hoa hồng cho bác sĩ cũng như vấn đề xử lý vật chứng số tiền 7,5 tỉ đồng và 10 ngàn USD cho đối tác ở Hồng Kông. Theo VKS, số tiền trên đều là tang vật vụ án nhưng không tuyên tịch thu sung công quỹ là một thiếu sót lớn, mà tòa cấp phúc thẩm không thể bổ sung được.
Thứ tư, việc để cho Cục Quản lý dược giám định lô thuốc bị phát hiện do chính mình cấp phép là không thật sự khách quan, do đó cần phải thành lập một cơ quan độc lập để giám định lô thuốc này…
