“Vùng lãnh thổ đặc biệt” gắn chặt với chủ quyền quốc gia
Không gian mạng đã trở thành môi trường không thể thiếu trong triển khai các chiến lược, quan hệ đối ngoại, củng cố, duy trì hoạt động kinh tế - xã hội của các quốc gia. Tuy nhiên, đây cũng là môi trường dễ bị các thế lực thù địch, phản động lợi dụng chống phá. Bởi vậy, chinh phục và làm chủ không gian mạng, phát hiện, đấu tranh ngăn chặn sớm hoạt động tấn công mạng, gián điệp mạng, âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách của mỗi quốc gia, góp phần bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.
Với ý nghĩa và vai trò quan trọng này, bảo đảm an toàn, an ninh mạng đã được xác định trong định hướng phát triển đất nước giai đoạn 2021-2030 theo Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII. Đây cũng là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Chiến lược bảo vệ an ninh quốc gia, nhất là trong bối cảnh đất nước ta đang đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số, xây dựng chính phủ điện tử, hướng tới chính phủ số, nền kinh tế số, xã hội số, công dân số. Văn kiện Đại hội XIII của Đảng cũng đặt ra yêu cầu: tích cực, chủ động giữ vững chủ quyền số quốc gia trên không gian mạng trong mọi tình huống.
Theo Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa, không gian mạng giờ đây đã trở thành không gian chiến lược mới, “vùng lãnh thổ đặc biệt” gắn chặt với chủ quyền về đất liền, biển, đảo, trên không và vũ trụ. Do đó, chủ quyền trên không gian mạng là một bộ phận quan trọng của chủ quyền quốc gia và bảo đảm chủ quyền quốc gia trên không gian mạng chính là bảo vệ chủ quyền quốc gia - dân tộc. Bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ và lợi ích quốc gia - dân tộc là chủ trương chiến lược, nhất quán của Đảng và Nhà nước ta trong mọi thời kỳ.
Thực tiễn đã chứng minh, chỉ khi độc lập, chủ quyền của Tổ quốc được toàn vẹn, lợi ích quốc gia - dân tộc được bảo vệ, hòa bình đất nước được giữ vững thì nhân dân mới được hưởng tự do, hạnh phúc thực sự; mới có điều kiện, môi trường thuận lợi để xây dựng, phát triển đất nước hùng cường, sánh vai với các cường quốc năm châu như sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh hằng mong muốn.
Sẵn sàng, chủ động đối phó mọi nguy cơ
Thời gian qua, Đảng và Nhà nước ta đã rất quan tâm ban hành nhiều chủ trương, chính sách và biện pháp nhằm bảo đảm an toàn, an ninh thông tin, góp phần quan trọng bảo vệ chủ quyền quốc gia trên không gian mạng. Hiện Việt Nam đang thúc đẩy hình thành hệ sinh thái sản phẩm công nghệ thông tin và an toàn thông tin mạng “Made in Viet Nam”. Đây là nỗ lực của Việt Nam trong việc làm chủ công nghệ và kiểm soát chuỗi cung ứng về công nghệ thông tin và an toàn thông tin mạng, hướng tới một môi trường mạng tin cậy hơn.
Theo báo cáo của Tổ chức Cảnh sát Hình sự quốc tế, tội phạm sử dụng công nghệ cao đứng thứ hai trong các loại tội phạm nguy hiểm nhất, sau tội phạm khủng bố và 90% tội phạm truyền thống đã chuyển sang môi trường mạng hoặc có sử dụng các thiết bị công nghệ cao. Do đó, vấn đề phát triển và làm chủ không gian mạng đã trở thành một trong những nhiệm vụ cấp bách được nhiều quốc gia đặc biệt quan tâm.
Cùng với đó là việc thành lập và phát triển các cơ quan chuyên trách bảo đảm an ninh thông tin, an ninh không gian mạng Quốc gia trực thuộc Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Thông tin và Truyền thông đủ năng lực, sẵn sàng và chủ động đối phó với mọi nguy cơ xảy ra trên không gian mạng...
Tại Lễ kỷ niệm 75 năm Ngày truyền thống lực lượng An ninh nhân dân và đón nhận Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã nhấn mạnh, an ninh quốc gia là một vấn đề đặc biệt hệ trọng, then chốt, sống còn của Đảng, Nhà nước và chế độ ta. Bảo vệ an ninh quốc gia là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên của toàn Đảng, toàn dân và của cả hệ thống chính trị... Đi liền với công tác bảo đảm an ninh chính trị nội bộ, an ninh kinh tế, lực lượng Công an nhân dân cần tăng cường bảo đảm an ninh mạng, an ninh thông tin - truyền thông, an ninh xã hội. Chủ tịch nước cũng yêu cầu phải chú trọng công tác bảo đảm an ninh mạng, bảo vệ an ninh quốc gia trên không gian mạng; tăng cường công tác đấu tranh, ngăn chặn các hoạt động chống phá trên không gian mạng, đặc biệt là mạng xã hội; phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với các bộ, ban, ngành liên quan; nâng cao năng lực phòng, chống hoạt động tấn công mạng, bảo vệ an ninh, an toàn hệ thống thông tin trọng yếu quốc gia.
Nhấn mạnh việc bảo vệ chủ quyền quốc gia trên không gian mạng là lĩnh vực hoàn toàn mới, khó, rất rộng lớn, phức tạp và nhạy cảm, Thủ tướng Phạm Minh Chính - Trưởng Ban Chỉ đạo An toàn, an ninh mạng quốc gia cho biết, Đảng, Nhà nước ta luôn quan tâm, chỉ đạo sát sao đối với công tác bảo vệ an toàn, an ninh mạng; đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách của Đảng, văn bản quy phạm pháp luật của Nhà nước, như Nghị quyết số 29 ngày 25/7/2018 của Bộ Chính trị về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trên không gian mạng, Nghị quyết số 30 ngày 25/7/2018 của Bộ Chính trị về Chiến lược an ninh mạng quốc gia, Luật An toàn thông tin mạng năm 2015, Luật An ninh mạng năm 2018...
Tuy nhiên, thời gian qua, tình hình an toàn, an ninh mạng diễn biến phức tạp trên không gian mạng toàn cầu, khó kiểm soát, khó dự báo, tác động ngày càng sâu sắc tới mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội, chủ quyền, an ninh quốc gia của các nước và tâm lý, nhận thức của người dân. Tình hình, bối cảnh mới đặt ra yêu cầu cấp thiết, kịp thời của việc bảo vệ an toàn, an ninh mạng; thích ứng nhanh, hiệu quả với các diễn biến mới; vừa tích cực, chủ động hội nhập, vừa có các biện pháp bảo đảm an toàn, an ninh mạng…
Tại phiên họp thứ nhất của Ban Chỉ đạo An toàn, an ninh mạng quốc gia diễn ra vào ngày 7/4 vừa qua, Thủ tướng yêu cầu cần nắm bắt kịp thời, tận dụng hiệu quả các cơ hội do không gian mạng mang lại để phát triển kinh tế - xã hội; đồng thời, chủ động phòng ngừa, sẵn sàng ứng phó để hạn chế các tác động tiêu cực, khắc phục các tồn tại, hạn chế, phát huy mặt tích cực, thành quả đã đạt được, tăng cường hơn nữa bảo vệ an toàn, an ninh mạng đối với không gian mạng quốc gia, góp phần bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, lợi ích quốc gia, dân tộc, bảo vệ người dân, doanh nghiệp, bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển.
Thủ tướng nêu rõ, phải bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện của Đảng, sự quản lý chặt chẽ của Nhà nước, sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền với công tác này. Bảo vệ an toàn, an ninh mạng là trọng tâm của quá trình chuyển đổi số, là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên, liên tục, vừa cấp bách, vừa lâu dài, là trách nhiệm chung của cả hệ thống chính trị và của toàn dân, thu hút được các nguồn lực, chủ động hội nhập quốc tế. Do vậy, cần có sự lãnh đạo, chỉ đạo tập trung, xuyên suốt, đồng bộ, thống nhất, phân công trách nhiệm rõ ràng giữa các cơ quan. Cùng với đó, phải nắm chắc tình hình, nâng cao khả năng dự báo, điều chỉnh, bổ sung các nhiệm vụ, giải pháp kịp thời, phù hợp. Rà soát, xây dựng, hoàn thiện thể chế về an toàn an ninh mạng. Coi đầu tư cho an ninh mạng là đầu tư cho phát triển.
