Thời gian gần đây, người dân sống tại Hà Nội và một số vùng lân cận hoang mang khi thông tin chỉ số chất lượng không khí (AQI) ở Hà Nội thường xuyên ở mức 100 – 200 (mức có hại cho sức khoẻ).
Bởi, theo tiêu chuẩn của Hoa Kỳ, chất lượng không khí được chia làm 5 mức, tức 0-100 là chất lượng không khí tốt và chấp nhận được. Từ 101 – 200 là kém, người dân nhóm nhạy cảm cần hạn chế ra ngoài. Chỉ số AQI từ 201 – 300 là xấu, nhóm nhạy cảm tránh ra ngoài, những người khác hạn chế ở ngoài.
Những con số đưa ra khiến người dân giật mình, nhiều người đã nhanh tay sắm cho gia đình một vài thiết bị để bảo vệ sức khỏe.
Chị Phương Hoa (Hà Đông, Hà Nội) cho biết: “Lo lắng cho sức khỏe của cả gia đình nên tôi đã mua máy lọc không khí về với giá 13 triệu đồng. Chồng tôi kêu trời vì xót của, nhưng nghe tư vấn của nhân viên bán hàng thì thấy nó cũng hiệu quả, nó còn diệt được nấm mốc, vi khuẩn… Từ hôm mua về tôi sử dụng được vài lần. Cũng không rõ tác dụng thực sự của nó đến đâu”.
Cũng giống như chị Phương Hoa, chị Nguyễn Linh (Cầu Diễn, Hà Nội) bày tỏ: “Con nhà tôi hay mắc những bệnh về đường hô hấp, dù ra ngoài đã bịt khẩu trang, mặc quần áo dài nhưng tôi thật sự không yên tâm. Điều kiện kinh tế không có nhưng tôi vẫn đi vay về mua máy lọc không khí. Tôi muốn mua cho yên tâm. Bạn tôi, một vài người có điều kiện họ sắm những chiếc máy lọc không khí còn đắt hơn tôi mua”.
Cũng theo chị Nguyễn Linh, nhiều cửa hàng biết người dân cần máy lọc không khí nên đã thổi phồng giá của nó lên. “Tôi tham khảo trên mạng thì có những chiếc máy giá chỉ có gần chục triệu. Nhưng khi ra đến cửa hàng nào cũng hét trên chục triệu. Đi đâu hỏi cũng thế nên tôi mua gần nhà cho tiện”, chị Nguyễn Linh chia sẻ.
Theo tìm hiểu của PV, lợi dụng tâm lý người dân hoang mang, không ít cửa hàng đã đẩy giá máy lọc không khí và thổi phồng công dụng của nó lên. PV đã liên hệ đến một cửa hàng bán máy lọc không khí trên đường Hồ Tùng Mậu (Cầu Giấy, Hà Nội) thì được nhân viên ở đây quảng cáo: “Chị muốn mua hàng nội địa hay hàng nhập. Loại nào cửa hàng em cũng có với mẫu mã đa dạng, phong phú”.
Theo lời của nhân viên bán hàng máy, máy lọc không khí của cửa hàng có tác dụng loại bỏ được nhiều loại virus và đặc biệt làm sạch không khí, ngay cả bụi mịn cũng sẽ không còn.
“Đây là loại khử mùi sinh ra khí Ozone, là chất có tính năng phá vỡ liên kết cực kỳ mạnh. Những loại máy này được sản xuất với công nghệ cao nên giá sẽ từ 10 triệu đồng trở lên. Đã nhiều người mua và sử dụng, nên khách hàng cứ yên tâm”, nhân viên bán hàng nói.
Việc sử dụng máy lọc không khí có tác dụng thật sự như lời cửa hàng đang quảng cáo, PV đã có cuộc trao đổi với PGS. TS Nguyễn Trường Luyện, Viện Vật lý Kỹ thuật (ĐH Bách khoa Hà Nội).
PGS. TS Nguyễn Trường Luyện khẳng định: “Đúng là thời gian gần đây ô nhiễm không khí ngày càng nặng, bất kỳ ai sống trong môi trường như thế cũng đều bất an. Thực chất, những máy lọc không khí đang được thổi phồng, đánh trúng tâm lý của người tiêu dùng mà thôi. Bởi, ta hiểu đơn giản, máy lọc không khí không thể dùng cho một gia đình, trong một không gian rộng lớn không đủ để lọc. Thứ 2, máy lọc không khí quá tốn kém, đâu phải gia đình nào cũng mua được 5, 7 cái để trong nhà”.
PGS. TS Nguyễn Trường Luyện đặt câu hỏi: Sắm thiết bị lọc trong nhà vậy khi ra đường thì sao? Khi ra đường mới là lúc quan trọng nhất, vì không có máy lọc hay khẩu trang nào loại bỏ được bụi siêu mịn. Kích thước của nó quá nhỏ, nó có thể len lỏi khắp nơi.
“Tôi nghĩ, cái gốc là làm sao giảm bớt bụi nhỏ, bớt ô nhiễm không khí vì những thiết bị đắt tiền kia chỉ dành cho những gia đình có điều kiện. Người dân cũng nên nhớ, khi ra đường nên mang khẩu trang y tế và những lúc trời mù do bụi thì càng giảm ra đường càng tốt”, PGS. TS Nguyễn Trường Luyện đưa ra lời khuyên