Bệnh viện Ung bướu Hưng Việt: Tầm soát và phát hiện sớm ung thư sớm

Tại hội thảo quốc gia phòng chống ung thư do Bộ Y tế và Hội Ung thư Việt Nam tổ chức gần đây: Nếu năm 2000 Việt Nam chỉ ghi nhận hơn 6.900 ca ung thư phổi ở nam giới thì năm 2010 đã hơn 14.600 ca, dự báo năm 2020 sẽ gần 23.000 ca. Bệnh ung thư dạ dày cũng ngày càng phổ biến khi năm 2010 ghi nhận khoảng 10.000 ca, gấp đôi số ca được phát hiện trước đó 10 năm. Bệnh ung thư vú ở nữ giới là hơn 5.500 ca (năm 2000) thì tới năm 2010 đã vọt lên 12.500 ca và dự báo từ 6 năm nữa trở đi sẽ trên 22.600 ca/năm.

Gần đây nhất trong kết quả khảo sát tại 37 "làng ung thư" thuộc 22 tỉnh, thành phố trong khuôn khổ dự án "Điều tra, tìm kiếm nguồn nước hợp vệ sinh, phục vụ cấp nước sinh hoạt cho một số "làng ung thư" của Việt Nam" do Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước (Bộ Tài nguyên và Môi trường) thực hiện, cho thấy, có hơn 1.100 trường hợp chết vì các bệnh ung thư.

Theo đó tại một số địa phương ở nước ta, khi quan sát các trường hợp mắc ung thư, viêm nhiễm phụ khoa, thường có từ 40 đến 50% số người do sử dụng nguồn nước ô nhiễm. Các chuyên gia cho rằng: Nước uống, nước sinh hoạt hằng ngày của người dân nhiễm một số kim loại nặng, với hàm lượng cao, hoặc chứa các hợp chất hữu cơ, bao gồm các chất nhiên liệu, chất mầu, thuốc bảo vệ thực vật, kích thích tăng trưởng, các phụ gia trong dược phẩm, thực phẩm... là nguyên nhân dẫn đến nhiễm độc mạn tính, các bệnh hiểm nghèo, như ung thư gan, ung thư bàng quang, ung thư phổi; dị tật bẩm sinh; đẻ non... đó có thể là nguyên nhân gây nên những "làng ung thư" thời gian qua.

Theo TS.BS Hoàng Đình Chân - Giám đốc Bệnh viện Ung bướu Hưng Việt chia sẻ: Bệnh ung thư phổ biến nhất ở nam giới là: phổi, dạ dày, gan, đại trực tràng, thực quản, vòm họng, tiền liệt tuyến, khoang miệng; ở nữ giới phải kể đến ung thư vú, dạ dày, phổi, cổ tử cung, đại trực tràng, tuyến giáp. Hầu hết bệnh nhân đều đến bệnh viện trong tình trạng u đã phát triển to, di căn ra nhiều bộ phận nên rất khó điều trị.

30%-40% ca ung thư có thể phòng được, nếu phát hiện sớm có thể điều trị khỏi

Chúng ta đều biết rằng ung thư là một căn bệnh nguy hiểm, khả năng tử vong trong một thời gian ngắn là rất cao, và tỷ lệ người mắc ung thư ngày càng tăng cao, tuy nhiên, không phải mắc ung thư có nghĩa là nắm chắc cái chết. Đã có nhiều người được chữa khỏi bệnh ung thư, khả năng chữa khỏi bệnh phụ thuộc vào loại ung thư, nhưng có một điều chắc chắn là ung thư được phát hiện và điều trị càng sớm thì càng có nhiều khả năng chữa khỏi.

Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng 30%-40% ca ung thư có thể phòng được, nếu phát hiện sớm có thể điều trị khỏi và giảm được 50% số người tử vong do bệnh ung thư

Tỉ lệ mắc ung thư qua các năm 2000,2010 và dự báo năm 2020

Ý thức bảo vệ sức khỏe và tầm soát của người dân còn yếu, do đó việc phát hiện ung thư ở giai đoạn trễ muộn diễn ra khá phổ biến góp phần làm tăng cao tỉ lệ tử vong do ung thư tại Việt Nam.

Tầm soát và phát hiện sớm ung thư sớm

Trong những loại ung thư phổ biến trên thế giới hiện nay, có một số loại ung thư có thể được phát hiện sớm và do đó giảm được nguy cơ tử vong do ung thư. Một trong những ung thư có thể được phát hiện sớm để điều trị là ung thư vú ở phụ nữ.

Người dân đi tầm soát và phát hiện ung thư sớm tại Bệnh viện Ung bướu Hưng Việt, Số 34 Đại Cồ Việt – Hai Bà Trưng – Hà Nội

TS. BS Chân khuyến cáo phụ nữ từ 40 tuổi trở lên nên bắt đầu thực hiện chụp ngực hàng năm (mammograms) và sẽ tiếp tục như vậy chừng nào sức khỏe vẫn tốt. Phụ nữ ở độ tuổi 20 và 30 sẽ kiểm tra ngực cứ 3 năm một lần, những phụ nữ có người thân trong gia đình, cùng huyết thống, bị ung thư vú, nên xem xét việc xét nghiệm gene BRCA1 và BRCA 2, là hai loại gene gây ung thư vú và buồng trứng ở phụ nữ.

Ngoài ra, ung thư đại tràng cũng là một trong các loại ung thư phổ biến có thể được ngăn ngừa và phát hiện sớm. chúng ta nên bắt đầu đi chụp đại tràng định kỳ hàng năm bắt đầu từ độ tuổi 50 và tiếp tục như vậy cho đến khi 75 tuổi. Những người có nguy cơ cao như có người thân cùng huyết thống bị ung thư trước đó, có thể được chụp đại tràng và làm các xét nghiệm khác sớm hơn.

Với ung thư cổ tử cung hiện là loại ung thư khá phổ biến của phụ nữ trên thế giới, phụ nữ từ độ tuổi 25 trở lên nên bắt đầu làm xét nghiệm phát hiện sớm ung thư cổ tử cung (hay còn gọi là Papsmear). Papsmear giúp phát hiện sớm virut HPV là loại virut gây ung thư cổ tử cung chủ yếu ở phụ nữ. Ngoài ra, thế giới cũng đã phát triển vacxin phòng ngừa ung thư cổ tử cung hiện đang được dùng rộng rãi ở nhiều nước trong đó có Việt Nam.

Bệnh ung thư gia tăng nhanh chóng với nhiều lí do, có nguyên nhân chưa được xác định, và bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, chúng sẽ trở thành sát thủ số 1, hoặc là căn bệnh nan y không thể chữa khỏi nếu không được phát hiện sớm dẫn đến điều trị muộn. Vì vậy, chúng ta nên tự bảo vệ chính mình bằng cách khám và phát hiện sớm ung thư.