Dự án Nam ga Hạ Long, Quảng Ninh: Bức xúc kéo dài từ một dự án thiếu khả thi

Thời gian qua, người dân xung quanh dự án Nam ga Hạ Long, TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh Người bức xúc trong việc đền bù chưa thỏa đáng; dự án 10 năm không thể triển khai nhưng vẫn không bị thu hồi…

Nhiều khuất tất

Năm 2003, UBND tỉnh Quảng Ninh có Quyết định 1686 phê duyệt Dự án “Đầu tư xây dựng-kinh doanh hạ tầng khu đô thị mới Nam ga Hạ Long” tại phường Giếng Đáy, Hùng Thắng và Hà Khẩu (TP Hạ Long) với diện tích 673.199,6m2 đất. Sau ba lần điều chỉnh, diện tích đất dự án xuống còn 205.905,87m2, do Tổng Cty xây dựng và phát triển hạ tầng (LICOGI 2) làm chủ đầu tư thực hiện xây dựng và kinh doanh hạ tầng.

Khu đất dự án đã 10 năm nay vẫn chưa có động tĩnh gì gây bức xúc trong nhân dân.

Năm 2005, chủ đầu tư cùng chính quyền kiểm đếm và đo đạc diện tích đất của các hộ dân để chuẩn bị giải phóng mặt bằng và các hộ dân không được canh tác, nuôi trồng thủy sản, bỏ hoang hóa từ đó đến nay.

Đầu tháng 3/2011, các hộ dân nhận được quyết định cưỡng chế bàn giao mặt bằng của UBND TP Hạ Long.  Ông Phạm Thanh Uẩn, một người dân bức xúc: “Suốt từ 2005 đến nay, chúng tôi nhận được quyết định thu hồi đất và phương án bồi thường, tái định cư cũng không biết chủ đầu tư là ai và tiến hành kiểm đếm tài sản bao giờ, nhưng giờ lại có quyết định cưỡng chế thu hồi đất của UBND TP Hạ Long. Chủ đầu tư và chính quyền chưa một lần họp dân bàn về việc thu hồi đất, giá cả, phương án bồi thường bố trí tái định cư”.

Không chỉ vậy, chính quyền và chủ đầu tư chưa rõ ràng trong áp giá đền bù đất, như hộ ông Nguyễn Công Chức có 1950m2 đất bị thu hồi được UBND phường Giếng Đáy xác nhận từ năm 1996 là đất ở, đất vườn nhưng khi lập phương án đền bù lại là đất nông nghiệp.

Đã vậy việc áp giá đất nông  nghiệp cũng không đúng khi đền bù theo giá đất năm 2006, trong khi theo quy định việc chậm bồi thường không phải do người nhận bồi thường thì phải áp giá đền bù tại thời điểm tiến hành chi trả tiền bồi thường.

Ông Nguyễn Thế Hưng cùng một số người mua của hộ bà Nguyễn Thị Hòe và Phạm Văn Đào hơn 3.000m2 đất từ năm 2001; được UBND phường Giếng Đáy xác  nhận hợp pháp và gia đình ông Hưng nộp thuế đất từ đó đến nay.

Tại biên bản kiểm tra thực địa (nhà ở, đất ở) năm 2007, UBND phường Giếng Đáy xác nhận diện tích đất trên thuộc sở hữu của gia đình ông Hưng. Nhưng không hiểu vì sao, năm 2010 UBND phường Giếng Đáy và Ban GPMB lại tiến hành chi trả tiền bồi thường cho ông Phạm Văn Đào (chủ cũ mảnh đất) gần 2 tỷ đồng mà ông Hưng cũng như những người mua đất trên không hề hay biết.

Trong biên bản chi trả bồi thường cho ông Đào có xác nhận của ông Nguyễn Hữu Nhã - Phó Chủ tịch UBND phường là người quản lý và biết rất rõ diện tích đất thuộc sở hữu của ông Hưng nhưng lại làm ngơ trước  việc sai trái này.

Dự án thiếu khả thi cần phải thu hồi? 

Trong nhiều văn bản, quyết định mà UBND tỉnh Quảng Ninh ban hành đều thể hiện rõ “Đây là dự án kinh doanh hạ tầng khu đô thị Nam ga Hạ Long” và yêu cầu chủ đầu tư bỏ vốn đầu tư xây dựng công trình trên đất, sau đó chuyển nhượng cho các đối tượng có nhu cầu sử dụng.

Cụ thể, tại QĐ 972 ngày 5/4/2005 của UBND tỉnh Quảng Ninh nêu rõ: “Đối với quỹ đất xây dựng nhà ở của dự án bám mặt đường 18A và quỹ đất xây dựng nhà ở chung cư, yêu cầu chủ đầu tư bỏ vốn đầu tư xây dựng công trình trên đất theo quy hoạch được phê duyệt, sau đó chuyển nhượng cho đối tượng có nhu cầu sử dụng theo Quy định hiện hành”.

Như vậy, đây là dự án kinh doanh và theo Nghị định 181 thì chủ đầu tư dự án phải thỏa thuận với dân về giá cả bồi thường đất đai. Tuy nhiên, LICOGI 2 và các cấp chính quyền địa phương đều “lờ” quy định này.

Tại Thông báo 143/TB-UBND ngày 29/8/2007 của ông Nguyễn Quang Hưng - Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã khẳng định “Dự án triển khai chậm so với tiến độ đặt ra. Khuyết điểm này trước hết thuộc về Chủ đầu tư, với kinh nghiệm triển khai dự án chưa cao...”.

Gần mười năm là từng ấy thời gian đất bỏ hoang không được sản xuất, gây thiệt hại cho nhà nước và người dân.

Trường Lưu