Cụ thể, mỏ cát trên có diện tích 6,04ha, trữ lượng phê duyệt 159.000m3. Qua 200 vòng đấu, Cty CP MT Quảng Đà (trụ sở TP Đà Nẵng) đã trúng đấu giá với số tiền 370 tỷ đồng (giá khởi điểm 1,2 tỷ đồng - PV). Như vậy, với giá trên và trữ lượng như trên, mỗi m3 cát sẽ có giá hơn 2,3 triệu đồng, chưa kể các chi phí vận hành khai thác. Trong khi đó, UBND tỉnh phê duyệt giá cát là 150.000 đồng/m3.
Ông Lê Văn Dũng, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam nhận định, so với mức giá mà tỉnh đã ban hành, việc DN trúng đấu giá với giá cao như vậy là có dấu hiệu bất thường. “Sau khi kết thúc phiên đấu giá, tỉnh đã chỉ đạo tạm dừng công nhận kết quả trúng đấu giá, đồng thời yêu cầu cơ quan chức năng vào cuộc điều tra, sai phạm đến đâu thì sẽ xử lý đến đó”, ông Dũng nói.
Thượng tá Hà Thế Xuyên, Trưởng phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Quảng Nam cũng nhận định, đây có thể là vụ đấu giá “không trong sáng”, nhằm mục đích để phá cuộc đấu giá này. Đơn vị đã làm việc với DN, xem xét năng lực tài chính có đảm bảo hay không. “Hiện chưa thể xác định được DN sẽ làm thật sự hay chỉ “phá đám” cuộc đấu giá, phải chờ 6 tháng sau xem DN có nộp tiền hay không”, Thượng tá Hà Thế Xuyên thông tin.
 |
Cty CP MT Quảng Đà có trụ sở tại TP Đà Nẵng. |
Liên quan lĩnh vực trên, tại một số tỉnh miền Trung, từng có một số DN trúng đấu giá mỏ cát với giá cao rồi “bỏ chạy”, tác động xấu đến kinh tế - xã hội, nhiễu loạn thị trường.
Tại địa phương lân cận Quảng Nam là Quảng Ngãi, quyền Giám đốc Sở TN&MT Nguyễn Đức Trung cho rằng, quy định đấu giá khoáng sản, đặc biệt là cát lòng sông, còn có điểm chưa kín kẽ. Ví dụ chưa quy định rõ thời gian hoàn thành thủ tục cấp phép, dẫn đến thực tế nhiều trường hợp trúng đấu giá không muốn làm, nhưng không muốn mất tiền cọc nên cứ “treo để đó” mà Sở không thể có hướng xử lý. “Hơn nữa, điều kiện tham gia đấu giá quyền khai thác khoáng sản hiện nay quá dễ”, ông Trung nói.
Ông Trung kiến nghị cần có quy định rõ ràng hơn về thời gian thực hiện đấu giá và cấp phép; xây dựng các tiêu chí cụ thể về năng lực, kinh nghiệm của DN tham gia đấu giá.
Theo Luật sư (LS) Phạm Thảo (Cty Luật FDVN, Đoàn LS TP Đà Nẵng), hiện nay có một số phiên đấu giá quyền khai thác khoáng sản, một số DN tham gia bỏ giá rất cao so với thị trường; nhưng sau khi trúng đấu giá đã nại ra các lý do không thuyết phục để bỏ cọc. Thực tế này khiến DN làm ăn chân chính không thể cạnh tranh sòng phẳng, mất đi cơ hội đầu tư kinh doanh, gây thiệt hại cho Nhà nước và xã hội. “Hành vi này là có dấu hiệu thao túng thị trường để trục lợi, đẩy giá cát xây dựng lên cao, gây nhiễu loạn thị trường, tác động xấu đến kinh tế và trật tự xã hội”, LS Thảo nói.
LS Thảo cho rằng, cần có quy định sau thời gian nhất định mà DN trúng đấu giá không hoàn thành nghĩa vụ tài chính, không đưa ra được lý do phù hợp, thì ngoài mất tiền đặt trước, còn bị phạt thêm tiền. Trong quá trình đấu giá, nếu thấy những bất thường, nên trao quyền để đấu giá viên hoặc cơ quan thẩm quyền quyết định ngừng đấu giá, xác minh làm rõ.
Liên quan lĩnh vực, mới đây tại Quảng Ngãi, 6 DN trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản là mỏ cát đã xin trả lại kết quả.
Trong văn bản gửi UBND tỉnh của Cty TNHH Xây dựng Đồng Khánh, xin trả lại mỏ cát Trường Xuân - Thọ Lộc (xã Tịnh Hà, huyện Sơn Tịnh) vì cho rằng mức thuế năm 2024 quá cao. Nếu áp giá thuế tài nguyên năm 2023 là 150.000 đồng/m3 cát và được phê duyệt tiền trúng đấu giá, DN sẽ đóng 26,1 tỷ đồng. Tuy nhiên, với mức thuế phải thực hiện theo quy định mới (năm 2024) 230.000 đồng/m3, số tiền thuế phải nộp trên 40,1 tỷ đồng.
Tương tự, mỏ cát ở thôn Đông Mỹ (xã Nghĩa Hiệp, huyện Tư Nghĩa) diện tích khoảng 3,26ha cũng vừa được một DN xin trả lại kết quả trúng đấu giá. Cty CP Đầu tư & Xây dựng Sao Việt thì xin hủy kết quả trúng đấu giá 2 mỏ cát (khoảng 3,58ha ở thôn Mỹ Hòa (xã Nghĩa Mỹ) và mỏ 5,9ha tại thôn Thế Bình (xã Nghĩa Hiệp, cùng huyện Tư Nghĩa)).
