Góp phần thực hiện 9 nhiệm vụ trọng tâm năm 2014
Trình bày báo cáo tổng kết, Viện trưởng Viện Khoa học pháp lý Nguyễn Văn Hiển cho biết, công tác nghiên cứu khoa học (NCKH) của Bộ trong năm qua đã có những đóng góp thiết thực và quan trọng vào việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của Bộ, ngành, từng bước khẳng định vai trò đi trước, cung cấp các luận cứ khoa học phục vụ công tác chung của Bộ, ngành, đặc biệt là thực hiện 9 nhiệm vụ trọng tâm công tác năm 2014 của ngành Tư pháp.
Thông qua đó góp phần nâng cao hàm lượng khoa học trong các dự án, đề án, văn bản quy phạm pháp luật do Bộ Tư pháp chủ trì soạn thảo; đồng thời huy động lực lượng cán bộ khoa học có trình độ cao ở trong và ngoài ngành để nghiên cứu, triển khai thực hiện các Chiến lược xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, cải cách tư pháp nói chung và Chiến lược ngành Tư pháp nói riêng.
Hoạt động quản lý khoa học của Bộ ngày càng được chuyên môn hóa, tổ chức bài bản và khoa học từ việc xây dựng kế hoạch, đề xuất nhiệm vụ khoa học, tổ chức tư vấn đề cương, thẩm định tài chính, nội dung các nhiệm vụ khoa học, tổ chức tư vấn đề cương, thẩm định tài chính, nội dung các nhiệm vụ khoa học năm 2014, năm 2015… đều được chủ động có nhiều bước phát triển và đạt chất lượng.
Các hoạt động nghiên cứu được đẩy nhanh tiến độ, trong đó đặc biệt là các đề tài, dự án được chuyển tiếp từ năm 2013; công tác chuyên môn quản lý không ngừng đổi mới được áp dụng theo quy trình ISO 9001-2000, chính sách quản lý chủ động, có kế hoạch, tư vấn và có phương hướng giải quyết kịp thời những nhiệm vụ gặp khó khăn, rủi ro trong việc đặt các chuyên đề, hoàn thiện báo cáo phúc trình cũng như việc giải ngân kinh phí… góp phần làm giảm sự chậm trễ về tiến độ triển khai trong quản lý công tác NCKH của Bộ, ngành.
Tuy nhiên, vẫn còn một số tồn tại, bất cập như tiến độ triển khai các nhiệm vụ khoa học ít nhiều bị chậm so với kế hoạch, chất lượng một số công trình NCKH chưa đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn... Vì vậy, bước sang năm 2015, công tác này được xác định sẽ bám sát các nhiệm vụ trọng tâm của ngành, tiếp tục nghiên cứu và hoàn thành các nhiệm vụ khoa học phục vụ cho việc xây dựng chiến lược, quy hoạch phát triển ngành, tăng cường năng lực quản lý nhà nước của Bộ, ngành; triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ phục vụ cho công tác cải cách tư pháp, cải cách pháp luật theo tinh thần của Nghị quyết số 48/NQ-TW và Nghị quyết số 49/NQ-TW của Bộ Chính trị...
Xác định rõ vị trí của công tác nghiên cứu khoa học
Đại diện các đơn vị thuộc Bộ đã đưa ra nhiều đề xuất, kiến nghị để khắc phục những hạn chế trên. Ông Bùi Minh Hồng (Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế) cho rằng, có thể bổ sung các hoạt động ứng dụng kết quả NCKH đã đạt được vào các hoạt động cụ thể thuộc chức năng, nhiệm vụ của Bộ Tư pháp cũng như mở rộng hơn nữa hình thức hội thảo, tọa đàm khoa học trong phạm vi Hội đồng Khoa học Bộ, các chuyên gia độc lập.
Phó Vụ trưởng Vụ Pháp luật hình sự - hành chính Nguyễn Thị Hạnh lại đề nghị các nhiệm vụ khoa học nên giao cho đơn vị chuyên môn thực hiện và bổ sung quy trình bảo vệ đề cương chi tiết của đề tài, áp sát các chuyên đề nghiên cứu để kiểm soát sớm chất lượng đầu ra của các đề tài...
Phát biểu kết luận Hội nghị, Bộ trưởng Hà Hùng Cường ghi nhận và biểu dương các kết quả mà công tác NCKH đã đạt được trong bối cảnh có nhiều biến động, đóng góp vào thành tựu chung, vào hoàn thành nhiệm vụ chính trị của Bộ, ngành, giúp Bộ Tư pháp ngày càng giành được nhiều sự tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân.
Bộ trưởng cũng thẳng thắn chỉ ra những tồn tại, hạn chế cần khắc phục như các nhiệm vụ khoa học phần lớn vẫn do Bộ Tư pháp đặt ra; kế hoạch công tác rất dàn trải, không có trọng tâm, trọng điểm, không có vấn đề lớn về sự phát triển chung của cả nước, của Bộ, ngành; thông tin truyền thông, kết nối chưa hiệu quả, chưa phát huy được khả năng thu hút tham gia vào công tác NCKH...
Nhất trí với nhiều phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp của năm 2015, Bộ trưởng nhấn mạnh thêm một số việc cần làm, nhất là cần xác định rõ vị trí của công tác NCKH để công tác này thực sự đi trước một bước. Ngoài ra, công tác NCKH phải luôn lưu ý đến chức năng, nhiệm vụ của Bộ, ngành, đồng thời nghiên cứu tổ chức thi hành pháp luật, những vấn đề liên quan đến hội nhập của giai đoạn 2015 – 2020.
"Năm 2016, hệ thống pháp luật của nước ta cơ bản hoàn thiện rồi thì phải tổ chức thi hành ra sao; hay với Chiến lược phát triển ngành Tư pháp, trong đó có chế định Thừa phát lại đã ra đời thì liệu có phát triển như luật sư, công chứng không" - Bộ trưởng gợi ý.
Không những thế, Bộ trưởng yêu cầu có giải pháp khắc phục hạn chế về tiến độ thực hiện những nhiệm vụ khoa học trong năm, nghiên cứu cơ chế chuyển sang đặt hàng nghiên cứu; có giải pháp ngân sách nhằm thu hút hơn các chuyên gia bên ngoài; tổ chức trưng bày, giới thiệu những công trình “đinh” của Viện Khoa học pháp lý nhân dịp kỷ niệm 70 năm truyền thống ngành Tư pháp...
