Liên danh TVGSHĐ dự án Giải quyết ngập do triều khu vực TP Hồ Chí Minh có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu - giai đoạn 1 vừa mới văn bản gửi ông Trần Vĩnh Tuyến, Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh báo cáo về việc làm rõ thông tin liên quan đến trách nhiệm của Liên danh và các vấn đề có dấu hiệu trái pháp luật tại dự án.
Liên danh TVGSHĐ kiến nghị UBND TP Hồ Chí Minh nhanh chóng có ý kiến chỉ đạo giải quyết dứt điểm những vấn đề tồn tại đã được TVGSHĐ báo cáo nhiều lần nhằm thúc đẩy dự án được triển khai trở lại và đảm bảo yêu cầu về chất lượng cũng như tuân thủ Hợp đồng BT đã ký. Ngoài ra, Liên danh TVGSHĐ cũng kiến nghị UBND TP Hồ Chí Minh cho xem xét công khai các vấn đề nói trên.
Theo văn bản nói trên, Liên danh TVGSHĐ nêu những điểm nổi cộm của dự án cần giải quyết cấp bách như vấn đề dự toán công trình, cho đến nay sau khi Trung Nam Group đã triển khai thi công Dự án hơn một năm mà dự toán cho toàn bộ dự án vẫn chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền thẩm định và phê duyệt.
Về vấn đề xác nhận giá trị giải ngân tạm ứng của dự án, liên danh TVGSHĐ khẳng định, việc Trung tâm Chống ngập TP. HCM đồng ý giải ngân tạm ứng 1.518 tỷ đồng cho Trung Nam Group là không đúng quy định của pháp luật cho Dự án BT và không đúng với Hợp đồng BT đã ký kết giữa Trung Nam Group và UBND TP.HCM.
Bề những thay đổi về vật liệu của Trung Nam Group so với thiết kế cơ sở, liên danh TVGSHĐ nhận thấy Trung Nam Group đã có nhiều thay đổi về vật liệu so với thiết kế cơ sở và cũng chưa hoàn chỉnh các thủ tục pháp lý theo quy định tại Điều 17 của Hợp đồng BT.
Trung Nam BT 1547 (công ty con của Trung Nam Group thực hiện dự án) thay đổi thép chế tạo cửa van từ thép Nhật (thiết kế cơ sở) sang thép Trung Quốc (thực tế thi công) khi chưa được sự chấp thuận của cấp có thẩm quyền phê duyệt dự án đầu tư theo đúng quy định (khoản 3 điều 6 Luật Xây dựng và điều 17 của hợp đồng BT). Cần làm rõ lý do, thời điểm, thẩm quyền và trách nhiệm của các bên (khối lượng thép theo thiết kế cơ sở được duyệt khoảng 3.000 tấn).
Ngoài ra, Trung Nam BT 1547 thi công hạng mục cống kiểm soát triều Mương Chuối sai khác so với Hồ sơ thiết kế thi công đã được cấp thẩm quyền phê duyệt và việc tăng dự toán từ 1.400 tỷ lên 2.100 tỷ đồng cần phải được làm rõ.
Liên danh TVGSHĐ nhận thấy Trung Nam Group đã có nhiều thay đổi về vật liệu so với thiết kế cơ sở và cũng chưa hoàn chỉnh các thủ tục pháp lý theo quy định tại Điều 17 của Hợp đồng BT.
Trung Nam BT 1547 thay đổi thép chế tạo cửa van từ thép Nhật (thiết kế cơ sở) sang thép Trung Quốc (thực tế thi công) khi chưa được sự chấp thuận của cấp có thẩm quyền phê duyệt dự án đầu tư theo đúng quy định (khoản 3 điều 6 Luật Xây dựng và điều 17 của hợp đồng BT). Cần làm rõ lý do, thời điểm, thẩm quyền và trách nhiệm của các bên (khối lượng thép theo thiết kế cơ sở được duyệt khoảng 3.000 tấn).
Ngoài ra, Trung Nam BT 1547 thi công hạng mục cống kiểm soát triều Mương Chuối sai khác so với Hồ sơ thiết kế thi công đã được cấp thẩm quyền phê duyệt và việc tăng dự toán từ 1.400 tỷ lên 2.100 tỷ đồng cần phải được làm rõ.
Trung Nam Group và Trung Nam BT 1547 không thể cung cấp được hồ sơ tài chính về nguồn vốn huy động và vốn giải ngân để Liên danh TVGSHĐ thực hiện đánh giá tiến độ huy động vốn và giám sát đánh giá công khai tài chính và dòng tiền của dự án, đặc biệt là số tiền đã được xác nhận tạm ứng từ nguồn vốn vay ưu đãi của Ngân hàng Nhà nước.
Liên danh TVGSHĐ khẳng định, đã thực hiện tất cả những nhiệm vụ được quy định tại Hợp đồng mà các bên đã ký kết. Theo đó, TVGSHĐ có trách nhiệm xem xét, có ý kiến cảnh báo, có kiến nghị đề xuất các vấn đề còn tồn tại của Dự án nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của UBND TP Hồ Chí Minh. Việc quyết định và có ý kiến chỉ đạo cuối cùng thuộc trách nhiệm của UBND TP Hồ Chí Minh và Trung tâm Chống ngập TP Hồ Chí Minh.
“Việc dự án tạm dừng thi công từ cuối tháng 4/2018 là do nhà đầu tư (Trung Nam Group) tự quyết định. Liên danh TVGSHĐ đã xác nhận tổng hợp giá trị khối lượng hoàn thành đến đợt 18, đã được UBND TP Hồ Chí Minh và Trung tâm Chống ngập TP Hồ Chí Minh chấp nhận giải ngân, đồng thời tại Phụ lục 02A, UBND TP.HCM cũng đã xác nhận yêu cầu của Nhà đầu tư.
Do vậy việc tái khởi động dự án hoàn toàn thuộc về thẩm quyền của Nhà đầu tư Dự án chứ không phải trách nhiệm của UBND TP Hồ Chí Minh, Trung tâm Chống ngập TP Hồ Chí Minh hay của Liên danh TVGSHĐ. Do đó, Liên danh TVGSHĐ không có thẩm quyền theo luật để đình chỉ thi công hay cho phép tái khởi động hoặc dừng giải ngân Dự án như các thông tin thiếu chính xác quy chụp trên một số phương tiện thông tin đại chúng trong thời gian qua”, Liên danh khẳng định.
Kiểm toán nhà nước nêu sai sót của nhà đầu tư
Kiểm toán nhà nước (KTNN) cũng đã chỉ ra hàng loạt sai phạm tại dự án này. Nhà đầu tư đã lựa chọn vật tư chế tạo cửa van các gói thầu TB15, TB19, TB22 và TB26, khi thiết kế cơ sở chưa phù hợp, nên khi thiết kế kỹ thuật thi công phải điều chỉnh từ thép không rỉ SUS304, thép S355 sang sử dụng thép S355 hoặc các loại thép tương đương. Điều quan trọng là việc thay đổi vật tư chế tạo của Trung Nam Group theo KTNN “chưa được lập và trình UBND TP Hồ Chí Minh theo quy định tại điều 17 hợp đồng BT”.
Theo kết luận của KTNN,trong công tác lựa chọn nhà đầu tư, tổ chuyên gia tư vấn lựa chọn nhà đầu tư chưa đáp ứng đầy đủ năng lực theo quy định tại khoản 3 Điều 14 - Nghị định 30/2015/ND - CP ngày 17/3/2015 của Chính phủ.
Trong hợp đồng BT này, nhà đầu tư dự án là Trung Nam Group và Công ty TNHH Trung Nam BT 1547 – Công ty con của Trung Nam Group và cũng là nhà thầu của dự án, bị KTNN yêu cầu xử lý tài chính số tiền hơn 691 tỷ đồng. Trong đó, KTNN yêu cầu giảm chi phí đầu tư các gói thầu được kiểm toán số tiền gần 152 tỷ, giảm giá trị hợp đồng còn lại của gói thầu được kiểm toán gần 257 tỷ, hoàn tất các thủ tục xuất hóa đơn giá trị gia tăng đầu ra, kê khai và nộp thuế số tiền gần 283 tỷ đồng.
Trung Nam đã tự ý thay đổi vật liệu, giờ đây họ lại bị KTNN “bóc” các vi phạm về thuế, cho thấy Cục thuế TP Hồ Chí Minh cần có động tác điều tra nguyên nhân của “thủ tục xuất hóa đơn giá trị gia tăng đầu ra, kê khai và nộp thuế số tiền gần 283 tỷ đồng” theo kết luận nói trên.