38 bị cáo bị cáo bị đưa ra xét xử về các tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”, “Đưa hối lộ”, “Nhận hối lộ”, “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”…
Trong đó, bị cáo Phan Quốc Việt (Chủ tịch HĐQT kiêm TGĐ Cty Việt Á) bị đưa ra xét xử về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” và “Đưa hối lộ”; ông Nguyễn Thanh Long (cựu Bộ Trưởng Bộ Y tế) bị đưa ra xét xử về tội “Nhận hối lộ”; ông Chu Ngọc Anh (cựu Bộ trưởng Bộ KH&CN) và Phạm Công Tạc (cựu Thứ trưởng Bộ KH&CN) bị đưa ra xét xử tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”; ông Phạm Xuân Thăng (cựu Bí thư Hải Dương) bị đưa ra xét xử tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”…
Chủ tọa phiên tòa là thẩm phán Trần Nam Hà. Đại diện VKS thực hành quyền công tố tại tòa là kiểm sát viên Nguyễn Thị Lan, Nguyễn Thị Thúy Hằng, Đỗ Dương Toàn và Trần Thế Linh.
Theo cáo trạng, đầu năm 2020, dịch COVID-19 bùng phát tại Vũ Hán (Trung Quốc) và lây lan đến nhiều Quốc gia, trong đó có Việt Nam. Trước tình hình trên, Chính phủ đã triển khai nhiều chủ trương, biện pháp để ứng phó trong đó có giao cho Bộ KH&CN chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan chủ động, tích cực triển khai việc nghiên cứu, chế tạo sinh phẩm phục vụ công tác phòng, chống dịch.
Với mục đích để Cty Việt Á được tham gia Đề tài nghiên cứu, chế tạo test xét nghiệm (viết tắt: Đề tài) do Bộ KH&CN phê duyệt, Phan Quốc Việt đã thông đồng với Trịnh Thanh Hùng đề xuất, tác động với Lãnh đạo Bộ KH&CN ký các văn bản triển khai thực hiện Đề tài; ký thành lập Hội đồng nghiệm thu Đề tài (nghiệm thu giai đoạn 1, không có trong kế hoạch của Đề tài) để Cty Việt Á sử dụng kết quả nghiệm thu này làm và nộp hồ xin cấp số đăng ký lưu hành test xét nghiệm không đúng quy định của pháp luật, vi phạm quyền sở hữu của Nhà nước đối với sản phẩm nghiên cứu của Đề tài.
Sau đó, Phan Quốc Việt tiếp tục thông đồng với Trịnh Thanh Hùng tác động đến các bị can có thẩm quyền tại Bộ Y tế, Văn phòng Chính phủ, nhờ những bị can này trực tiếp thực hiện hoặc can thiệp với cơ quan, người có thẩm quyền khác thực hiện việc thẩm định test xét nghiệm, cấp số đăng ký lưu hành không đúng chủ sở hữu, hiệp thương giá, công bố giá hiệp thương (nâng khống giá test xét nghiệm gấp nhiều lần so với giá trị thực), xử lý kết quả kiểm tra giá hiệp thương trái quy định của pháp luật tạo. Điều này tạo điều kiện cho Cty Việt Á sản xuất, bán thương mại test xét nghiệm trên phạm vi cả nước.
Phan Quốc Việt và một số nhân viên cấp dưới đã trao đổi, thoả thuận với một số cán bộ, nhân viên tại các cơ quan, đơn vị y tế địa phương thực hiện nhiều hành vi sai phạm trong mua bán test để phòng, chống dịch bệnh trên địa bàn, gây thiệt hại số tiền hơn 1.235 tỷ đồng của Nhà nước, cơ quan, tổ chức khác. Trong đó, thiệt hại cho Nhà nước là hơn 402 tỷ đồng.
Theo cáo trạng, ngoài việc sử dụng mối quan hệ quen biết cá nhân, Phan Quốc Việt còn dùng tiền để tác động các bị cáo có vị trí, chức vụ, quyền hạn thực hiện hành vi trái pháp luật, tạo lợi thế bất hợp pháp cho Cty Việt Á, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Trong đó, Phan Quốc Việt đã đưa hối lộ Trịnh Thanh Hùng 350.000 USD (tương đương hơn 8 tỷ đồng), Nguyễn Thanh Long, Nguyễn Huỳnh… tổng số 2,65 triệu USD (tương đương hơn 60 tỷ đồng) và 4 tỷ đồng… Tổng số tiền Việt cảm ơn, hối lộ là hơn 106 tỷ đồng./.