Dây dưa vụ thu hồi đất của vợ chồng ung thư ở Long Biên

PLVN đã có nhiều bài viết phản ánh việc thu hồi đất đầy uẩn khúc, bất thường đối với gia đình ông Lê Phúc Thủy ở 123 Nguyễn Văn Cừ, quận Long Biên, Hà Nội. Những tưởng vụ việc khá rõ ràng này đã được giải quyết dứt điểm, nào ngờ cho đến nay các cơ quan chức năng vẫn... im lặng: Tòa án quận thụ lý nhưng không xử, Ủy ban nhân dân quận cũng không sửa sai.

Vợ chồng ông Thủy vẫn mỏi mòn chờ đợi công lý

Quận làm sai

Năm 1989, ông Lê Phúc Thủy được Hợp tác xã Ái Mộ giao cho mảnh đất 23m2. Sau khi bỏ công san lấp thùng vũng, hố rác xung quanh nhà được hơn 100m2, ông Thủy xây dựng nhà gạch, lợp ngói từ năm 1992 và sinh sống ổn định tại mảnh đất này từ đó đến nay, có hộ khẩu thường trú. Suốt 20 năm, gia đình ông Thủy kê khai, nộp thuế đất đầy đủ.

Theo quy định của Luật Đất đai, người đã sử dụng đất ở ổn định, không có tranh chấp trước ngày 15/10/1993 thì được cấp Giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) từ đợt đầu. Tuy nhiên, trong khi những gia đình cùng san lấp thùng vũng liền kề nhà ông Thủy đều đã được cấp sổ đỏ, thì gia đình ông đến nay vẫn chưa được cấp.

Một trong những nguyên nhân, theo ông Thủy là khi có đợt làm sổ đỏ thì hai vợ chồng ông Thủy phát hiện ung thư, cả hai vợ chồng đều phải chạy chữa rất khốn khổ, nên không có điều kiện “lo” làm sổ đỏ. 

Cuộc sống khó khăn khi con còn nhỏ, cả hai vợ chồng phải vật lộn chống chọi với bạo bệnh thì gia đình ông Thủy nhận được thông báo phải di chuyển để UBND quận Long Biên lấy đất nhà ông Thủy bán đấu giá cho người khác làm nhà ở. Vụ việc vỡ lở, trong cuộc họp tại UBND phường Ngọc Lâm ngày 6/6/2009, do Phó Chủ tịch UBND quận Long Biên Đỗ Mạnh Hải chủ trì, ông Hải đã giới thiệu người đại diện cho người đã mua đất nhà ông Thủy là ông Phạm Khả Năng, có mặt tại cuộc họp.

Ông Hải và ông Năng đã mặc cả hỗ trợ gia đình ông Thủy từ hơn 20 triệu lên 100 triệu đồng… Đúng là chuyện khó có thể tưởng tượng được trong thời xây dựng nhà nước pháp quyền, đấu tranh chống tham nhũng quyết liệt mà giữa Thủ đô...

Do ông Thủy phản đối nên quận Long Biên ban hành quyết định xử phạt và cưỡng chế, buộc phải giao đất. Khi ông Thủy khởi kiện ra Tòa án quận Long Biên thì quận Long Biên vội hủy hai quyết định bị kiện.

Nhưng ngay sau đó, ngày 18/11/2009 ông Đỗ Mạnh Hải lại ký Quyết định số 4433/QĐ-UBND về việc thu hồi 90m2 đất đang sử dụng hợp pháp của gia đình ông Thủy. Đán nói là Quyết định này đã căn cứ vào Quyết định 5688/QĐ-UBND ngày 21/12/2006 của UBND TP Hà Nội, trong khi đó Quyết định 5688 chỉ giao cho Quận Long Biên thu hồi 164,9m2 đất tại phường Ngọc Lâm “do phường đang quản lý” mà không có danh sách hộ dân bị thu hồi hay địa chỉ 123 Nguyễn Văn Cừ, không có tên gia đình, địa chỉ, diện tích 90m2 đất của gia đình ông Thủy. Như vậy, Quyết định 4433 không có căn cứ pháp lý. 

Tòa “ngâm” xử lý?

Tháng 1/2010, vợ chồng ông Thủy khởi kiện Quyết định số 4433/QĐ-UBND của UBND quận Long Biên ra TAND quận Long Biên. Sau đó 5 tháng, vụ án vẫn không được đưa ra xét xử, nên ngày 17/5/2010 TAND TP Hà Nội đã quyết định rút hồ sơ vụ án lên để giải quyết.  Đây là vụ án khá rõ ràng, Quyết định 4433 thiếu căn cứ, nên không có gì phức tạp, khó hiểu. Vậy nhưng không heieur sao từ đó đến nay đã hơn 28 tháng trôi qua, sau một số lần mời lên làm việc, TAND TP Hà Nội vẫn chưa tổ chức đối thoại theo quy định của Luật Tố tụng hành chính, chưa đưa vụ án ra xét xử.

Theo Điều 117 Luật Tố tụng hành chính quy định về thời hạn chuẩn bị xét xử, thì trong trường hợp này là 4 tháng, nếu có phức tạp, trở ngại thì Chánh án TAND TP Hà Nội có thể gia hạn một lần, không quá 2 tháng; như vậy, chậm nhất là trong 6 tháng vụ án phải được đưa ra xét xử. Tuy nhiên, vụ án đã được “ngâm” quá hạn luật định đến gần 5 lần. Bên cạnh đó, do nhiều đơn tố cáo của ông Thủy được gửi lên Trung ương và lãnh đạo thành phố Hà Nội nên Thanh tra TP Hà Nội cũng mời gia đình ông Thủy lên để xác minh… nhưng sau nhiều đợt cũng không có kết luận.

Ông Thủy chua chát: "Việc của tôi rõ như ban ngày mà cả ủy ban quận lẫn tòa thành phố đều dây dưa kéo dài; chắc họ nghĩ vợ chồng tôi bị ung thư nên không sông được lâu để mà theo kiện, đồi quyền lợi. Không biết trong đợt kiểm điểm theo Nghị quyết Trung ương 4 kỳ này, những người cố tình bất chấp pháp luật, nhằm chiếm đoạt tài sản của gia đình nghèo khổ chúng tôi có hề hấn gì không?".

Đây là một trong 20 vụ án bức xúc trên địa bàn Thủ đô, nên ngày 24/5/2012 Văn phòng Chính phủ đã có Công văn số 3664/VPCP-KNTN gửi UBND TP Hà Nội yêu cầu giải quyết dứt điểm.

* Luật sư Nguyễn Trọng Tỵ, Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP Hà Nội, nhận trợ giúp pháp lí miễn phí cho vợ chồng ông Thủy đã hai lần có văn bản kiến nghị với Chủ tịch UBND TP Hà Nội. Luật sư kết luận: Việc thu hồi đất người dân đang ở để bán đấu giá cho người khác làm nhà ở là trái pháp luật. Điều 30, 40 Luật Đất đai năm 2003 quy định, Nhà nước chỉ thu hồi đất trong trường hợp phục vụ mục đích quốc phòng an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng. * Luật gia Đỗ Văn Chỉnh, nguyên Thẩm phán, Trưởng ban Thanh tra TANDTC nhận định: “Quyết định thu hồi đất số 4433/QĐ-UBND ngày 18/11/2009 có hai nội dung không rõ ràng, không có căn cứ thuyết phục. Đó là: Xác định gia đình ông Thủy sử dụng trái phép, nhưng gia đình ông Thủy lại xuất trình tài liệu chứng minh là người sử dụng đất hợp pháp... Thứ hai là theo các tài liệu trong hồ sơ vụ án, cũng không có văn bản nào của UBND TP Hà Nội quyết định thu hồi 90 m2 đất của gia đình ông Thủy, nên việc quyết định thu hồi... là mù mờ, không minh bạch”

Trương Quang