Cần thiết phải ban hành Nghị định
Trước đó, việc chuyển giao các công trình điện do Nhà nước đầu tư từ các bộ, ngành, địa phương sang Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) quản lý được thực hiện theo Quyết định số 41/2017/QĐ-TTg ngày 15/9/2017 của Thủ tướng Chính phủ đã có quy định trình tự, thủ tục điều chuyển công trình điện được đầu tư bằng vốn nhà nước sang EVN.
Sau hơn3 năm thực hiện, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định điều chuyển được 302 công trình điện sang EVN để quản lý. Tuy nhiên, theo Bộ Tài chính, việc điều chuyển các công trình điện từ các bộ, ngành, địa phương sang EVN vẫn còn hạn chế, bất cập, cần thiết phải bổ sung sửa đổi cho phù hợp.
Ngoài ra, EVN là doanh nghiệp nhà nước, trường hợp Tập đoàn này tiếp nhận tài sản đồng nghĩa với việc Nhà nước đầu tư thêm vốn cho Tập đoàn, theo đó, việc tăng vốn, tăng tài sản được cơ quan có thẩm quyền quyết định. Mặt khác, theo Bộ này, cơ chế điều chuyển các công trình điện hiện nay có liên quan đến trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương. Do đó, cũng cần có văn bản quy phạm pháp luật ở cấp Chính phủ (Nghị định) để điều chỉnh các hoạt động liên quan đến trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương.
Từ cơ sở pháp lý và thực tiễn nêu trên, Bộ Tài chính cho rằng cần ban hành Nghị định của Chính phủ quy định việc chuyển giao công trình điện là tài sản công sang Tập đoàn Điện lực Việt Nam quản lý để thay thế Quyết định số 41/2017/QĐ-TTg.
Tại Tờ trình Dự thảo đang xin ý kiến, Bộ Tài chính nhấn mạnh, việc xây dựng Nghị định của Chính phủ quy định việc chuyển giao công trình điện là tài sản công sang EVN quản lý nhằm hoàn thiện cơ sở pháp lý để giải quyết các vướng mắc phát sinh trong quá trình bảo quản, bàn giao, tiếp nhận các công trình điện sang Tập đoàn Điện lực Việt Nam quản lý, bảo đảm an toàn, kịp thời phục vụ việc cung cấp điện.
Nguyên tắc chuyển giao công trình điện
Theo Dự thảo đang lấy ý kiến, công trình điện đáp ứng điều kiện theo quy định được chuyển giao nguyên trạng sang đơn vị điện lực quản lý được quy định như sau:
Cơ quan, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp và các đối tượng khác có trách nhiệm tiếp tục quản lý, xử lý theo quy định trong trường hợp: Không có nhu cầu chuyển giao công trình điện; Công trình điện không đáp ứng các điều kiện quy định; Công trình điện thuộc địa điểm chứa bí mật nhà nước theo quy định của pháp luật về bảo vệ bí mật nhà nước; Công trình điện được đầu tư bằng nguồn vốn vay mà cơ quan; Tổ chức, đơn vị có tài sản chưa hoàn thành việc trả nợ vốn vay;
Việc chuyển giao công trình điện sang đơn vị điện lực quản lý được thực hiện theo phương thức ghi tăng tài sản, tăng vốn đầu tư của chủ sở hữu tại doanh nghiệp theo giá trị công trình điện tại thời điểm chuyển giao; Việc xác định giá trị công trình điện chuyển giao được thực hiện theo quy định; Không thực hiện hoàn trả vốn đối với các công trình điện chuyển giao.
Đối với các công trình điện có nguồn gốc ngoài ngân sách chuyển giao cho EVN mà chi phí quản lý vận hành đã tính vào giá bán điện cho đơn vị điện lực của bên giao thì chi phí cho việc quản lý vận hành của công trình điện chuyển giao tính cho thời gian còn lại theo dự án phát được giảm trừ vào giá bán điện của bên giao cho đơn vị điện lực.
Cũng theo Dự thảo, sau khi hoàn thành việc bàn giao, tiếp nhận, đơn vị điện lực có trách nhiệm quản lý, sử dụng, hạch toán tài sản và vốn theo quy định của pháp luật về đầu tư vốn Nhà nước vào sản xuất kinh doanh tại doanh nghiệp và quy định của pháp luật có liên quan. Việc quản lý, sử dụng đất gắn với công trình điện chuyển giao được thực hiện theo quy định của pháp luật về đất đai.
Trong thời gian chưa chuyển giao công trình điện cho đơn vị điện lực, cơ quan, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp, cá nhân có công trình điện có trách nhiệm quản lý, vận hành, bảo trì công trình điện theo đúng quy định của pháp luật, bảo đảm an toàn.