Dòng tộc đầu tiên thực hiện hỏa táng
Ông Đặng Thanh Hải - phó trưởng tộc họ Đặng ở Lý Sơn - chia sẻ rằng dòng tộc sau hàng trăm năm sinh sống trên đảo đã thấy rõ việc mai táng người chết bằng chôn cất đã không còn phù hợp với thực tế phát triển của đảo Lý Sơn. Dân số ngày càng nhiều nhưng diện tích không thể tăng thêm, cần phải thay đổi tập tục tổ tiên để lại. Dòng họ Đặng tổ chức cuộc họp và đi đến thống nhất sẽ bốc mồ mả tổ tiên để hỏa táng đưa tro cốt vào chùa thờ tự. "Chúng tôi xem đây là trách nhiệm của dòng tộc với con cháu thế hệ sau" - ông Hải nói.
Kể về việc vận động con cháu trong dòng tộc thay đổi tập tục bao đời, ông Hải bảo lúc đầu cũng có người không đồng tình, nhưng rồi khi dòng tộc thông suốt thì việc bốc mồ mả tổ tiên hỏa táng được đồng thuận tuyệt đối.
Ngoài ra, dòng tộc họ Đặng cũng cho rằng việc làm này phù hợp với xu hướng phát triển của đảo Lý Sơn. Muốn du khách biết đến đảo, tìm hiểu phong tục tập quán, tín ngưỡng và vẻ đẹp của đảo không thể để mồ mả khắp nơi như hiện nay, cần tạo không gian tươi mới cho đảo. Việc hỏa táng cũng phù hợp với sự vận động của chính quyền lâu nay. Ông Hải nói: "Đã đến lúc thay đổi một tập tục không còn phù hợp và tiếp nhận tập tục phù hợp hơn. Tôi tin rồi bà con trên đảo sẽ đồng thuận với việc cải táng, hỏa thiêu tiền nhân".
Tiếp tục vận động các dòng tộc trên đảo
Sau khi dòng họ Đặng tiên phong bốc mộ và hỏa táng, chính quyền huyện Lý Sơn đang tiếp tục vận động các dòng tộc khác. Theo ông Đặng Tấn Thành - phó chủ tịch UBND huyện Lý Sơn, trong 6.000 ngôi mộ nằm trên đất sản xuất nông nghiệp và xen lẫn trong khu dân cư, phần lớn là những ngôi mộ đã 30 - 40 năm cần phải bốc lên và hỏa táng tạo quỹ đất cho đảo. Để làm được việc này cần có sự đồng thuận của người dân. "Huyện phấn đấu đến năm 2025, chậm nhất đến năm 2030 sẽ vận động và hỏa táng hết mồ mả trong diện tích đất nông nghiệp và mồ mả xen trong khu dân cư" - ông Thành nói.
Theo ông Đặng Thanh Hải - phó trưởng tộc họ Đặng, ngoài cải táng mồ mả, huyện Lý Sơn đang lập đề án cho việc mai táng người chết bằng hỏa thiêu. Muốn làm được điều này, huyện Lý Sơn cần phải có nhà hỏa thiêu để người dân hỏa táng người mất trong thời gian sắp tới.
Về vấn đề này, ông Nguyễn Minh Trí - bí thư Huyện ủy Lý Sơn - cho biết góp ý của tộc họ Đặng là đúng và huyện cũng nhìn thấy vấn đề này. Tuy nhiên, muốn xây dựng một nhà hỏa táng cần có nguồn kinh phí lớn. "Song song với vận động người dân, huyện sẽ có văn bản gửi tỉnh Quảng Ngãi cấp kinh phí xây dựng nhà hỏa táng. Tôi nghĩ đây sẽ là chương mới cho hòn đảo có ý nghĩa về chủ quyền, văn hóa và địa chất đang thu hút du khách trong và ngoài nước" - ông Trí nói.