Bị phạt hành chính vì rào phần đất được giao
Vừa qua, TAND huyện Hạ Hòa (Phú Thọ) đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án hành chính giữa người khởi kiện là ông Vũ Hữu Bình (SN 1957, trú tại Gia Điền) và người bị kiện là ông Cát Quốc Việt (Chủ tịch UBND xã Gia Điền).
Tại phiên tòa, ông Bình trình bày: Năm 1990, gia đình ông được HTX nông nghiệp Gia Điền giao đất sản xuất tại đầm Ao Sâu có vị trí thửa đất số 205, tờ bản đồ số 17A, diện tích khoảng 4000m2 để trồng cây, hoa màu và thả cá nước ngọt. Gia đình ông sử dụng đất từ đó đến nay và không có tranh chấp với ai. Tuy nhiên, ngày 31/3/2014, Chủ tịch UBND xã Gia Điền ra Quyết định số 14/QĐ-XPHC về việc xử phạt VPHC trong lĩnh vực đất đai đối với gia đình ông nên gia đình ông đã khiếu nại lên UBND huyện Hạ Hòa. Đến ngày 4/01/2017, UBND huyện Hạ Hòa ra Quyết định số 10/QĐ-UBND hủy bỏ Quyết định 14. Thế nhưng, không hiểu vì lý do gì, đến ngày 14/3/2017, UBND xã Gia Điền lại tiếp tục ban hành Quyết định số 17/QĐ-XPHC xử phạt VPHC trong lĩnh vực đất đai đối với gia đình ông và sau đó là Quyết định cưỡng chế số 35/QĐ-CC.
Gia đình ông Bình cho rằng, việc ban hành 2 quyết định trên của UBND xã Gia Điền là không khách quan, không có căn cứ và trái pháp luật. Bởi gia đình ông đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của mình theo quy định của pháp luật, gia đình ông cũng không hề nhận được thông báo hay quyết định thu hồi nào từ phía chính quyền nên phần đất gia đình ông được giao vẫn thuộc quyền quản lý và sử dụng của gia đình ông. Do đó, ông Bình yêu cầu TAND huyện Hạ Hòa tuyên hủy hai quyết định trên của UBND xã Gia Điền.
Về phía người bị kiện, Chủ tịch UBND xã Gia Điền Cát Quốc Việt lý cho rằng, trước năm 2001, đầm Ao Sâu do HTX nông nghiệp Gia Điền quản lý, có giao khoán mặt nước cho gia đình ông Bình nuôi trồng thủy sản và kết hợp với thủy lợi. Sau năm 2001, HTX giải thể, HTX bàn giao lại cho UBND xã quản lý, UBND xã tiếp tục giao khoán mặt nước cho hộ gia đình ông Bình và hàng năm có nộp sản cho UBND xã. Năm 2009, UBND huyện đã ban hành Quyết định số 2910/QĐ–UBND ngày 17/8/2009 phê duyệt bổ sung quy hoạch chi tiết đất ở nông thôn phục vụ giao đất, đấu giá quyền sử dụng đất ở khu vực Ao Sâu. Ngày 10/9/2009, UBND huyện Hạ Hòa ban hành Quyết định số 3180/QĐ-UBND về việc thu hồi và chuyển mục đích sử dụng đất công trình đấu giá quyền sử dụng đất khu vực Ao Sâu. Ngày 9/3/2017 UBND xã Gia Điền lập biên bản VPHC đối với hộ ông Bình vì tự ý rào lấn chiếm và sử dụng 1.428m2 đất trong thửa số 205 khi chưa được sự đồng ý của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Ông Việt khẳng định việc ra quyết định xử phạt và quyết định cưỡng chế của UBND xã là hoàn toàn đúng pháp luật.
Vi phạm nguyên tắc xử lý vi phạm hành chính
Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho ông Bình tại phiên tòa, Luật sư (LS) Bùi Thế Vinh và LS Nguyễn Hữu Phương (Văn phòng LS Thái Minh, Đoàn LS TP Hà Nội) cho rằng, Quyết định số 17 của Chủ tịch UBND xã Gia Điền là trái nguyên tắc xử lý VPHC, vi phạm về thời hiệu xử lý VPHC. Cụ thể, thời hiệu xử lý VPHC trong lĩnh vực đất đai theo quy định tại Điều 6 Luật Xử lý VPHC năm 2012 là 2 năm. Như vậy, hành vi vi phạm của hộ ông Bình (nếu có) thì thời điểm xảy ra là năm 2013 và trong trường hợp này đã hết thời hiệu xử phạt. Không những thế, từ ngày 31/3/2014, Chủ tịch UBND xã Gia Điền đã ban hành Quyết định xử phạt VPHC số 14/QĐ-XPHC với hộ ông Vũ Hữu Bình về hành vi này. Nhưng đến ngày 14/3/2017 lại ban hành thêm Quyết định 17 về cùng hành vi trên là trái nguyên tắc “một hành vi VPHC chỉ bị xử phạt một lần”.
Cũng theo LS Vinh, ngày 08/9/2009, Chủ tịch UBND huyện Hạ Hòa ban hành Quyết định số 3176/QĐ-UBND về việc phê duyệt dự toán kinh phí bồi thường giải phóng mặt bằng khu vực Ao Sâu. Trong Quyết định này, số tiền bồi thường về đất hơn 55 triệu 000 đồng không được chi trả cho người sử dụng đất. Đáng chú ý, Quyết định 3176 đã sử dụng văn bản chưa được ban hành để làm căn cứ cho việc ban hành (Quyết định số 3180/ QĐ-UBND ngày 10/9/2009) nên không thỏa mãn những quy định của pháp luật, do đó không có hiệu lực thi hành.
LS Vinh cho biết, từ khi ông Bình nhận thầu khoán đến nay chưa có văn bản pháp lý nào của cơ quan nhà nước có thẩm quyền để làm căn cứ “truất bỏ” tư cách người sử dụng đất của ông Bình tại khu vực đầm Ao Sâu. Với tư cách là người sử dụng đất tại đầm Ao Sâu, ông Bình đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của mình theo quy định của pháp luật. Do vậy, quyền lợi hợp pháp của ông Bình cần được pháp luật bảo vệ.
Lập luận và các chứng cứ của hai LS đưa ra được người dân theo dõi phiên tòa ủng hộ. Tuy nhiên, kết thúc phiên xử, HĐXX đã bác yêu cầu khởi kiện của ông Bình. Với bản án trên, ông Bình cho biết sẽ kháng cáo để TAND cấp tỉnh xem xét thỏa đáng quyền lợi của gia đình mình.