Theo ghi chép tại Bảo tàng Ngạc Châu, tiền thân của Quan Âm Các là một ngôi chùa thờ Bồ Tát giữa lòng sông Trường Giang nhưng sớm bị cuốn trôi bởi những trận lũ lụt chảy xiết, được xây dựng vào thời nhà Tống. Sau đó, vào thời nhà Nguyên và nhà Minh, ngôi chùa này được tu sửa lại nhiều lần cho tới ngày nay.
Ngôi chùa rộng 300m2 với chiều dài 24m, chiều rộng 10m và chiều cao 14m, gồm 2 tầng chính với nhiều cửa nhỏ được sơn màu trắng và phần mái ngói phủ rêu phong. Từ kết cấu cân đối, kiến trúc tinh tế đến hành lang uốn khúc và kiểu dáng mái hiên đôi đều là những nét đặc trưng của nghệ thuật kiến trúc dân gian Giang Nam, là sự tích hợp của tam giáo - Nho giáo, Phật giáo và Lão giáo.
Ngôi chùa được xây dựng trên một phần móng vững chắc. Đây cũng chính là bí mật giúp Quan Âm Các tồn tại qua nhiều thiên niên kỷ, bất chấp dòng nước lũ chảy xiết liên tục cuồn cuộn dâng cao hàng năm. Phần móng của Quan Âm Các chính là khối đá Long Bàn, có cấu trúc hình vòng cung. Đá Long Bàn này giống như một tảng đá hình vòng cung của bên mạn con tàu, không chỉ giúp điều tiết dòng chảy mà còn làm giảm lực nước. Bên cạnh đó, chùa Quan Âm còn được xây dựng với cấu trúc độc đáo có tường bao quanh cùng hàng rào khá cao nên có thể chắn nước hiệu quả. Bức tường phía ngoài này sẽ ghìm lại trọng lực của dòng nước cuồn cuộn, giữ cho phía sau bức tường chịu một trọng lực nhỏ hơn rất nhiều.
 |
Ngôi chùa được xây dựng trên một phần móng vững chắc (Ảnh: Baijiahao) |
Khi nước lũ ập đến, ngôi chùa sẽ bị nước tràn vào, chỉ còn lại những ô cửa sổ cao tầng lộ ra bên ngoài. Khi nước sông Dương Tử dâng cao đột ngột, toàn bộ Quan Âm Các sẽ bị nước lũ nhấn chìm, đến khi lũ qua, nước rút thì toàn bộ ngôi chùa lại hiện ra và đứng sừng sững giữa lòng sông hung dữ suốt hơn 700 năm qua.
 |
Nước lũ nhấn chìm phần lớn kiến trúc ngôi chùa (Ảnh: Baijiahao) |
Năm 2006, Quán Âm Các được công bố là di sản văn hóa trọng điểm quốc gia, được nhà nước bảo vệ. Hiện nay, dù Quan Âm Các không mở cửa đón khách tham quan thế nhưng nhiều người vẫn tò mò tìm tới Ngạc Châu để có thể tận mắt chiêm ngưỡng công trình độc đáo này.
