Trao đổi với PLVN, Luật sư Nguyễn Văn Tuấn - Giám đốc hãng luật TGS cho biết: Khí cười (N2O) có tên tiếng Anh là Nitrous oxide, tên khoa học là Dinitơ monoxit. Khí cười được quy định là một trong các loại hóa chất chất hạn chế sản xuất, kinh doanh, cụ thể là được liệt vào mục số 120 thuộc Phụ lục II, Nghị định 113/2017/NĐ-CP Danh mục hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực công nghiệp.
Theo các chất quy định tại Phụ lục II đều là “ hóa chất nguy hiểm cần được kiểm soát đặc biệt về kỹ thuật an toàn, phạm vi, loại hình, quy mô, thời hạn sản xuất, kinh doanh để bảo đảm không gây phương hại đến quốc phòng, an ninh, sức khỏe con người, tài sản, môi trường.”
Tuy nhiên, việc sản xuất, kinh doanh khí cười cũng phải đảm bảo các quy định của pháp luật. Điểm b, Khoản 2, Điều 15. Sản xuất, kinh doanh hóa chất thuộc Danh mục hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh, Luật Hóa chất 2007 quy định về yêu cầu đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh hóa chất thuộc Danh mục hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh người sản xuất, kinh doanh phải: “Có Giấy phép sản xuất, kinh doanh hóa chất thuộc Danh mục hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh”
Điều 43 Luật Hóa chất 2007 quy định: “Tổ chức, cá nhân nhập khẩu hóa chất phải khai báo hóa chất với Bộ Công thương; tổ chức, cá nhân sản xuất hóa chất phải khai báo hóa chất với cơ quan chuyên môn quản lý hoạt động hóa chất của Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh.”. Theo đó, Luật pháp Việt Nam hiện nay không cấm các cá nhân, tổ chức sản xuất, kinh doanh khí cười, nhưng việc sản xuất, kinh doanh phải được đăng ký ngành nghề có điều kiện, có giấy phép kinh doanh và tuân thủ chặt chẽ các yêu cầu về thủ tục pháp lý cũng như quy định về an toàn.
Luật sư Nguyễn Văn Tuấn (Giám đốc hãng luật TGS) cho biết thêm: “Theo Công ước quốc tế về ma túy, chất N2O - được bơm trong “bóng cười” - chưa xếp vào danh mục tiền chất hay chất gây nghiện tương tự ma túy, cho nên việc xử lý là chưa có quy định. Song trên thực tế, việc sử dụng loại khí này cũng có thể gây ảo giác, có dấu hiệu tương tự sử dụng ma túy tổng hợp, việc hít bóng cười hay khí cười ảnh hưởng trực tiếp tới tim mạch, hệ thần kinh mà hậu quả xấu nhất nếu lạm dụng là dẫn tới trầm cảm hoặc thiệt mạng. Hiện nay, khí cười được tiêu dùng như một loại chất kích thích, đựng trong bóng bay để tạo cảm giác hưng phấn, thường được cung cấp tại các quán ba, vũ trường, quán karaoke…v…v. Đây là mục đích sử dụng không được ủng hộ, nhưng hiện chưa có văn bản hướng dẫn của Chính phủ điều chỉnh hiện tượng này.”
Mặc dù chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể của Chính phủ nhưng các địa phương, đơn cử như Hà Nội đã có động thái cấm và xử phạt hành chính các hành vi sử dụng Khí cười với mục đích tiêu khiển.
Cụ thể căn cứ theo quy định Công văn số 1556/UBND-KGVX của Uỷ ban nhân dân Thành phố Hà Nội về việc tăng cường quản lý, xử lý vi phạm trong việc kinh doanh, buôn bán “bóng cười”, đồng thời tại Điều 5 chương 2 của Nghị định 163 NĐ-CP về xử phạt hành chính trong lĩnh vực hóa chất quy định, hành vi vi phạm quy định về an toàn trong sản xuất, kinh doanh và cất giữ hóa chất nguy hiểm bị phạt tiền từ 1 - 10 triệu đồng, tùy theo tính chất vi phạm; thẩm quyền xử phạt do UBND quận, phường thực hiện. Như vậy, điều này thể hiện rõ trách nhiệm kiểm soát, xử lý vi phạm kinh doanh “khí cười”, hơn hết thuộc về cấp quận, phường.
| |
| Giới trẻ đang thích thú "chơi" bóng cười |
Cũng theo Luật sư Tuấn, trước thực trạng thanh, thiếu niên sử dụng “bóng cười” tràn lan tại các quán cà phê, bar, vũ trường…như hiện nay, để chủ động phòng ngừa, phát hiện, quản lí cũng như là xử lý các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến “bóng cười” cần phải có sự phối hợp giữa các cấp chính quyền và người dân cần phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng , cụ thể :
+ Cần tăng cường kiểm tra, xử lý các cơ sở kinh doanh, cất giữ, bảo quản khí N20; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, yêu cầu chủ kinh doanh dịch vụ có điều kiện ký cam kết không mua bán, cất giữ, bảo quản khí N20 trái phép.
Đặc biệt, các đơn vị cần thiết lập “đường dây nóng” để thu thập thông tin tố giác, tin báo tội phạm về tệ nạn ma túy nói chung, các hành vi kinh doanh trái phép khí N20 nói riêng…
Cùng với đó, các phòng nghiệp vụ Công an TP chủ động phối hợp với các đơn vị có liên quan, tăng cường nắm tình hình, tổ chức điều tra cơ bản, rà soát các cơ sở kinh doanh khí N20 không có giấy phép kinh doanh, không có biện pháp phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất hoặc chưa được các cấp có thẩm quyền phê duyệt. Việc tuyên truyền, kiểm tra, xử lý hoạt động kinh doanh “bóng cười” cần sớm được triển khai đồng bộ, quyết liệt, để tránh hậu quả xấu về lâu dài.
+ Cùng với các biện pháp tuyên truyền, kiểm tra và xử lý vi phạm trực tiếp, các lực lượng chức năng chủ động nắm bắt, phát hiện và ngăn chặn những thủ đoạn đối phó, biến tướng của các đối tượng kinh doanh “bóng cười”. Trong đó, công tác đấu tranh tập trung vào những “đầu nậu” cung cấp hàng cho các quán bar, cà phê. Chủ động nắm bắt tình hình và chuyển hướng đấu tranh kịp thời .