Hy vọng mới cho điều trị tình trạng hậu COVID

0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) - Các báo cáo về hai bệnh nhân đã giảm triệu chứng hậu COVID sau khi dùng thuốc kháng virus Paxlovid của Pfizer, bao gồm một nhà nghiên cứu đã thử nghiệm nó trên chính mình, cung cấp bằng chứng hấp dẫn cho các thử nghiệm lâm sàng để giúp những người bị suy nhược do COVID-19.
Một hộp thuốc điều trị COVID-19 Paxlovid tại bệnh viện Misericordia ở Grosseto, Italy. Ảnh: Reuters (chụp ngày 8/2/2022)
Một hộp thuốc điều trị COVID-19 Paxlovid tại bệnh viện Misericordia ở Grosseto, Italy. Ảnh: Reuters (chụp ngày 8/2/2022)

Nhà nghiên cứu cho biết các triệu chứng mệt mỏi mãn tính của cô, "cảm giác như bị xe tải tông vào", đã biến mất sau khi dùng liệu pháp uống hai loại thuốc.

Paxlovid, kết hợp viên thuốc Pfizer mới với thuốc kháng virus cũ ritonavir, hiện được phép sử dụng trong những ngày đầu tiên sau khi nhiễm COVID-19 để ngăn ngừa bệnh nặng ở những bệnh nhân có nguy cơ cao.

Hậu COVID là một cuộc khủng hoảng sức khỏe đang diễn ra, ước tính ảnh hưởng đến 30% số người bị nhiễm virus corona. Các triệu chứng có thể kéo dài hàng tháng, khiến nhiều người không thể làm việc được. Hơn 200 triệu chứng có liên quan đến tình trạng này, bao gồm đau, mệt mỏi, sương mù não, khó thở và kiệt sức sau một lượng hoạt động thể chất tối thiểu.

Các nhà khoa học cảnh báo rằng những trường hợp giảm triệu chứng hậu COVID nhờ sử dụng thuốc Paxlovid mới "chỉ là giả thuyết" và không phải là bằng chứng cho thấy thuốc làm giảm các triệu chứng kéo dài.

Tuy nhiên họ ủng hộ một giả thuyết hàng đầu rằng hậu COVID có thể do virus tồn tại ở các bộ phận của cơ thể trong nhiều tháng, ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của bệnh nhân sau khi các triệu chứng cấp tính biến mất.

Bằng chứng tốt nhất cho đến nay là từ một nghiên cứu của Viện Y tế Quốc gia (NIH) Hoa Kỳ, hiện đang được đánh giá ngang hàng, trong đó các nhà nghiên cứu đã tiến hành khám nghiệm tử thi ở 44 người chết vì COVID-19 hoặc một nguyên nhân khác nhưng có nhiễm COVID-19. Họ phát hiện ra tình trạng nhiễm trùng lan rộng khắp cơ thể, bao gồm cả trong não, có thể kéo dài hơn bảy tháng sau khi bắt đầu xuất hiện các triệu chứng.

Tác dụng phụ, vấn đề an toàn cần được nghiên cứu

Bác sĩ Igor Koralnik, người đứng đầu phòng khám của Northwestern Medicine tập trung vào các tác động thần kinh của hậu COVID, đã lưu ý danh sách dài các loại thuốc được sử dụng rộng rãi bị ảnh hưởng bởi ritonavir và nói rằng Paxlovid "không thể được sử dụng hoàn toàn". Ông nói: “Paxlovid không phải là một loại thuốc lành tính, "nên cần nghiên cứu".

Tiến sĩ Steven Deeks, Giáo sư y khoa tại Đại học California, San Francisco (UCSF) và là chuyên gia nghiên cứu cách chữa khỏi HIV, cho biết các công ty dược phẩm có xu hướng giảm giá các nghiên cứu trường hợp bệnh nhân. Nhưng những trường hợp như vậy đã giúp thúc đẩy nghiên cứu chữa khỏi HIV và Deeks cho rằng những trường hợp Paxlovid này có thể làm được điều tương tự đối với hậu COVID.

“Điều này cung cấp bằng chứng thực sự mạnh mẽ cho thấy chúng ta cần nghiên cứu liệu pháp kháng virus trong bối cảnh này càng sớm càng tốt”, Giáo sư Deeks nói, đồng thời cho biết thêm rằng ông đã nghe nói về một trường hợp khác tại UCSF, trong đó các triệu chứng của bệnh nhân hậu COVID đã hết sau khi dùng Paxlovid.

Phát ngôn viên Kit Longley của Pfizer cho biết công ty không có bất kỳ nghiên cứu hậu COVID nào đang được tiến hành và không bình luận về việc liệu họ có xem xét chúng hay không.

Nhà sản xuất thuốc đã có hai thử nghiệm lâm sàng lớn để kiểm tra xem liệu Paxlovid có thể ngăn ngừa nhiễm COVID ban đầu hay không. Điều đó "có thể cung cấp cho chúng tôi dữ liệu liên quan để giúp cung cấp thông tin cho các nghiên cứu trong tương lai", ông Longley nói.

Những bệnh nhân đã phải chịu đựng các triệu chứng của tình trạng hậu COVID trong nhiều tháng đang ngày càng thất vọng với việc thiếu nghiên cứu dược phẩm cho tình trạng của họ. Hiện có ít hơn 20 thử nghiệm lâm sàng do các nhà nghiên cứu cá nhân hoặc các nhà sản xuất thuốc nhỏ thực hiện thử nghiệm các phương pháp điều trị hậu COVID, chỉ một số ít mới qua giai đoạn đầu của quá trình thử nghiệm.

Hai bệnh nhân hồi phục hậu COVID-19 nhờ Paxlovid

Trong một trong các báo cáo trường hợp, được xuất bản dưới dạng bản in trước khi đánh giá đồng cấp, một phụ nữ 47 tuổi trước đó khỏe mạnh và đã được tiêm phòng đã bị nhiễm COVID-19 vào mùa hè năm 2021. Hầu hết các triệu chứng cấp tính của cô ấy biến mất trong vòng 48 giờ, nhưng cô tiếp tục bị mệt mỏi nghiêm trọng, sương mù não, kiệt sức sau khi tập thể dục, mất ngủ, tim đập nhanh và đau nhức cơ thể đến mức cô không thể làm việc được nữa.

Khoảng sáu tháng sau lần lây nhiễm đầu tiên, nhiều triệu chứng cấp tính của COVID-19 quay trở lại. Bác sĩ của cô ấy đã kê đơn một đợt Paxlovid kéo dài 5 ngày. Vào ngày thứ ba của liệu trình, cô nhận thấy sự cải thiện nhanh chóng của các triệu chứng COVID-19. "Cô ấy đã trở lại bình thường", bác sĩ Linda Geng, Giám đốc phòng khám COVID của Stanford Health Care và là tác giả của báo cáo trường hợp đăng trên Research Square, cho biết.

Trong trường hợp thứ hai, Lavanya Visvabharathy, 37 tuổi, một nhà miễn dịch học làm việc tại phòng khám COVID của Northwestern Medicine, đã bị nhiễm bệnh vào tháng 12/2021 với các triệu chứng ban đầu nhẹ. Nhưng sau đó cô bị mệt mỏi mãn tính, đau đầu và rối loạn giấc ngủ trong 4 tháng sau khi nhiễm bệnh. Cô ấy cũng tiếp tục cho kết quả dương tính với các xét nghiệm kháng nguyên nhanh, một dấu hiệu của sự tồn tại của virus trong cơ thể.

Visvabharathy đã biết về nghiên cứu NIH và trường hợp ở Stanford và quyết định thử Paxlovid để xem liệu nó có thể loại bỏ bất kỳ loại virus nào còn tồn tại hay không. Sau khi kết thúc liệu trình 5 ngày, tình trạng mệt mỏi và mất ngủ của cô đã được cải thiện, và những cơn đau đầu cũng ít thường xuyên hơn. Hai tuần sau khi điều trị kết thúc, tình trạng mệt mỏi của cô đã biến mất.

Nhưng để chứng minh Paxlovid cung cấp loại cứu trợ đó sẽ cần các thử nghiệm lâm sàng được kiểm soát cẩn thận, Visvabharathy nói.

Đọc thêm