Đầu năm, thị trường nội địa tiếp tục khởi sắc
Theo Vụ Thị trường trong nước, thị trường tiêu dùng nội địa đầu năm 2025 tiếp tục khởi sắc với những tín hiệu đầy lạc quan. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng trong tháng 1/2025 tăng 9,5% so với cùng kỳ năm trước. Đây không chỉ là minh chứng cho sự phục hồi mạnh mẽ của nhu cầu tiêu dùng mà còn phản ánh xu hướng phát triển ổn định của ngành bán lẻ trong nước trong những năm gần đây.
Tính chung cả năm 2024, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành đạt khoảng 6.391 nghìn tỷ đồng, tăng 9,0% so với năm 2023. Trong đó, nhóm hàng lương thực, thực phẩm, dịch vụ lưu trú và ăn uống ghi nhận mức tăng trưởng từ 10-13%, trong khi các nhóm ngành khác tăng từ 3,6-8,4%.
Đặc biệt, so với năm 2019 – thời điểm trước khi đại dịch COVID-19 bùng phát, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng năm 2024 đã tăng 29,4%, trong đó doanh thu bán lẻ hàng hóa tăng 31,5% và doanh thu du lịch lữ hành tăng 39,8%. Điều này cho thấy thị trường trong nước tiếp tục giữ vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ nền kinh tế ứng phó với những biến động từ thị trường quốc tế.
Chính phủ đã đặt mục tiêu tăng trưởng bán lẻ và doanh thu tiêu dùng đạt khoảng 12% trong năm 2025. Với mức tăng trưởng 9,5% trong tháng đầu tiên, để đạt được chỉ tiêu này, các tháng tiếp theo cần duy trì mức tăng trưởng trung bình tối thiểu 12,2%. Đây là một mục tiêu đầy thách thức nhưng hoàn toàn có cơ sở để thực hiện nhờ vào xu hướng tăng trưởng ổn định trong những năm qua. Quy mô và sức mua của thị trường ngày càng mở rộng, cùng với sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ và điều hành linh hoạt của các Bộ, ngành, địa phương trong việc thúc đẩy tiêu dùng.
Các chương trình kích cầu, sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử giúp đa dạng hóa kênh phân phối, nâng cao khả năng tiếp cận khách hàng. Ngoài ra, môi trường kinh tế vĩ mô ổn định và lãi suất duy trì ở mức hợp lý cũng tạo điều kiện thuận lợi cho tiêu dùng và đầu tư.
Bên cạnh những thuận lợi, thị trường vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức, trong đó có những rủi ro từ chính sách thương mại quốc tế, có thể tác động đến chuỗi cung ứng và giá cả hàng hóa. Việc đảm bảo nguồn cung ổn định cũng là một vấn đề lớn khi chi phí vận chuyển và nguyên liệu đầu vào vẫn có nguy cơ biến động. Ngoài ra, yêu cầu ngày càng cao từ phía người tiêu dùng về chất lượng sản phẩm và dịch vụ cũng đòi hỏi doanh nghiệp phải không ngừng đổi mới để duy trì năng lực cạnh tranh.
Trước những cơ hội và thách thức này, Bộ Công Thương đã chủ động triển khai nhiều giải pháp quan trọng nhằm hỗ trợ thị trường. Ngay từ cuối năm 2024, Bộ đã tham mưu trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 29/CT-TTg ngày 27/8/2024, chỉ đạo các Bộ, ngành và địa phương tập trung thực hiện các nhiệm vụ kích cầu tiêu dùng, hỗ trợ sản xuất kinh doanh và phát triển thị trường trong nước.
Trên cơ sở đó, Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định số 2888/QĐ-BCT ngày 01/11/2024, đưa ra kế hoạch triển khai cụ thể nhằm thực hiện chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ, yêu cầu các đơn vị liên quan phối hợp chặt chẽ để đạt hiệu quả cao nhất. Để kịp thời ứng phó với những diễn biến mới của thị trường, Bộ cũng đã ban hành Công điện số 9834/CĐ-BCT ngày 04/12/2024, nhấn mạnh nhiệm vụ kích cầu tiêu dùng và thúc đẩy thị trường trong nước.
Với những chính sách điều hành linh hoạt, sự chủ động thích ứng của doanh nghiệp và tiềm năng tăng trưởng mạnh mẽ của thị trường nội địa, mục tiêu tăng trưởng 12% trong năm 2025 là hoàn toàn khả thi.
Nhiều giải pháp và trụ cột quan trọng để đạt mục tiêu tăng trưởng 12%
Để đạt được mục tiêu tăng trưởng 12% trong năm 2025, Bộ Công Thương đã xác định bốn nhóm giải pháp trọng tâm cần được triển khai đồng bộ và hiệu quả.
| |
Thị trường nội địa sẽ là động lực thúc đẩy kinh tế Việt Nam phát triển ổn định trong năm 2025. (Ảnh: Thanh Hà). |
Trước hết, việc kích cầu tiêu dùng và tạo động lực tăng trưởng mới là yếu tố then chốt. Bộ sẽ tiếp tục đẩy mạnh Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” và thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm nội địa trên cả kênh thương mại truyền thống lẫn thương mại điện tử. Các chương trình khuyến mại, hội chợ thương mại, sự kiện xúc tiến tiêu dùng sẽ được tổ chức tại các đô thị lớn và khu vực có tiềm năng tiêu thụ cao.
Doanh nghiệp được khuyến khích ứng dụng công nghệ số để cá nhân hóa các chương trình ưu đãi, tiếp cận khách hàng mục tiêu hiệu quả hơn. Đồng thời, các mô hình tiêu dùng kết hợp trải nghiệm như trung tâm thương mại số hay sự kết hợp giữa thương mại - văn hóa - du lịch cũng sẽ được phát triển mạnh mẽ.
Ngoài ra, Bộ khuyến khích các sàn thương mại điện tử lớn triển khai chương trình hỗ trợ tiêu thụ hàng Việt, phát động phong trào “Gian hàng Việt” trên các nền tảng số.
Bên cạnh đó, việc đảm bảo nguồn cung ổn định và tối ưu hóa chuỗi cung ứng là một nhiệm vụ quan trọng. Bộ Công Thương sẽ hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất và lưu thông hàng hóa, đặc biệt đối với các mặt hàng thiết yếu, nhằm giảm tác động từ những biến động kinh tế bên ngoài. Hệ thống logistics thông minh sẽ được phát triển, tích hợp kho bãi hiện đại, trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ dữ liệu lớn (Big Data) để tối ưu vận chuyển và giảm chi phí phân phối.
Bộ cũng xây dựng hệ thống cảnh báo sớm về cung - cầu và giá cả, giúp doanh nghiệp chủ động điều chỉnh kế hoạch sản xuất. Việc tăng cường liên kết chuỗi giá trị hàng hóa và mở rộng hệ thống phân phối cũng sẽ giúp thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm nội địa trên toàn quốc.
Phát triển hạ tầng thương mại hiện đại và thúc đẩy chuyển đổi số cũng là một trong những ưu tiên hàng đầu. Bộ sẽ đẩy mạnh thương mại điện tử, hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ tham gia thị trường số, qua đó tăng khả năng tiếp cận khách hàng. Trung tâm thương mại, siêu thị, chuỗi cửa hàng tiện lợi sẽ tiếp tục giữ vai trò quan trọng trong phục vụ nhu cầu tiêu dùng hiện đại, đảm bảo nguồn hàng đa dạng, chất lượng. Hạ tầng thương mại truyền thống cũng sẽ được cải tạo, nâng cấp nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ. Bộ sẽ hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng thanh toán không dùng tiền mặt và thúc đẩy giao dịch số nhằm tăng tính minh bạch trong thương mại.
Thêm vào đó, đầu tư vào các mô hình bán lẻ thông minh như cửa hàng tự động, thanh toán qua sinh trắc học hay logistics tiên tiến cũng sẽ được khuyến khích để hiện đại hóa ngành bán lẻ.
Song song với đó, tăng cường kết nối cung - cầu và đảm bảo ổn định thị trường là nhiệm vụ không thể thiếu. Bộ Công Thương sẽ thúc đẩy liên kết giữa nhà sản xuất và nhà phân phối, giảm khâu trung gian để giá cả hợp lý hơn và nâng cao tính cạnh tranh của sản phẩm Việt. Chương trình đưa hàng Việt về nông thôn, miền núi và hải đảo sẽ tiếp tục được triển khai nhằm mở rộng hệ thống phân phối, giúp người dân dễ dàng tiếp cận hàng hóa chất lượng.
Bộ cũng phối hợp với các địa phương để xây dựng phương án cân đối cung - cầu, bình ổn giá cả, đặc biệt trong các dịp cao điểm, tránh tình trạng khan hàng hay sốt giá. Công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường sẽ được tăng cường để chống buôn lậu, gian lận thương mại, đảm bảo an toàn thực phẩm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Đồng thời, Bộ sẽ phối hợp với các cơ quan liên quan để điều hành giá cả, đặc biệt đối với các mặt hàng thiết yếu như xăng dầu, lương thực, thực phẩm và vật liệu xây dựng nhằm giữ ổn định nền kinh tế vĩ mô.
Bộ Công Thương xác định, chuyển đổi số trong bán lẻ và tối ưu hóa chuỗi cung ứng sẽ là hai trụ cột quan trọng nhất để đạt mục tiêu tăng trưởng 12% trong năm 2025. Việc ứng dụng công nghệ để phân tích thị trường, nâng cao hiệu quả phân phối và thúc đẩy tiêu dùng thông minh không chỉ giúp Việt Nam duy trì tốc độ tăng trưởng mà còn tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững trong dài hạn.