Con “lạc giới”, cha mẹ hoang mang
Với vợ chồng anh Nguyễn Tiến Hoàng và chị Hà Thị My, ngụ phường 7, quận 3 TP HCM thì chuyện cậu con trai duy nhất “bỗng nhiên đồng tính” là một nỗi đau lớn. Từ nhỏ đến lớn, cậu con trai luôn vâng lời, hiểu chuyện, chăm chỉ học hành, tính cách dễ mến nên anh chị rất yên tâm về con. Một ngày, anh chị phát hiện ra lá thư tình con trai mình gửi cho một người bạn cùng khối, mà người bạn ấy lại cũng là... con trai. Trong lá thư ấy, cậu thiếu niên 16 tuổi bày tỏ tình cảm thầm kín, đơn phương của mình, những nỗi khổ tâm, trăn trở khi biết mình thuộc “giới tính thứ ba”, nỗi lo lắng, muộn phiền rằng không biết đối phương có đón nhận tình cảm của mình hay là xa lánh, khinh ghét mình...
Là những người có suy nghĩ khá truyền thống, anh chị luôn mong muốn con học hành giỏi giang, sau này thành đạt, lập gia đình, sinh dưỡng con cái. Với hai vợ chồng anh Hoàng, chị My, đồng tính chính là một “căn bệnh” mà không hiểu con đã “lây lan” của ai đó. Hai anh chị quyết định đưa con đi khám ở bệnh viện, mong muốn được “điều trị” cho con trở về giới tính bình thường. Khi không được đáp ứng, hai vợ chồng hết sức muộn phiền, suy sụp, thậm chí đưa con đi nhiều đền, chùa, thầy cúng để cầu xin. Những hành động này càng khiến cho cậu con trai trở nên mặc cảm và hoảng sợ, thu mình lại. Cậu học hành sa sút, xa lánh cha mẹ, bạn bè, có dấu hiệu trầm cảm...
Thực tế, có không ít phụ huynh hành xử tương tự như cặp vợ chồng nói trên. Khi đứng trước việc con mình có thể là một người đồng tính, họ đã có những phản ứng rất mạnh, hoặc chửi bới, hăm dọa, đánh đập con, những mong dùng sự đe nẹt để “uốn nắn” con. Cũng có những bậc cha mẹ lại dùng sự kì thị, lạnh nhạt, dùng sức ép tinh thần để ép buộc con theo ý mình. Theo các chuyên gia, đây đều là những sai lầm lớn của cha mẹ, có thể gây nên nhiều hậu quả khôn lường.
TS.BS Đỗ Minh Loan - Trưởng khoa Sức khỏe vị thành niên, Bệnh viện Nhi Trung ương đã chia sẻ: “Trong quá trình làm việc với cha mẹ và các trẻ, chúng tôi nhận thấy sự hiểu biết của một số cha mẹ, trẻ vị thành niên về giới và sự đa dạng tính dục còn khá hạn chế. Thậm chí một số phụ huynh còn coi đây là một bệnh, xấu hổ vì con bị như vậy, mong muốn có thể dùng thuốc để điều trị, do đó thiếu sự hỗ trợ phù hợp và đúng đắn của cha mẹ dành cho trẻ vị thành niên”.
Thanh, thiếu niên thuộc LGBTQI+ có nguy cơ rối loạn tâm thần cao
Tại Hội thảo “Trị liệu tâm lý: Chìa khóa trong việc quản lý các vấn đề liên quan đến y học giới tính” diễn ra tại Hà Nội vào tháng 6 vừa qua, các chuyên gia đã đưa ra thống kê sơ bộ, cộng đồng LGBTQI+ (người đồng tính, song tính, chuyển giới+) ở Việt Nam khoảng 1,65 triệu người, chiếm khoảng 2% dân số. Tất nhiên, đây là thống kê chưa đầy đủ bởi còn rất nhiều trường hợp không công khai, hoặc thậm chí chưa xác định được xu hướng giới tính của mình.
Theo TS. Hồ Thu Hà, khoa Giáo dục, Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội, nghiên cứu trên thế giới cho thấy một người LGBTQI+ có khả năng mắc rối loạn tâm thần cao gấp 3 lần. Thanh, thiếu niên LGBTQI+ có xu hướng toan tự sát, có ý tưởng tự sát và hành vi tự hại cao gấp 4 lần. 38 - 65% người chuyển giới có ý tưởng tự sát. Đây là một con số rất đáng báo động và rất cần các bậc cha mẹ quan tâm, nhận thức đúng đắn.
Tại Việt Nam, thời gian qua, dẫu xã hội đã có nhiều cởi mở, tư duy về cộng đồng LGBTQI+ thoáng hơn, nhưng tiềm tàng đằng sau bề mặt ấy vẫn là nhiều sự kì thị, phân biệt đối với cộng đồng này, mà không ít trong số đó xuất phát từ chính cha mẹ, người thân của họ. Đã có không ít trường hợp đau lòng xảy ra khi các thanh, thiếu niên tự hủy hoại mình, hoặc phải từ bỏ gia đình vì công khai giới tính thật sự.
Theo các chuyên gia, cha mẹ cần là người bạn đồng hành, thấu hiểu, cũng cần là ngọn đèn soi đường, chỉ lối cho con giữa ngã rẽ hoang mang của sự định hình giới tính. Dẫu ở trường hợp nào đi nữa, đối diện với sự việc, cha mẹ luôn cần có thái độ thật bình tĩnh, sáng suốt. Cần có kiến thức về các khía cạnh của giới tính - tính dục để có thể trò chuyện và lý giải cùng con sự đa dạng của con người trong vấn đề giới, đồng thời nhìn nhận về bản thân trẻ một cách tích cực, chính xác và tránh những ngộ nhận về giới tính. Cần tuyệt đối tránh các thái độ tiêu cực, phán xét, vì như thế càng đẩy con ra xa hơn, khiến con rơi vào khủng hoảng tâm lý, thậm chí là những vòng xoáy tệ nạn, bệnh tật.