6 nhóm chính sách đặc thù, đặc biệt
Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Trần Hồng Minh cho biết, dự thảo Nghị quyết quy phạm hóa 6 nhóm chính sách đặc thù, đặc biệt liên quan đến huy động nguồn vốn; trình tự, thủ tục thực hiện đầu tư; phát triển đô thị theo mô hình TOD (mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng); phát triển công nghiệp đường sắt, chuyển giao công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực; chính sách vật liệu xây dựng và bãi đổ thải; các quy định áp dụng riêng cho TP Hồ Chí Minh.
Đối với nhóm chính sách về huy động vốn, dự thảo Nghị quyết đề xuất Thủ tướng Chính phủ được quyết định bố trí kế hoạch đầu tư công trung hạn, hằng năm cho địa phương, sử dụng nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách trung ương hằng năm và các nguồn vốn hợp pháp khác mà không phải theo thứ tự ưu tiên, huy động vốn ODA, vốn vay ưu đãi mà không phải lập Đề xuất dự án; HĐND TP có trách nhiệm bố trí kế hoạch đầu tư công trung hạn, hằng năm vốn ngân sách địa phương, nguồn tăng thu, tiết kiệm chi và nguồn vốn hợp pháp khác…
Đối với nhóm chính sách về trình tự, thủ tục đầu tư, dự thảo Nghị quyết quy định án đường sắt đô thị (ĐSĐT) không phải lập, thẩm định, quyết định chủ trương đầu tư mà được thực hiện ngay thủ tục lập, thẩm định, quyết định đầu tư; UBND TP được quyết định việc phân chia dự án thành các dự án thành phần, tiểu dự án khi phê duyệt dự án, quyết định công trình không phải thi tuyển phương án kiến trúc trước, được ứng trước ngân sách địa phương năm sau để thực hiện dự án đáp ứng tiến độ…
Làm rõ hơn các loại đường sắt đô thị, TOD
Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, Ủy ban Kinh tế thống nhất với sự cần thiết ban hành Nghị quyết với các cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn; cơ bản thống nhất với đề xuất của Chính phủ về 6 nhóm chính sách đặc thù, đặc biệt, đã được cơ quan có thẩm quyền thông qua.
Tuy nhiên, đối với cơ chế huy động vốn, Ủy ban Kinh tế đề nghị làm rõ trong trường hợp giảm hoặc bổ sung thêm dự án thì số vốn ngân sách trung ương bổ sung được xác định thế nào để tránh khoảng trống pháp lý trong triển khai thực hiện.
Với trình tự, thủ tục thực hiện đầu tư, cần thuyết minh làm rõ các loại dự án ĐSĐT, ĐSĐT theo mô hình TOD. Dự án được chỉ định thầu nhằm rút ngắn thời gian thực hiện là phù hợp, nhưng cần cân nhắc thực hiện công tác chỉ định thầu với các dự án ĐSĐT theo mô hình TOD để bảo đảm tính cạnh tranh, minh bạch và hiệu quả.
Riêng với quy định áp dụng cho TP Hồ Chí Minh, Ủy ban Kinh tế cho rằng quy định cho TP được đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư là chưa thống nhất với các quy định về dự án ĐSĐT, dự án ĐSĐT theo mô hình TOD. Bên cạnh đó, Luật Đất đai đã quy định về các trường hợp thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, trong đó có các dự án vùng phụ cận các điểm kết nối giao thông và các tuyến giao thông có tiềm năng phát triển, để làm cơ sở cho TP triển khai thực hiện các dự án chỉnh trang đô thị. Do đó, quy định này là không cần thiết…
Ngoài các nội dung trên, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát, chịu trách nhiệm về các số liệu đề xuất và tính tuân thủ pháp luật, bảo đảm tính thống nhất trong dự thảo Nghị quyết và các văn bản khác có liên quan.
Trong 6 nhóm chính sách, Chính phủ đề xuất cho TP Hồ Chí Minh có một nhóm chính sách áp dụng riêng, để được áp dụng tương tự với Hà Nội theo Luật Thủ đô. Đó là được thu và sử dụng tiền thu trong khu vực TOD; huy động vốn thông qua các khoản vay phát hành trái phiếu chính quyền địa phương; tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư dự án có sử dụng đất để chỉnh trang phát triển đô thị; được tổ chức thẩm định và phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, cấp giấy phép môi trường.
