Theo thống kê việc sử dụng thuốc lá liên quan đến 25 căn bệnh: đột quỵ, mạch vành, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ung thư phổi… là những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở Việt Nam. Ước tính mỗi năm có khoảng 104.300 ca tử vong vì các bệnh có liên quan đến thuốc lá, trong đó hút thuốc lá gây ra 85.500 ca tử vong và hút thuốc lá thụ động gây ra 18.800 ca tử vong.
Khi bắt đầu bỏ thuốc, đa số người hút đều cảm thấy mất nhiều thời gian để có được những cải thiện về sức khỏe và thoải mái về tinh thần. Thực tế thì các lợi ích sức khỏe bắt đầu ít nhất một giờ sau điếu thuốc cuối cùng và tiếp tục cải thiện theo thời gian.
Sau 1 giờ: Chậm nhất là 20 phút sau khi hút điếu thuốc cuối cùng, nhịp tim sẽ giảm xuống và trở lại bình thường. Huyết áp bắt đầu giảm và tuần hoàn có thể bắt đầu cải thiện.
Sau 12 giờ: Thuốc lá có chứa rất nhiều chất độc, điển hình nhất là Carbon monoxide, một loại khí trong khói thuốc lá. Carbon monoxide gây độc và thậm chí gây tử vong ở liều lượng cao, cũng như ngăn cản Oxy đi vào phổi và máu. Khi hít phải liều lượng lớn Carbon monoxide trong thời gian ngắn, có thể xảy ra ngạt thở do thiếu Oxy. Chỉ sau 12 giờ không hút thuốc, cơ thể sẽ tự làm sạch lượng khí Carbon monoxide dư thừa từ thuốc lá. Mức Carbon monoxide trở lại bình thường, làm tăng mức Oxy của cơ thể.
Sau 1 ngày: Chỉ 1 ngày sau khi bỏ thuốc lá, nguy cơ nhồi máu cơ tim bắt đầu giảm. Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tim mạch vành do làm giảm lượng cholesterol tốt, khiến việc tập thể dục có lợi cho tim trở nên khó khăn hơn. Hút thuốc còn làm tăng huyết áp và tăng đông máu, tăng nguy cơ đột quỵ.
Sau 2 ngày: Hút thuốc lá làm tổn thương các đầu dây thần kinh chịu trách nhiệm cho các giác quan về mùi và vị. Trong ít nhất 2 ngày sau khi bỏ thuốc, một người có thể nhận thấy khứu giác cao hơn và vị giác sống động hơn khi các dây thần kinh này hồi phục trở lại.
Sau 3 ngày: 3 ngày sau khi bỏ thuốc lá, nồng độ nicotine trong cơ thể một người sẽ cạn kiệt. Mặc dù không có nicotine trong cơ thể sẽ tốt cho sức khỏe hơn, nhưng sự suy giảm ban đầu này có thể gây ra tình trạng hội chứng cai nicotine. Khoảng 3 ngày sau khi bỏ thuốc, hầu hết mọi người sẽ cảm thấy ủ rũ và cáu kỉnh, đau đầu dữ dội và thèm thuốc khi cơ thể điều chỉnh lại.
Sau 1 tháng: Trong vòng 1 tháng, chức năng phổi của một người bắt đầu cải thiện. Khi phổi lành và sức chứa của phổi được cải thiện, những người hút thuốc trước đây có thể nhận thấy ít ho và khó thở hơn. Sức bền khi hoạt động thể thao tăng lên và những người hút thuốc trước đây có thể nhận thấy khả năng mới cho các hoạt động tim mạch, chẳng hạn như chạy và nhảy.
Sau 1-3 tháng: Trong vài tháng tiếp theo sau khi bỏ thuốc, tuần hoàn tiếp tục được cải thiện.
Sau 9 tháng: Chín tháng sau khi bỏ thuốc lá, phổi đã tự lành đáng kể. Các cấu trúc mỏng manh, giống như sợi tóc bên trong phổi được gọi là lông mao đã phục hồi sau khi bị tổn thương do khói thuốc lá gây ra cho chúng. Những cấu trúc này giúp đẩy chất nhầy ra khỏi phổi và giúp chống lại nhiễm trùng.
Vào khoảng thời gian này, nhiều người từng hút thuốc nhận thấy tần suất nhiễm trùng phổi giảm vì các lông mao đã lành có thể thực hiện công việc của họ dễ dàng hơn.
Sau 1 năm: Một năm sau khi bỏ hút thuốc, nguy cơ mắc bệnh mạch vành của một người giảm đi một nửa. Rủi ro này sẽ tiếp tục giảm qua mốc 1 năm.
Sau 5 năm: Thuốc lá có chứa nhiều chất độc được biết đến là nguyên nhân làm thu hẹp động mạch và mạch máu. Chính những chất độc này cũng làm tăng khả năng hình thành các cục máu đông. Sau 5 năm không hút thuốc, cơ thể đã tự chữa lành đủ để các động mạch và mạch máu bắt đầu mở rộng trở lại. Sự mở rộng này có nghĩa là máu ít có khả năng đông lại hơn, giảm nguy cơ đột quỵ. Nguy cơ đột quỵ sẽ tiếp tục giảm trong 10 năm tới khi cơ thể ngày càng hồi phục.
Sau 10 năm: Sau 10 năm, cơ hội phát triển ung thư phổi và tử vong vì bệnh ung thư phổi của một người giảm gần một nửa so với người tiếp tục hút thuốc. Khả năng phát triển ung thư miệng, vòm họng hoặc tuyến tụy đã giảm đáng kể.
Sau 15 năm: Sau 15 năm bỏ thuốc lá, khả năng mắc bệnh tim mạch vành tương đương với người không hút thuốc. Tương tự, nguy cơ phát triển ung thư tuyến tụy đã giảm xuống mức tương tự như người không hút thuốc.
Sau 20 năm: Sau 20 năm, nguy cơ tử vong do các nguyên nhân liên quan đến hút thuốc, bao gồm cả bệnh phổi và ung thư, giảm xuống mức của một người chưa bao giờ hút thuốc trong đời. Ngoài ra, nguy cơ phát triển ung thư tuyến tụy đã giảm xuống so với những người chưa bao giờ hút thuốc.
Ngoài ra, còn rất nhiều lợi ích khác từ việc bỏ hút thuốc lá như: Bỏ thuốc lá làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, cho phép các mạch máu hoạt động tốt hơn và giúp tim và phổi của bạn. Tuổi thọ của những người hút thuốc ngắn hơn ít nhất 10 năm so với những người không hút thuốc. Bỏ thuốc lá trước 40 tuổi giúp giảm nguy cơ tử vong do bệnh liên quan đến hút thuốc lá khoảng 90%.
Bên cạnh đó, người bỏ thuốc hút thuốc lá sẽ cảm thấy thức ăn ngon hơn; khứu giác trở lại bình thường; hơi thở, tóc và quần áo không còn mùi thuốc lá; răng và móng tay ngừng ố vàng; bớt khó thở khi thực hiện các hoạt động bình thường như leo cầu thang hoặc làm việc nhà nhẹ...
