“Tân binh” 1 tháng tuổi, vốn 25 tỷ đồng, trúng mỏ gần 500 tỷ đồng
Cty Đấu giá hợp danh Hòa Thuận, đại diện cho UBND huyện Đại Lộc (Quảng Nam) vừa tổ chức phiên đấu giá quyền khai thác khoáng sản với 6 điểm mỏ tại địa phương. Ba trong số đó là mỏ cát, sỏi xây dựng đã được các DN đấu trúng với mức giá cao đột biến.
Trong số các kết quả, gây chú ý nhất là mỏ cát ĐL2 tại thôn Giảng Hòa (xã Đại Thắng) được Cty TNHH Hoàng Châu Sa trúng đấu giá với số tiền lên tới 491,7 tỷ đồng, trong khi giá khởi điểm chỉ hơn 7,59 tỷ đồng. Mức chênh lệch này tương ứng hệ số R lên tới 323,25%, tức giá quy đổi khoảng 622.429 đồng/m3 chưa bao gồm thuế, phí, chi phí đầu tư, nhân công và thiết bị khai thác.
Theo hồ sơ, Cty Hoàng Châu Sa mới được thành lập ngày 16/5/2025, có trụ sở tại xã Điện Hồng (TX Điện Bàn, Quảng Nam) với vốn điều lệ 25 tỷ đồng, gồm hai thành viên góp vốn là ông Thái Vân Khoa (52%) và bà Phạm Thị Hồng Lý (48%). Ông Khoa hiện là Giám đốc kiêm người đại diện pháp luật.
Ngoài Hoàng Châu Sa, hai mỏ cát khác cũng được đấu trúng với mức giá rất cao. Cụ thể, Cty CP Tập đoàn Khoáng sản Công nghiệp 6666 (trụ sở tại Bắc Giang) trúng mỏ ĐL11 (xã Đại Đồng) với giá gần 320 tỷ đồng (giá khởi điểm 3,46 tỷ đồng); mỏ ĐL12B1 (xã Đại Quang), được Cty CP Trường Lợi đấu trúng với mức giá 129,6 tỷ đồng (giá khởi điểm hơn 1,2 tỷ đồng).
Trong thời điểm vật liệu xây dựng đang khan hiếm, việc các DN trên “mạnh tay” đấu giá như trên, khiến dư luận không khỏi đặt dấu hỏi về năng lực thực thi, khả năng hoàn thành nghĩa vụ tài chính với Nhà nước; có hay không việc sau đấu giá, người đấu giá sẽ không thực hiện, chấp nhận mất tiền cọc?
Trước những băn khoăn này, lãnh đạo UBND huyện Đại Lộc nhìn nhận, mức trúng đấu giá tại các mỏ cát lần này “cao bất thường” so với giá niêm yết. “Tuy nhiên, các DN đều cam kết chịu trách nhiệm về giá bỏ ra và sẵn sàng đầu tư nếu trúng đấu giá. Khi thấy DN bỏ giá cao, địa phương cũng đã báo cáo lãnh đạo tỉnh nhưng căn cứ theo quy định của pháp luật, không có cơ sở pháp lý để dừng cuộc đấu giá”, vị cán bộ này nói.
“Trước khi tổ chức đấu giá, huyện đã quán triệt đến các DN về ý nghĩa của các dự án đầu tư khai thác cát sỏi trên địa bàn cũng như nghĩa vụ, quyền lợi của họ. Tất cả đều đồng tình ủng hộ. Họ tham gia đấu giá thì phải chịu trách nhiệm với giá mình bỏ. Sau này nếu không thực hiện, cơ quan chức năng sẽ vào cuộc xử lý theo quy định”, lãnh đạo huyện thông tin.
Liên quan đến lo ngại về giá cát tăng cao trong tương lai, lãnh đạo huyện Đại Lộc cho rằng, Nhà nước cần sớm khảo sát lại để ban hành bảng giá mới phù hợp hơn với thực tế thị trường. Sắp tới, khi đưa vào khai thác 6 mỏ cát tại khu vực sông Vu Gia - Thu Bồn, nguồn cung sẽ dồi dào hơn.
 |
Một mỏ cát dưới chân cầu Hà Nha (huyện Đại Lộc). (Ảnh trong bài: Anh Huy) |
Cảnh báo tình trạng “đấu ảo, bỏ cọc thật”
Tuy vậy, nhiều DN trong ngành xây dựng tại Quảng Nam cho biết họ “sốc” trước mức trúng đấu giá. Với giá lên tới hàng trăm tỷ đồng như vậy, rất khó để giá cát giữ ổn định, có thể bên bán sẽ đưa chi phí vào giá bán.
Trả lời PLVN, đại diện một DN vừa trúng đấu giá cho rằng bỏ giá cao vì “tính toán được triển vọng tăng giá cát trong tương lai”. Vị này cho rằng, đấu giá là “một cuộc chơi có rủi ro, không ai dám khẳng định chắc chắn đầu tư sẽ có lãi lớn. Tuy nhiên, DN đã lên kế hoạch khai thác nghiêm túc và kỳ vọng có thể có lãi khi thị trường điều chỉnh giá theo hướng tự do, thay vì bám giá niêm yết như trước”.
Theo đại diện DN này, sắp tới đây có thể có thay đổi chính sách về giá, giá cát sẽ tăng chứ không còn ổn định giá như ngày xưa. Vị này lập luận: “Trước đây địa phương cấp phép mỏ theo giá của UBND tỉnh quy định. Nếu tỉnh quy định 200.000 đồng/m3 cát thì dự toán công trình dựa theo mức giá này, cộng thêm các chi phí vận chuyển, khoảng cách để hình thành giá bán. Tuy nhiên, hiện nay Nhà nước đưa ra đấu giá, không hạn chế đến mức giá bao nhiêu phải dừng lại thì sau này các công trình xây dựng phải tính theo giá đấu giá ra, cộng thêm cước vận chuyển, khi đó DN có thể làm ăn có lãi”.
Trong khi đó, một số chuyên gia trong lĩnh vực nhận định, việc trúng đấu giá với mức giá bị “thổi phồng” có thể gây hiệu ứng “bong bóng” trên thị trường vật liệu xây dựng. Ngoài ra, việc để DN mới thành lập, chưa qua thẩm định năng lực, trúng mỏ với giá “khủng” có thể gây rủi ro lớn cho địa phương. Trong quá khứ, không ít trường hợp sau khi trúng đấu giá đình đám đã bỏ mỏ, sang nhượng “chui”, khiến ngân sách thất thu, môi trường bị tàn phá.
Một số ý kiến cho rằng, để tránh hệ lụy, các cơ quan chức năng cần bổ sung các tiêu chí ràng buộc năng lực tài chính, kinh nghiệm và đánh giá hậu kiểm chặt chẽ trước và sau đấu giá. Đồng thời, nên ban hành bảng giá vật liệu sát thực tế và quy định trần đấu giá để ngăn chặn tình trạng “đấu ảo, bỏ cọc thật” gây bất ổn thị trường vật liệu xây dựng.
