Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Wendy Sherman không nói rõ điều gì đã ngăn cuộc họp báo chung diễn ra nhưng cho biết, “Có một số khác biệt song phương giữa Nhật Bản và Hàn Quốc đang tiếp tục được giải quyết. Và một trong những khác biệt đó, không liên quan đến cuộc họp ngày hôm nay”.
Bà nói với các phóng viên rằng cuộc gặp kéo dài ba giờ với những người đồng cấp Nhật Bản và Hàn Quốc là "mang tính xây dựng (và) thực chất", điều này "chứng minh chính xác lý do tại sao hình thức ba bên với Hoa Kỳ, Nhật Bản và Hàn Quốc lại quan trọng và mạnh mẽ như vậy".
Ba quan chức đã thảo luận về quyền tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông và cam kết của ba nước trong việc thúc đẩy các giá trị dân chủ và nhân quyền, đồng thời nhắc lại cam kết duy trì một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương bao trùm, tự do, hòa bình, ổn định và cởi mở, Sherman nói.
Bà cho biết Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc phản đối “các hoạt động phá hoại, gây bất ổn hoặc đe dọa trật tự quốc tế dựa trên luật lệ” ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Wendy Sherman tại buổi họp báo sau cuộc họp của 3 Thứ trưởng. Ảnh: Bloomberg
Vài giờ sau, ông Masashi Mizobuchi, người phát ngôn của Đại sứ quán Nhật Bản tại Washington, cho biết Nhật Bản đã “phản đối mạnh mẽ” về chuyến thăm các hòn đảo tranh chấp của người đứng đầu cơ quan cảnh sát quốc gia Hàn Quốc .
Người phát ngôn cho biết “không thể chối cãi rằng các đảo nhỏ này là một phần vốn có của lãnh thổ Nhật Bản” và “trong những trường hợp này, chúng tôi đã quyết định rằng việc tổ chức một cuộc họp báo chung là không phù hợp.
Tại Tokyo, Chánh văn phòng Nội các Hirokazu Matsuno cho biết Nhật Bản đã quyết định rút khỏi sự kiện báo chí này do chuyến thăm gần đây của quan chức cảnh sát hàng đầu Hàn Quốc tới các đảo nhỏ tranh chấp ở Biển Nhật Bản.
Chuyến thăm của cảnh sát trưởng Hàn Quốc hôm thứ Ba tới các hòn đảo nhỏ, được gọi là Takeshima ở Nhật Bản và Dokdo ở Hàn Quốc, được cho là chuyến thăm đầu tiên của một người ở vị trí này trong hơn một thập kỷ và đã thu hút sự phản đối mạnh mẽ từ Nhật Bản.
Chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden đã và đang nỗ lực thúc đẩy hợp tác giữa Nhật Bản và Hàn Quốc, coi quan hệ ba bên là quan trọng khi đối mặt với các mối đe dọa trong khu vực.
Cuộc họp hôm thứ Tư là cuộc họp cấp thứ trưởng ngoại giao ba bên đầu tiên kể từ khi Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida nhậm chức vào tháng 10.
 |
Quần đảo tranh chấp Dokdo ở vùng biển phía Đông Hàn Quốc, mà Nhật Bản cũng tuyên bố chủ quyền và gọi là Takeshima. Ảnh: AFP/TTXVN |
Các nguồn tin của Bộ Ngoại giao Nhật Bản cho biết vấn đề Takeshima không được thảo luận trong cuộc họp ba bên. Nhưng Chính phủ quyết định rằng việc tổ chức một cuộc họp báo chung là "không thích hợp" khi Tokyo đang phản đối Hàn Quốc về vấn đề này.
Phát biểu trong cuộc họp báo tại Seoul hôm thứ Năm, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hàn Quốc Choi Young Sam đã nhắc lại lập trường của Hàn Quốc đối với các đảo tranh chấp. "Dokdo rõ ràng là lãnh thổ cố hữu của chúng tôi", "chúng tôi sẽ kiên quyết đáp trả những yêu sách phi lý của Nhật Bản đối với các đảo nhỏ"
Theo thông cáo báo chí của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, ba quan chức tái khẳng định rằng hợp tác ba bên "là điều cần thiết để giải quyết những thách thức cấp bách nhất" trong khu vực và trên toàn cầu, đồng thời chia sẻ cam kết duy trì trật tự quốc tế dựa trên luật lệ.
Họ cũng chia sẻ mối quan ngại về các chương trình hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên cũng như ý định hợp tác chặt chẽ để tiến tới phi hạt nhân hóa hoàn toàn Bán đảo Triều Tiên.
Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ cho biết Mỹ sẽ tiếp tục thảo luận để tìm ra cách tốt nhất nhằm đảm bảo Bình Nhưỡng phi hạt nhân hóa, với việc Hàn Quốc đề xuất tuyên bố chính thức chấm dứt Chiến tranh Triều Tiên như một phần của các biện pháp xây dựng lòng tin với Triều Tiên.
Một trong hai nguồn tin của Bộ Ngoại giao Nhật Bản đã thông báo về cuộc họp ba bên hôm thứ Tư thừa nhận các cuộc thảo luận liên quan đến tuyên bố đang được tiến hành dựa trên "các lập trường tương ứng" về vấn đề này, nhưng không nêu chi tiết.
Thứ trưởng Ngoại giao thứ nhất của Hàn Quốc Choi Jong-kun (trái) và Thứ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Takeo Mori tại Washington vào ngày 17/11/2021. Ảnh do Bộ Ngoại giao Hàn Quốc công bố. (phát qua Yonhap)
Sau cuộc đàm phán ba bên, Thứ trưởng Ngoại giao thứ nhất của Hàn Quốc Choi Jong-kun và Thứ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Takeo Mori đã có một cuộc đàm phán song phương, trong đó họ thảo luận về vấn đề Takeshima. Cả hai đã đồng ý tiếp tục liên lạc thông qua các nhà ngoại giao của họ để đưa quan hệ trở lại bình ổn, theo thông cáo báo chí của Bộ Ngoại giao Nhật Bản.
