Câu hỏi về đề tài nghiên cứu xếp ngăn kéo được đại biểu ĐB Nguyễn Mạnh Cường đặt câu hỏi chất vấn Bộ trưởng Nguyễn Quân (Bộ Trưởng Bộ Khoa học Công nghệ) ngay đầu phiên chất vấn sáng nay (12/6). ĐB Nguyễn Sỹ Cương cũng đề nghị Bộ trưởng lý giải về hiện tượng nhiều đề tài nghiên cứu tốn rất nhiều tiền của Ngân sách, nhưng lại không được đưa vào cuộc sống, khiến dư luận cho rằng "Nghiên cứu là một cách kiếm tiền".
Thẳng thắn thừa nhận, Bộ trưởng cho rằng hiện nay đang tồn tại định kiến về loại đề tài nghiên cứu xếp ngăn kéo. Tuy nhiên, Bộ trưởng Nguyễn Quân cho rằng không phải tất cả các đề tài nghiên cứu đang “xếp ngăn kéo” hiện nay đều không có giá. Bởi loại đề tài này gồm 3 thể loại.
Loại thứ nhất là đề tài nghiên cứu Cơ bản. Các đề tài này thường nghiên cứu những vấn đề đi trước thời đại. Do vậy, đương nhiên là phải cất để chờ đến tương lai, đến khi có thời cơ mới dùng đến. Có những đề tài trên thế giới được nghiên cứu trước đó hàng mấy chục năm, nhưng sau này mới phát huy tác dụng.
Loại đề tài thứ hai Bộ trưởng nhắc đến là đề tài nghiên cứu ứng dụng. Nguyên nhân khiến loại đề tài này phải “xếp ngăn kéo” bởi liên quan đến câu chuyện vốn, đầu tư. “Có nhiều đề tài phải có đầu tư mới có thể ứng dụng trong cuộc sống. Ngân sách chỉ hỗ trợ được để nghiên cứu chứ, không đủ để đầu tư tiếp tục cho đề tài. Việc đầu tư này phải do doanh nghiệp, do những đối tượng có nhu cầu sử dụng đề tài. Do đó, nhiều kết quả phải chờ cơ hội để có đầu tư mới có thể đi vào ứng dụng.” Bộ trưởng giải thích.
“Tôi thừa nhận một số đề tài xếp ngăn kéo thực sự, không sử dụng được. Nó nghiên cứu theo sở thích, mong muốn của các nhà khoa học, không xuất phát từ thực tiễn, từ đòi hỏi của sản xuất kinh doanh.” Bộ trưởng Nguyễn Quân nói về loại đề tài thứ 3 đang bị "xếp ngăn kéo".
Bộ trưởng cũng cung cấp thông tin, hàng năm, trong tổng chi ngân sách gần 2% thì trong số đó, khoảng trên dưới 20% dành cho nghiên cứu. Như vậy, có khoảng trên dưới 3000 tỷ đồng dành cho nghiên cứu.
Cũng trong phiên chất vấn sáng nay, trả lời chất vấn của ĐB Nguyễn Thị Kim Thúy (Đà Nẵng) về vấn đề thị trường khoa học công nghệ. Bộ trưởng Nguyễn Quân cho biết: So với các thị trường khác như thị trường tiền tệ, thị trường lao động… thì thị trường công nghệ ra đời khá muộn. Trong bối cảnh muộn màng đó, ngành công nghệ đã rất nỗ lực để phát triển thị trường theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Một trong những vướng mắc trong mục tiêu phát triển thị trường công nghệ hiện nay là các chế định trung gian. Mặc dù có đưa ra lý do của sự hạn chế dịch vụ trung gian là do nguồn ngân sách, biên chế, tuy nhiên, Bộ trưởng cũng thừa nhận đây là trách nhiệm của ngành, của cá nhân Bộ trưởng trong việc chưa thúc đẩy thị trường công nghệ như yêu cầu của cử tri...
Phiên chất vấn của Bộ trưởng Nguyễn Quân dự kiến sẽ kéo dài tới đầu giờ làm việc buổi chiều. Tiếp đó là phần trả lời chất vấn của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo. Tại phiên chất vấn của Kỳ họp thứ 9, QH khóa XIII, cũng như thông lệ, toàn bộ phiên chất vấn của ĐBQH sẽ được phát thanh và truyền hình trực tiếp để cử tri cả nước theo dõi./.
