Muôn cách 'lách luật' dạy thêm

Đa dạng các hình thức “lách luật”

Khi Thông tư 29 của Bộ GD&ĐT có hiệu lực, nhiều lớp học thêm “tự phát” đã đóng cửa. Hàng nghìn giáo viên đăng ký kinh doanh ở địa bàn sinh sống để tiếp tục công việc của mình. Tuy nhiên, vẫn còn đó những giáo viên đang hoặc có ý định “lách luật” để tiếp tục tổ chức các lớp dạy thêm sai quy định.

Để hợp thức hóa việc dạy thêm, hàng loạt các hình thức “lách luật” đã được nghĩ ra. Ví dụ ở quận Bình Tân, TP HCM, có một lớp học thêm dành cho học sinh tiểu học “trá hình” lớp học ngoại khóa. Theo Thông tư 29, học sinh tiểu học không được học thêm các môn như Toán, Tiếng Anh, Tiếng Việt... trừ 3 trường hợp gồm: bồi dưỡng về nghệ thuật, thể dục thể thao, rèn luyện kỹ năng sống. Lớp học “bồi dưỡng văn hóa” ở quận Bình Tân vẫn dạy thêm môn Tiếng Anh và được hàng loạt các phụ huynh gửi con.

Với nguồn thu lớn đến từ các em học sinh trên trường, việc các giáo viên đang giảng dạy ở những trường công lập, dân lập mong muốn được dạy thêm vô cùng nhiều. Nguồn học sinh chủ yếu đến từ những học sinh mà các giáo viên chủ nhiệm hoặc dạy trực tiếp ở các lớp. Hiện nay, để “lách luật” dạy thêm, nhiều giáo viên đã trực tiếp làm việc với các trung tâm dạy thêm.

Cô L, một quản lý trung tâm ở Hà Nội (xin phép được giấu tên và nơi làm việc) cho biết đã nhận được nhiều đề nghị của các giáo viên xin dạy thêm. Cô chia sẻ: “Để tiếp tục được dạy các em học sinh trên trường, nhiều giáo viên sẵn sàng chia lợi nhuận với các trung tâm. Có thể trung tâm 30%, giáo viên 70%. Tuy nhiên, chúng tôi đã từ chối. Ở các trung tâm uy tín, việc chấp hành đúng quy định, luật pháp được đặt lên hàng đầu. Một giáo viên được dạy ở trung tâm của tôi phải trải qua nhiều bước từ xem xét bằng cấp, làm trợ giảng, sau vài năm được trực tiếp dạy các lớp. Vài tháng một lần lại được đánh giá từ các buổi dự giờ, phản hồi của học sinh, phụ huynh...”.

Ngoài ra, còn nhiều thủ thuật “lách luật” tinh vi đang được nhiều giáo viên thực hiện. Đơn cử như việc “đổi chéo” học sinh giữa các lớp. Thông tư 29 của Bộ GD&ĐT quy định các tổ chức, cá nhân tổ chức dạy học thêm ngoài nhà trường phải đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật. Giáo viên trường công lập có thể tham gia dạy thêm ở các trung tâm nhưng không được đứng ra tổ chức, điều hành việc dạy thêm ngoài nhà trường. Ngoài ra, giáo viên không được tổ chức dạy thêm đối với học sinh tiểu học và không được dạy thêm có thu tiền ngoài nhà trường với học sinh mình đang dạy.

Vì vậy, để “hợp pháp hóa” lớp học thêm, các giáo viên cùng trường có thể đổi chéo học sinh cho nhau tại các trung tâm. Như vậy, giáo viên vẫn đảm bảo việc dạy thêm, học thêm, đồng thời không vi phạm.

Một số phụ huynh cho biết, không ít trường chuyển sang dạy thêm các lớp kỹ năng. Cụ thể, buổi sáng học sinh học những môn văn hóa, buổi chiều học kỹ năng sống, bồi dưỡng năng khiếu. Câu chuyện sẽ không có gì đáng nói, nếu những buổi học “bồi dưỡng năng khiếu” đem lại giá trị thiết thực cho các em học sinh.

Phụ huynh T.T.N.M (trú tại quận Cầu Giấy, Hà Nội) lo lắng chia sẻ: “Con trai tôi đang học cấp II ở một trường THCS tại Hà Nội, sau khi Thông tư 29 ban hành, thay vì tổ chức các lớp tăng cường Toán, Văn, Anh vào buổi chiều như trước kia, hiện nay, nhà trường đổi sang học lớp bồi dưỡng năng khiếu, cả chiều các cháu được hướng dẫn ngồi cắt giấy, cắt vải. Tôi cảm thấy rất phí thời gian và tiền bạc”. Chị N.M cho biết, thay vì cố gắng tổ chức lớp học “cho có” để hỗ trợ thu nhập cho giáo viên, nhà trường có thể cho học sinh về nhà nghỉ ngơi để các cháu có thời gian tự ôn bài, hoặc đến các trung tâm học thêm.

Cũng có những trường hợp, nhà trường tổ chức buổi học thêm cho học sinh với thông báo miễn phí. Tuy nhiên, thực tế, phụ huynh vẫn phải viết giấy cam kết, đồng thời chi trả khoản tiền: điện, nước, bảng, phấn... ngang bằng với giá tiền học thêm.

Cần làm nghiêm minh để không còn trường hợp học thêm tràn lan

Ngày 21/2, Bộ GD&ĐT thông tin, đơn vị vừa quyết định thành lập đoàn kiểm tra thực hiện Thông tư 29 quy định về dạy thêm, học thêm. Đoàn kiểm tra có trách nhiệm kiểm tra việc thực hiện Thông tư số 29 của Bộ GD&ĐT quy định các nội dung về dạy thêm, học thêm theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Thời hạn các đoàn kiểm tra làm việc là từ ngày 20/2 đến ngày 20/3 tới. Trước đó, Bộ GD&ĐT ban hành Thông tư mới quy định các nội dung về dạy thêm, học thêm, áp dụng vào thực tế từ 14/2.

Phát biểu tại buổi kiểm tra việc thực hiện dạy thêm, học thêm tại Sở GD&ĐT Hà Nội, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng mong muốn giáo viên nhìn rõ hệ lụy của học thêm tràn lan và yêu cầu Sở GD&ĐT chỉ đạo quyết liệt, hiệu quả sớm chấm dứt tình trạng này, không “đánh trống bỏ dùi”, không thỏa hiệp, khoan nhượng.

Để chỉ đạo quyết liệt, hiệu quả sớm chấm dứt tình trạng dạy thêm, học thêm tràn lan, Thứ trưởng đề nghị các cấp quản lý cùng quán triệt quan điểm “5 không” và thực hiện tốt “4 đề cao”. Trong đó, 5 không là: Không “đánh trống bỏ dùi”, không thỏa hiệp, không khoan nhượng, không biến tướng, không nói khó mà không làm. 4 đề cao gồm: đề cao vai trò cán bộ quản lý giáo dục các cấp; đề cao tinh thần tự tôn, tự trọng, tinh thần hết lòng vì học sinh của giáo viên, đồng thời đề cao tính tự giác, tự học của học sinh; đề cao vai trò mối quan hệ nhà trường - gia đình - xã hội.

Trao đổi với phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam, thầy giáo Lưu Quang Vinh (giáo viên tự do, đang học ThS Trường Đại học Sư phạm Hà Nội) cho biết, ngay khi Thông tư 29 được ban hành, thầy đã đi đăng ký kinh doanh để chuẩn bị tiếp tục công việc dạy học. Thầy Vinh chia sẻ: “Việc kiểm soát chặt chẽ việc học thêm, dạy thêm, giúp cho các em học sinh, phụ huynh có thể tự do lựa chọn giáo viên, trung tâm uy tín để theo học bổ trợ kỹ năng, kiến thức còn thiếu. Đặc biệt, việc đăng ký kinh doanh, đòi hỏi các giáo viên phải có bằng cấp chuẩn chỉnh, tư cách đạo đức nghề nghiệp, sàng lọc được những thầy, cô giáo “tự phong” không có chuyên môn sư phạm”. Thầy Vinh rất ủng hộ quyết định của Bộ GD&ĐT.

Chị Trần Thị An (Cầu Giấy, Hà Nội), có hai con đang học khối THCS chia sẻ: “Trước đây, gia đình chúng tôi chỉ có hai buổi tối ngồi ăn bên nhau. Các con bận đi học thêm ở trường, tại trung tâm, thường xuyên về nhà lúc 9 - 10 giờ tối. Sau khi lớp học thêm tại nhà cô giáo (dạy trực tiếp các con trên trường) tạm thời đóng cửa, các cháu có thêm hai buổi tối nữa ăn cơm với bố mẹ”.

Theo Bộ GD&ĐT, với mục tiêu học để giỏi hơn, phát triển bản thân hơn là nguyện vọng chính đáng, do đó Bộ GD&ĐT không cấm, tuy nhiên tổ chức, cá nhân đã dạy thêm phải đăng ký kinh doanh và phải công khai địa điểm, môn học, thời lượng học, kinh phí... và phải thực hiện nghiêm quy định của pháp luật về thời giờ làm việc, thời gian làm việc, an toàn, an ninh...