Internet đã làm thay đổi rất nhiều phương diện trong cuộc sống, nhưng có lẽ không mặt nào được thay đổi nhiều bằng phương cách mà chúng ta mua sắm các sản phẩm và dịch vụ. Mặc dù việc mua sắm trực tiếp tại cửa hàng để có thể nhìn ngắm và xem xét các sản phẩm vẫn được nhiều người ưa chuộng nhưng không gì có thể vượt qua sự tiện lợi của mua hàng trực tuyến. Và đối với một số loại hình dịch vụ, như là đặt vé du lịch hay mua vé cho các buổi ca nhạc, thì đặt mua chúng qua Internet sẽ dễ dàng và hiệu quả hơn rất nhiều.
Khảo sát mới nhất của Công ty nghiên cứu thị trường Cimigo đưa ra ngày 7/4/2010 cho thấy mua sắm trực tuyến tăng trưởng 12% trong giai đoạn từ năm 2007. Ngân hàng trực tuyến đang dần trở nên phổ biến với mức tăng trưởng từ 7% đến 11% trong vòng ba năm (2007, 2008 và 2009). Số lượng người mua hàng trên các trang đấu giá, mua sắm cũng đã tăng lên hơn 40%.
Mua sắm trực tuyến được sử dụng thường xuyên hơn và chủ yếu phổ biến với nhóm tuổi 15-35, các mặt hàng được các thượng khách online lựa chọn thường là hàng Hitech, đồ cổ, đồ độc, sản phẩm thời trang,… Lượng người sử dụng Internet để mua sắm trực tuyến và sử dụng ngân hàng trực tuyến cũng tăng theo thành phần kinh tế.
Trợ giúp cho sự sôi động của thị trường mua bán qua mạng là sự góp sức của nhiều trang web mua bán, quảng cáo, đăng tin, rao vặt như Vatgia.com, enbac, rongbay,… Các công ty sở hữu thương hiệu mạnh trên internet như fpt, vinagame,… cũng đang ráo riết gia tăng thị phần trong lĩnh vực mua bán hàng trực tuyến bằng việc đầu tư các kênh dành riêng cho mua bán như muaban.1280.com, 123mua.com.vn,…
Một trong những lợi ích rõ ràng nhất của Mua sắm trực tuyến đó là khả năng đọc các nhận xét của mọi người về một sản phẩm, bất kể họ là một chuyên gia, hay đơn giản chỉ là những người mua khác. 57% ý kiến cho rằng họ thường xem xét các bài đánh giá trước khi quyết định mua một sản phẩm. Dù hầu hết người tiêu dùng trực tuyến (chiếm 59%) nói rằng họ thường không chia sẻ, nhận xét khi họ mua phải sản phẩm không được hài lòng thì vẫn còn 41% nói rằng họ sẽ làm thế.
Hơn nửa số những người mua hàng qua mạng từ bỏ các thao tác giao dịch vào giây phút cuối cùng. Đa phần đều xuất phát tâm lý e ngại về mức độ tin cậy của nhà cung cấp. Vì vậy, việc ra đời của những nhà trung gian uy tín là điều hết sức cần thiết để đảm bảo cho các giao dịch được thành công.
Một trang bán hàng qua mạng
Không ít khách hàng tham gia mua bán trên mạng khi nhận được món hàng mình đặt mua mới té ngửa nó hoàn toàn khác với thông tin nhận từ nhà cung cấp trước đó. Và đa phần người mua không biết kêu ai bởi trước khi tiến hành giao dịch họ không nắm rõ những thông tin cần có của người bán. Ở Việt Nam đa phần những giao dịch qua mạng đều dựa trên cơ sở niềm tin chứ chưa hề có một sự đảm bảo an toàn cho cả hai bên mua và bán.
Một trong những điều mà người mua thông thái cần nắm rõ khi tham gia giao dịch qua mạng là chắc chắn các thông tin về người bán, thông tin về sản phẩm, giá cả, phương thức thanh toán… Tuy nhiên không hẳn khi đã xác định đầy đủ các thông tin đấy nghĩa là bạn có thể tránh được hoàn toàn nguy cơ bị lừa. Cách tốt nhất bạn nên lựa chọn một nhà trung gian uy tín, trung gian này sẽ kiểm chứng toàn bộ thông tin cho bạn và đảm bảo giao dịch thành công, hoặc trường hợp bất đắc dĩ không thành công, họ sẽ là người chịu hoàn toàn trách nhiệm đền bù cho bạn.
So với rất nhiều các trang rao vặt khác như enbac, rongbay hay 5 giây người bán có thể tự do đăng bán sản phẩm và tự chịu trách nhiệm về sản phẩm mình đăng lên thì vatgia.com lại cung cấp một hệ thống gian hàng được đảm bảo và chưa được đảm bảo. Những gian hàng đảm bảo là những gian hàng đã được kiểm chứng về thông tin và Vatgia là đơn vị đứng ra làm trung gian cho giao dịch, khách hàng sẽ được bảo vệ hoàn toàn với chính sách “Bảo hiểm cho người mua”. trong trường hợp rủi ro xảy ra, Vatgia sẽ hoàn lại toàn bộ số tiền, tối đa là 5.000.000 VNĐ/đơn hàng mà người mua thanh toán cho người bán nếu hàng hoá bạn mua có sự khác biệt rõ rệt và chất lượng sản phẩm không như giới thiệu.
Ông Nguyễn Ngọc Điệp – Giams đốc cty Vật giá cho biết: “Chúng tôi khuyến cáo người mua nên lựa chọn những sản phẩm của gian hàng đảm bảo, để an toàn hơn trong quá trình giao dịch, nếu có xảy ra rủi ro, đã có vatgia đứng ra chịu trách nhiệm cho sản phẩm của bạn, tránh trường hợp bị lừa đảo mà không biết kêu ai. Kể từ khi dịch vụ Gian hàng đảm bảo ra đời, phần lớn khách hàng mua hàng đã lựa chọn các sản phẩm của gian hàng đảm bảo và nhờ có sự đảm bảo của đơn vị trung gian nên con số bán hàng thành công của các gian hàng đảm bảo cao hơn so với gian hàng thường. Điều đó cho thấy người tiêu dùng đã thông thái hơn trong quá trình lựa chọn mua sản phẩm Online”.
Những điều cần lưu ý khi mua hàng qua mạng:
Cần lưu ý đến mức độ tuy tín của các trang web bán hàng qua mạng, chỉ nên mua những sản phẩm rẻ tiền trước để thăm dò. Dù mua, bán qua mạng nhưng vẫn phải tìm hiểu để biết được địa chỉ kinh doanh của đơn vị bán trong trường hợp cần có thể khiếu kiện, phải tìm hiểu kỹ các vẫn đề liên quan đến sản phẩm vì có thể hình ảnh trên mạng khác với thực tế ở ngoài.
Sau khi đặt hàng qua mạng, nơi bán sẽ xác nhận lại đơn hàng bằng cách gửi email cho khách hàng. Đây là những chứng từ cần thiết mà khách hàng phải lưu giữ cho đến khi nhận được hàng hoá và cả sau đó để đề phòng có khiếu nại sau này.
Khi mua những hàng hoá có chế độ bảo hành, phải yêu cầu nơi bán cung cấp phiếu bảo hành của nơi sản xuất chứ không phải phiếu bảo hành của đơn vị kinh doanh qua mạng. Đối với những sản phẩm có chế độ bảo hành toàn cầu, người mua cũng cần lưu ý vì chưa chắc đã được bảo hành tại Việt Nam, nếu như tại Việt Nam chưa có đại diện của nhà sản xuất món hàng đó.
Chỉ nên chọn sản phẩm từ những thông tin mà bạn thu thập chứ không nên mua hàng theo số đông vì cho rằng nhiều người đang chọn mua sản phẩm thì sản phẩm đó tốt và phù hợp với mình.
Kiểm tra thật kỹ món hàng nhận được khi nhân viên giao nhận chuyển cho bạn, dù đó là nơi bán hàng uy tín hoặc than quen, bởi vì tất cả sự cố vẫn có thể xay ra dù đó là nơi kinh doanh uy tín
Tìm hiểu kỹ về thông tin sản phẩm (xuất xứ, nhãn hiệu, kích thước, chất liệu...) để tránh sản phẩm thực khác xa với những gì được quảng cáo.
Có đầy đủ thông tin về ngày, giờ giao hàng, phương thức vận chuyển, thanh toán để nhận hàng đúng theo thời điểm yêu cầu và không nhận hàng nếu trễ hẹn. Tìm hiểu kỹ chính sách của người bán, nếu chỗ nào mập mờ, cần hỏi lại để tránh hiểu lầm về sau.
Kiểm tra thật kỹ cũng như các tính năng, chế độ hoạt động của sản phẩm để tránh trường hợp phát hiện hàng bị “sự cố” khi nhận hàng. Đồng thời thoả thuận chính sách hoàn lại nếu hàng không như ý và đúng với đơn hang ban đầu.Chi phí vận chuyển trả lại ra sao?... Thoả thuận này sẽ giúp người bán có trách nhiệm hơn khi chọn hàng cho khách và bạn cũng có thể trả lại hàng nếu như hàng không như ý.
Lưu lại các thông tin trao đổi với người bán như đơn đặt hàng, hoá đơn, email... để có thể làm cơ sở giải quyết tranh chấp về sau. Ngoài những thông tin về sản phẩm, hoạt động của nơi bán mà bạn cần yêu cầu họ cung cấp thật rõ thì cũng nên tham khảo thêm thông tin từ các nguồn, các kênh thông tin khác.
Trường Ngọc
