Tiền ảo mang định hướng phát triển công nghệ
Việc Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính xây dựng Nghị quyết cho phép thí điểm xây dựng, đưa vào vận hành sàn giao dịch tiền ảo, được tổ chức bởi doanh nghiệp được Nhà nước cho phép đang là vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm. Chia sẻ về vấn đề này, Luật sư Nguyễn Văn Tuấn cho biết, đây là một quyết định có tính bước ngoặt trong việc quản lý thị trường tiền ảo tại Việt Nam. Bởi hiện nay, tiền ảo, đặc biệt là các loại tiền kỹ thuật số như Bitcoin, Ethereum, đã trở thành xu hướng toàn cầu.
Nếu Việt Nam không có chính sách phù hợp và kịp thời, có thể sẽ bỏ lỡ cơ hội tham gia vào thị trường tiềm năng này. Việc xây dựng và vận hành sàn giao dịch tiền ảo sẽ tạo ra một nền tảng hợp pháp để các nhà đầu tư có thể giao dịch một cách minh bạch và an toàn hơn.
Bên cạnh đó, tiền ảo có thể tạo ra môi trường để quản lý và bảo vệ nhà đầu tư. Thực tế, thị trường tiền ảo đã và đang hoạt động một cách tự phát, gây ra nhiều rủi ro cho nhà đầu tư, đặc biệt là tình trạng lừa đảo và thiếu minh bạch.
Nếu các sàn giao dịch được Nhà nước cấp phép và quản lý chặt chẽ, sẽ giúp bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư, hạn chế các hành vi gian lận và tạo ra môi trường giao dịch an toàn. Tuy nhiên, lĩnh vực mới này cũng tồn tại những rủi ro và thách thức.
Do đó, để đảm bảo sự phát triển bền vững, cần phải nghiên cứu kỹ lưỡng, xây dựng khung pháp lý đầy đủ và tạo ra cơ chế giám sát hiệu quả để thị trường tiền ảo không trở thành nơi để các hành vi phạm pháp nở rộ cũng như cần đảm bảo tính công bằng và bảo vệ quyền lợi cho các bên liên quan.
Thiếu cơ chế pháp lý gây rủi ro khi đầu tư tiền ảo
Chỉ ra những tồn tại và thách thức của việc đầu tư tiền ảo, LS Nguyễn Văn Tuấn nhận định, khi tham gia vào thị trường tiền ảo Các nhà đầu tư có thể phải đối mặt một số rủi ro như sau:
Thứ nhất, về tính hợp pháp, tại Việt Nam, tiền ảo vẫn chưa được công nhận là phương tiện thanh toán hợp pháp. Trong một số trường hợp, các nhà đầu tư có thể bị phạt hoặc gặp khó khăn, rủi ro nếu tham gia vào các hoạt động liên quan đến tiền ảo không hợp pháp.
Thứ hai, có thể gặp rủi ro từ các sàn giao dịch tiền ảo không được cấp phép. Các sàn giao dịch tiền ảo có thể phá sản, không có khả năng bảo vệ tài sản của nhà đầu tư hoặc thậm chí là lừa đảo. Khi các sàn giao dịch này không tuân thủ các quy định pháp lý hoặc không có giấy phép hoạt động hợp pháp, nhà đầu tư khó có thể yêu cầu bồi thường hoặc bảo vệ quyền lợi của mình.
Thứ ba, do thị trường tiền ảo còn thiếu minh bạch và xuất hiện nhiều tình trạng lừa đảo nên việc thiếu cơ chế giám sát và kiểm tra sẽ khiến nhà đầu tư dễ dàng trở thành nạn nhân của các hành vi gian lận, làm cho việc đòi lại tài sản trở nên rất khó khăn, nếu không có sự bảo vệ từ các cơ quan pháp luật.
Thứ tư, nhà đầu tư có thể gặp phải những rủi ro về nghĩa vụ thuế đối với các giao dịch tiền ảo, vì hiện tại không phải tất cả các quốc gia đều có chính sách thuế rõ ràng đối với tiền ảo. Ở Việt Nam, chưa có hướng dẫn chi tiết về cách tính thuế đối với giao dịch tiền ảo, điều này có thể dẫn đến tình trạng các nhà đầu tư chưa thực hiện đúng nghĩa vụ thuế, và nếu bị phát hiện, họ có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc phải chịu phạt hành chính.
Thứ năm, khi có tranh chấp hoặc khi nhà đầu tư muốn yêu cầu bồi thường, nếu thị trường tiền ảo không có khung pháp lý rõ ràng, họ có thể gặp khó khăn trong việc bảo vệ quyền lợi của mình. Việc thiếu cơ chế pháp lý và hệ thống bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng có thể khiến các nhà đầu tư không thể thực hiện các khiếu nại một cách hiệu quả.
 |
Khi có tranh chấp hoặc khi nhà đầu tư muốn yêu cầu bồi thường, nếu thị trường tiền ảo không có khung pháp lý rõ ràng, họ có thể gặp khó khăn ( Ảnh minh họa) |
Cần có quy định công nhận tiền ảo là tài sản hợp pháp
Khi Việt Nam quyết định xây dựng khung pháp lý cho tiền ảo, việc đảm bảo quyền lợi cho nhà đầu tư là rất quan trọng để phát triển một thị trường minh bạch, an toàn và bền vững. Để tạo ra một nền tảng pháp lý vững chắc, Luật sư Nguyenx Văn Tuấn đề nghị cần có quy định công nhận tiền ảo là tài sản hợp pháp, dù chưa phải là phương tiện thanh toán hợp pháp. Điều này sẽ giúp nhà đầu tư hiểu rõ quyền sở hữu và quản lý tài sản của mình, đồng thời tạo cơ sở pháp lý để giải quyết các tranh chấp liên quan đến tiền ảo. Việc công nhận tiền ảo như một loại tài sản sẽ giúp bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư trong các trường hợp bị mất tài sản hoặc tranh chấp.
Khung pháp lý cần phải quy định các biện pháp bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư, đặc biệt là trong các giao dịch mua bán tiền ảo. Điều này có thể bao gồm các quy định về bảo mật thông tin cá nhân và tài chính của nhà đầu tư, quy định về thông tin minh bạch liên quan đến các dự án kêu gọi đầu tư, các sàn giao dịch tiền ảo, cũng như yêu cầu công bố đầy đủ thông tin về sản phẩm hoặc dịch vụ liên quan đến tiền ảo.
Cùng với đó, pháp luật cần có các biện pháp xử lý nghiêm khắc đối với các hành vi lừa đảo, gian lận, và các hành vi xâm phạm quyền lợi của nhà đầu tư trong thị trường tiền ảo. Các biện pháp này bao gồm hình thức xử phạt hành chính, bồi thường thiệt hại, và truy cứu trách nhiệm hình sự đối với những đối tượng có hành vi vi phạm. Các cơ chế giải quyết tranh chấp, bao gồm việc thành lập tòa án chuyên môn hoặc trung gian giải quyết tranh chấp (ví dụ như trọng tài), cũng cần được quy định để bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư.
Ngoài ra, để tránh tình trạng nhà đầu tư không tuân thủ nghĩa vụ thuế hoặc không rõ về cách tính thuế đối với giao dịch tiền ảo, cần có quy định rõ ràng về việc đánh thuế lợi nhuận từ giao dịch tiền ảo.
Cần quản lý sàn giao dịch nghiêm ngặt
Về vấn đề thí điểm xây dựng, đưa vào vận hành sàn giao dịch tiền ảo tại Việt Nam, LS Nguyễn Văn Tuấn cho rằng đây là một nhiệm vụ phức tạp, đòi hỏi sự cẩn trọng và các biện pháp quản lý nghiêm ngặt.
Theo ông, để đảm bảo hoạt động an toàn và hiệu quả, đầu tiên cần triển khai các biện pháp bảo mật tiên tiến như mã hóa dữ liệu, bảo vệ hệ thống và thực hiện bảo mật cấp độ cao cho các ví điện tử để bảo vệ tài sản của người dùng. Chính sách bảo mật thông tin cá nhân của người dùng phải được công khai và thực hiện nghiêm túc.
Thứ hai, cần thực hiện các biện pháp chống gian lận và các hoạt động bất hợp pháp như kiểm tra khách hàng để xác minh danh tính của người dùng trước khi cho phép họ tham gia giao dịch. Điều này giúp tránh các hoạt động rửa tiền và các giao dịch liên quan đến tài sản bất hợp pháp.
Thứ ba, các thông tin về phí giao dịch và các điều khoản dịch vụ cần được công khai một cách minh bạch về mức phí giao dịch, các điều khoản và điều kiện sử dụng dịch vụ của mình để người dùng có thể đưa ra quyết định đúng đắn khi tham gia giao dịch.
Thứ tư, các nhà lập pháp cần xây dựng cơ chế giải quyết tranh chấp và bảo vệ quyền lợi người dùng. Sàn giao dịch tiền ảo cần có cơ chế rõ ràng để giải quyết tranh chấp giữa các bên, bao gồm trường hợp khi có lỗi giao dịch hoặc khi một bên không thực hiện nghĩa vụ của mình.
Thứ năm, cần xây dựng hệ thống hỗ trợ khách hàng và giáo dục người dùng. Sàn giao dịch cần có dịch vụ hỗ trợ khách hàng chuyên nghiệp, có thể giải đáp thắc mắc và giúp người dùng giải quyết các vấn đề liên quan đến giao dịch, tài khoản hoặc các sự cố khác một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Nhấn mạnh việc xây dựng và vận hành hoạt động một sàn giao dịch tiền ảo đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và các biện pháp bảo mật, giám sát và quản lý chặt chẽ, LS Nguyễn Văn Tuấn cho rằng việc tuân thủ pháp lý, bảo mật hệ thống, công khai thông tin và đảm bảo thanh khoản là những yếu tố quan trọng để đảm bảo sự an toàn và hiệu quả trong hoạt động của sàn giao dịch, đồng thời bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư.
