Hải Vân Quan từ lâu đã được ca ngợi là “Thiên hạ đệ nhất hùng quan” nhờ vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ cùng vị trí chiến lược quan trọng về mặt quân sự. Nằm ở độ cao 490m trên dãy núi Hải Vân, cách trung tâm thành phố Huế khoảng 90km về phía Bắc và cách trung tâm thành phố Đà Nẵng khoảng 28km về phía Nam.
Hải Vân Quan mang nhiều giá trị về văn hóa lịch sử và cũng là thắng cảnh nổi tiếng, đóng góp quan trọng vào sự phát triển du lịch của hai địa phương nói riêng và miền Trung nói chung. Với vai trò như một cột mốc kết nối hai vùng du lịch Bắc và Nam Trung Bộ, di tích này mang trong mình giá trị lịch sử và kiến trúc độc đáo. Chính vì vậy, vào ngày 14/7/2017, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã công nhận Hải Vân Quan là di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia.
 |
Hải Vân Quan mang nhiều giá trị về văn hóa lịch sử |
Trải qua những thăng trầm của lịch sử, Hải Vân Quan đã chứng kiến nhiều trận chiến khốc liệt trong công cuộc đấu tranh bảo vệ đất nước. Đồng thời, di tích này cũng chịu tác động nặng nề từ điều kiện khí hậu mưa nhiều, nắng gắt vô cùng khắc nghiệt, dẫn đến tình trạng xuống cấp nghiêm trọng.
Nhận thức rõ giá trị của Hải Vân Quan, chính quyền hai địa phương đã đánh giá nơi đây là một tài nguyên du lịch độc đáo, có tiềm năng liên kết vùng và có thể trở thành "mỏ vàng" nếu được quản lý và khai thác một cách khoa học, hiệu quả. Vì vậy, hai địa phương đã cùng thực hiện một "cái bắt tay lịch sử" để hồi sinh di tích, thông qua việc xếp hạng và triển khai dự án trùng tu, bảo tồn Hải Vân Quan. Trong đợt trùng tu này, dự án tập trung vào việc phục hồi toàn diện các công trình kiến trúc, nhằm tái hiện vẻ đẹp và giá trị lịch sử của di tích.
 |
Dự án bảo tồn, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích quốc gia Hải Vân Quan có tổng mức đầu tư hơn 42 tỷ đồng. |
Dự án bảo tồn, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích quốc gia Hải Vân Quan bắt đầu khởi công từ 19/12/2021, với tổng mức đầu tư hơn 42 tỷ đồng, mỗi địa phương đóng góp 50% từ nguồn ngân sách. Đến nay sau 3 năm, dự án đã được hoàn thành.
Công trình này là tài sản chung vô giá, là biểu tượng của quan hệ đoàn kết, hợp tác tốt đẹp giữa thành phố Huế và thành phố Đà Nẵng. Đây cũng là nền tảng quan trọng để hai bên tiếp tục phối hợp trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di tích trong tương lai.
 |
Lãnh đạo tỉnh Thừa Thiên Huế và TP Đà Nẵng chụp hình lưu niệm tại di tích Hải Vân Quan |
Phát biểu tại buổi lễ, ông Nguyễn Thanh Bình, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thừa Thiên Huế cho hay, di tích quốc gia Hải Vân Quan với vị trí đặc biệt nằm giữa hai địa phương đã trở thành điểm đến thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước đến tham quan, chiêm ngưỡng. Việc quản lý, bảo tồn và phát huy các giá trị lịch sử, văn hóa, cùng cảnh quan thiên nhiên của di tích này là nhiệm vụ trọng tâm, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế và xã hội.
"Dự án Bảo tồn, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích Hải Vân Quan hoàn thành đưa vào hoạt động chính là sự nỗ lực cao và là biểu tượng đoàn kết giữa hai địa phương để cùng nhau thực hiện. Mong rằng trong tương lai, Hải Vân Quan sẽ tiếp tục là điểm du lịch hấp dẫn, đầy hứa hẹn, là niềm tự hào của con dân hai xứ Thuận - Quảng xưa hay Huế - Đà Nẵng ngày nay", ông Nguyễn Thanh Bình nhấn mạnh.
