Và mọi người đều đã tìm thấy câu trả lời.
1. Cung đường hơn 700km từ Hà Nội tới Quảng Trị, dù chiến tranh đã lùi xa hơn 40 năm, vẫn còn đó những bản làng khó khăn, những mảnh đời bất hạnh, dấu tích những địa danh bom đạn ác liệt một thời, đèo dốc với những khúc cua ghê người, những đoạn đường có thể đất lở đá lăn chực chờ... Và nhiều nhất là những Nghĩa trang Liệt sỹ: Nghĩa trang Liệt sỹ Quốc gia Trường Sơn, Nghĩa trang Liệt sỹ Quốc gia Đường 9... Còn có một “Nghĩa trang Liệt sỹ” khác, không bia mộ, nhưng hàng ngàn, hàng vạn thân xác liệt sỹ đã hòa vào Đất Mẹ, vào nước sông: Thành cổ Quảng Trị.
Sáng tháng Bảy trời trong xanh kỳ lạ, gió xào xạc thổi qua những tán cây xanh tươi trong Thành cổ Quảng Trị, lễ dâng hương có Tiến sĩ Đào Văn Hội - Tổng Biên tập Báo PLVN; ông Đặng Ngọc Luyến - Bí thư Đảng ủy, Phó Tổng Biên tập Thường trực; ông Trần Đức Vinh - Phó Tổng Biên tập; ông Phan Văn Phong – nguyên Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Quảng Trị cùng 50 cán bộ, nhà báo, phóng viên đại diện các phòng, ban trong cơ quan.
Tri ân miền Trung là hoạt động thường niên suốt 11 năm nay của Báo PLVN. |
Tổng Biên tập Đào Văn Hội cho biết, chuyến đi thường niên tri ân, thiện nguyện do ông khởi xướng từ năm 2007. Một lần đến, nhưng mãi không thể quên, vì thương yêu dải đất miền Trung khắc nghiệt nhưng con người nghĩa tình vượt khó; vì xúc động trước hàng vạn liệt sỹ dù không cùng một quê, nhưng mãi mãi nằm lại mảnh đất này; vì cúi đầu cảm phục trước những hy sinh mất mát của bao người để bảo vệ độc lập, tự do của Tổ quốc. Thế nên mỗi khi tháng Bảy đến, lại thôi thúc chuyến đi về thăm miền Trung.
Đến nay đã 11 năm, hành trình của cán bộ, phóng viên Báo PLVN về thăm viếng, dâng hương tại những địa chỉ đỏ ghi dấu lịch sử, thắm máu cha ông trên dải đất miền Trung đã dài hơn một thập kỷ. Tổng Biên tập Đào Văn Hội nhắn gửi, tất cả mọi người, đặc biệt những người làm báo phải gìn giữ truyền thống “uống nước nhớ nguồn”. Đi để thấy những vất vả, lo toan của mình hàng ngày là nhỏ bé, đi để tri ân những người đã ngã xuống vì đất nước, đi để sống nhân ái, nhân văn hơn… Chính vì thế hoạt động thường niên này mới mang tên “Những chuyến đi bồi đắp tâm hồn”.
Tiến sĩ Đào Văn Hội (ngoài cũng bên phải) tặng Sổ tiết kiệm cho anh Trần Văn Hùng ở Hà Tĩnh. |
2. Đây Thành cổ Quảng Trị nằm ở trung tâm thị xã Quảng Trị, cách QL1A chỉ hơn 1km. Trong 81 ngày đêm “mùa hè đỏ lửa” năm 1972, nơi đây từng được ví như một “túi bom”. Trong 81 ngày đêm đó, hàng ngàn, hàng vạn chiến sĩ tuổi mới mười tám, đôi mươi đã vĩnh viễn nằm lại với đất, với dòng Thạch Hãn mà chẳng thể nào phân định thân xác, chỉ có thể mô hình hóa thành một nấm mộ chung...
Đây Nghĩa trang Liệt sỹ Quốc gia Đường 9 ở phường 4, TP Đông Hà, nơi yên nghỉ của hơn 10.000 các anh hùng, liệt sỹ thuộc các lực lượng bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, dân quân du kích và thanh niên xung phong đã từng chiến đấu, phục vụ chiến đấu trên mặt trận đường 9 và ở đất bạn Lào trong suốt cuộc kháng chiến chống Mỹ...
Lãnh đạo Báo PLVN thỉnh chuông tại Nghĩa trang Liệt sỹ Quốc gia Đường 9. |
Đây Nghĩa trang Liệt sỹ Quốc gia Trường Sơn, tọa lạc trên khu đồi Bến Tắt, thuộc địa phận xã Vĩnh Trường, huyện Gio Linh. Trong khuôn viên diện tích 140.000m² chính là nơi an nghỉ của hơn 10.300 anh hùng liệt sỹ cả nước đã hy sinh trên tuyến đường mòn Hồ Chí Minh trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước...
Tháng bảy miền Trung nắng chang chang và Nghĩa trang Liệt sỹ nào cũng gió ào ạt thổi. Chụm đầu châm lửa, các phóng viên chia nhau từng nén nhang, tỏa ra từng khu mộ, kính cẩn nghiêng mình dâng đến anh linh các liệt sỹ… Ánh mắt nhiều người hoe đỏ rưng rưng, vì nắng chói, vì gió, vì khói nhang, vì thương những người mãi mãi nằm lại với núi rừng.
Đoàn công tác viếng Nghĩa trang Liệt sỹ Quốc gia Đường 9. |
Rời vùng “đất thép” Quảng Trị trưa 3/7 khi còn nhiều lưu luyến, điểm đến tiếp theo của đoàn công tác là Khu mộ Đại tướng Võ Nguyên Giáp ở vùng đất Vũng Chùa – Đảo Yến. Trời rộng quang mây, biển Vũng Chùa bao đời nay vẫn thế, nước xanh ngắt xô từng con sóng nhỏ nhè nhẹ vào bờ, nắng tỏa rạng lên khu mộ vị tướng huyền thoại - người anh cả của QĐND Việt Nam. Tổng Biên tập Đào Văn Hội dẫn đầu Đoàn công tác nhẹ bước từng bậc dốc lên nơi Đại tướng yên nghỉ để dâng những lẵng hoa trang trọng, những nén nhang thành kính.
Tổng Biên tập Đào Văn Hội cho biết: “Những chuyến đi về miền Trung cũng là dịp để các phóng viên tiếp thêm nguồn năng lượng mới, niềm tin mới, để những người làm báo PLVN thêm đoàn kết, phấn đấu xây dựng tờ báo ngày càng lớn mạnh, phục vụ sự nghiệp truyền thông pháp luật và đóng góp nhiều hơn nữa cho nền báo chí cách mạng nước nhà”.
Rưng rưng giữa bạt ngàn bia mộ tại Nghĩa trang Liệt sỹ Quốc gia Trường Sơn. |
Anh Trần Văn Hùng (SN 1972, ngụ xã Đức Nhân) từng tham gia nghĩa vụ quân sự bảo vệ Tổ quốc, rời quân ngũ anh về quê xây dựng quê hương. Năm 27 tuổi, anh lập gia đình, người vợ không may mắn đã qua đời do một tai nạn để lại hai bố con “gà trống” nuôi nhau.
Gần đây, anh đi thêm bước nữa với người vợ thứ hai, sau khi sinh bé trai đầu lòng thì chị cũng mắc bệnh, khiến cuộc sống gia đình càng thêm vất vả. Những năm trở lại đây, chứng bệnh của người vợ càng thêm nặng, đi viện “như cơm bữa” nên kinh tế gia đình càng khó khăn. Hiện mình anh là lao động chính, ngoài vợ và hai con, anh còn phải chăm sóc thêm bố mẹ già năm nay đã ngoài 90 tuổi.
Ông Trần Cao Cường, Trưởng phòng Tư pháp huyện Đức Thọ cho biết, anh Hùng có hoàn cảnh gia đình đặc biệt khó khăn, nhưng vẫn luôn hoàn thành nhiệm vụ được giao. “Ngành tư pháp nói riêng cũng như chính quyền địa phương luôn tạo mọi điều kiện cho phép để anh Hùng vừa hoàn thành nhiệm vụ, vừa chăm sóc được gia đình. Xin cảm ơn món quà của Báo PLVN, là sự động viên để anh Hùng thêm sức mạnh vượt qua khó khăn…”, ông Cường nói.