Cơ quan chức năng thông tin sau khi có hướng dẫn, giá điện sinh hoạt sẽ được giảm 10% ở các bậc thang 1-4 (dưới 300kWh). Doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh sẽ được giảm giá 10% các khung giờ cao điểm, bình thường và thấp điểm. Việc giảm này sẽ được áp dụng từ kỳ ghi hoá đơn tiền điện tháng 5, 6 và 7 tương ứng cho hóa đơn tiền điện tháng 4, 5 và 6/2020.
Còn đang âm ỉ với niềm vui này, trong kỳ thanh toán tiền điện mới đây, nhiều hộ dân đã choáng váng vì hoá đơn điện tăng gấp đôi tháng trước dù mức dùng không thể gấp đôi; thậm chí có hộ kinh doanh đã đóng cửa, tiền điện vẫn tăng mạnh.
Lý giải vấn đề này, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đưa ra một số giải thích “vũ như cẫn” không khác nhiều những lần giải thích trước đây: Rằng đã yêu cầu các TCty điện lực phúc tra độc lập trường hợp hoá đơn có chỉ số tăng trên 30% (dù không biết thực tế phúc tra bao nhiêu trường hợp); Rằng tiền điện tăng trong kỳ hóa đơn tháng 4 là “hiện tượng có tính quy luật thời tiết hằng năm”… Lý do mới EVN đưa ra, là gần hai tuần nay thực hiện “giãn cách xã hội”, học sinh và nhiều người lao động làm việc ở nhà... cũng là một trong những lý do điện sinh hoạt tăng nhiều hơn những tháng trước.
Thế nhưng, cũng chính từ một số liệu EVN đưa ra, khiến dư luận băn khoăn. Đó là lượng điện sinh hoạt trên toàn quốc tháng 3/2020 tăng gần 8,6% so với cùng kỳ, trong đó TP Hà Nội tăng 17%, TP HCM tăng 13%... Vậy vì sao nhiều hộ lại phải trả số tiền cao hơn đến gấp đôi?
Bỏ qua một số trường hợp có thể xảy ra do nhập nhèm sai sót của máy móc hay người đi ghi số điện, nguyên nhân chính của tình trạng này là bất cập trong cách tính giá điện hiện nay, khiến hóa đơn của người dân có thể bị “đội” lên. Đó là biểu giá điện bậc thang với 2 bậc đầu 0-50kWh và 50-100kWh không có sự khác biệt lớn. Nhưng ở các bậc sau sẽ tăng lên khủng khiếp, bất hợp lý.
Việc phải sửa biểu giá điện bậc thang hiện nay là điều cấp thiết. Vì vậy, Bộ Công Thương mới đây đề xuất phương án giá điện sinh hoạt chia 5 bậc, thay cho cách chia 6 bậc như hiện nay. Nếu không, xảy ra tình trạng giảm được 5 đồng, nhưng “nhà đèn” lại tăng 10 đồng thì những chính sách như giảm 10% giá điện cho người dân thời kỳ dịch bệnh sẽ không còn nhiều ý nghĩa.
