Ép người vào “động quỷ”
Chủ nhiệm CLB Luật gia trẻ Phạm Nữ Việt Trinh cho hay: “Ngoài việc giúp các bạn sinh viên làm quen với trình tự, diễn biến cơ bản của một phiên tòa sơ thẩm hình sự thì qua những phiên tòa như thế này, CLB còn muốn các bạn sinh viên luật tham gia tích cực trong việc phòng, chống tội phạm nói chung và tội phạm về mua, bán người nói riêng. Trên cơ sở tư vấn của các thầy cô giáo và Luật sư của Cty Luật Tuệ Anh, chúng tôi đã xây dựng kịch bản diễn án lần này trên cơ sở một vụ án “mua bán người” từng xảy ra trên thực tế. Đảm nhiệm vai trò của những người tiến hành tố tụng, tham gia tố tụng… trong phiên tòa giả định này đều là sinh viên năm thứ 2, năm thứ 3 hoặc năm thứ 4 của trường”.
Hai “bị cáo” được đưa ra xét xử lần này là Nguyễn Anh Đức và Trần Hoàng Hà. Theo “cáo trạng” của VKSND tỉnh Bắc Sơn thì trưa 27/10/2013, Đức đã rủ người yêu là Nguyễn Thị Hương sang Trung Quốc tìm việc làm. Đến địa phận huyện Song Tử (tỉnh Bắc Sơn), cả hai đã vào nhà Trần Hoàng Hà (người quen của Đức) để nghỉ ngơi, chuẩn bị sáng hôm sau thì sang Trung Quốc. Tại đây, Hà và Đức đã bàn bạc và thống nhất để Hương ở lại nhà Hà làm việc. Đức nhận của Hà 500 nhân dân tệ rồi quay về nhà. Và ngay tối hôm đó, Hương đã bị Hà đưa sang một nhà chứa mại dâm bên đất Trung Quốc. Hà đánh đập, ép Hương phải bán dâm và tuyên bố ông ta đã mua Hương từ Đức.
Sau khi về nhà, Đức lại định lừa bán chị Từ Phương Thảo và Nguyễn Hương Mơ. Giới thiệu mình là nhân viên môi giới xuất khẩu lao động, Đức đã rủ 2 người này sang Trung Quốc tìm việc nhưng cuối cùng thì chỉ có chị Mơ đồng ý. Trong khi đó, ở bên đất Trung Quốc đến ngày 1/11/2013, Hương đã bỏ trốn được về Việt Nam. Khi gặp được Đức, chị Hương đã dọa tố cáo Đức thì được Đức trấn an, hứa xoay xở tiền để đền bù bằng cách bán người khác cho Hà.
Tuy nhiên, sau khi nghe lời khuyên của mẹ mình, Hương thay đổi ý định và quyết định đến cơ quan công an tố cáo Đức và Hà. Lực lượng công an đã tiến hành bắt quả tang Đức và Hà khi hai đối tượng này đang tiến hành giao dịch, thương lượng mua bán chị Mơ. Cả Đức và Hà đã bị VKS cáo buộc thực hiện hành vi mua bán người đối với chị Hương và chị Mơ.
Lên án tội phạm, nhưng xét xử thì vẫn phải công minh
Diễn biến của “phiên tòa” cho thấy, những “đạo diễn” của chương trình không chỉ muốn truyền tải cho các sinh viên về trình tự, diễn biến của một phiên tòa đơn giản, một phiên tòa “xuôi chiều”…
Trước tòa, Đức không chấp nhận quan điểm truy tố mà luôn chối tội và khẳng định mình không bán người yêu cho Hà. Đức khai, việc mình để Hương ở lại làm việc nhà cho Hà là do thấy công việc này tốt cho Hương; 500 nhân dân tệ là tiền Hà trả tiền công môi giới lao động…
Trong khi đó, đại diện VKSND vẫn một mực khẳng định Đức phải chịu trách nhiệm về hành vi đã bán Hương cho Hà vì mục đích mại dâm, thể hiện qua việc Đức nhận tiền, rồi bỏ về mà không nói gì với Hương, không bàn bạc gì về công việc với Hương; sau khi bị dọa tố cáo, Đức đã hứa bồi thường tiền cho Hương…
Chính vì vậy, phần tranh luận đã diễn ra khá gay gắt khi luật sư bào chữa cho Đức khẳng định thân chủ mình không có tội. Việc quy kết của Kiểm sát viên là suy diễn chứ thiếu chứng cứ thuyết phục: Đức chỉ dẫn người yêu đi tìm việc làm; Hương cũng đồng ý và đã tự nguyện cùng Hà sang Trung Quốc làm việc; Đức không biết việc Hà bán Hương vào ổ chứa bên Trung Quốc và cũng rất bất bình về việc này khi được Hương kể lại…
Diễn biến trên khiến đa số sinh viên theo dõi phiên tòa đều khá hồi hộp, chờ đợi phán quyết của Hội đồng xét xử (HĐXX). Với chứng cứ yếu trong việc quy kết Đức bán Hương thì Tòa sẽ có phán quyết ra sao? Liệu HĐXX có “đồng tình” với cơ quan công tố về chi tiết này? Trong khi đó, một số thành viên trong Ban tổ chức đều giữ bí mật kết quả của phiên tòa và cho biết kết quả tuyên án được giữ bí mật đến phút chót và chắc chắn là sẽ có những bất ngờ…
Và rồi, bản án công bố đã cho thấy HĐXX chỉ chấp nhận nội dung truy tố đối với bị cáo Hà và một phần nội dung truy tố bị cáo Đức. Tòa cho rằng việc VKS cáo buộc Đức về hành vi mua bán Hương là không có cơ sở, thiếu chứng cứ… Chính vì vậy, bị cáo này chỉ bị “xử phạt” 4 năm tù trong vụ mua bán bị hại Mơ. HĐXX cũng đã nghiêm khắc “xử phạt” Hà 15 năm tù do đã thực hiện mua bán người nhiều lần vì mục đích mại dâm…
Giảng viên Nguyễn Văn Hương - Phó trưởng Bộ môn Luật Hình sự - ĐH Luật Hà Nội:
- Qua diễn biến hôm nay, chúng tôi thấy các bạn sinh viên thực hiện phiên tòa giả định rất tốt, thể hiện sự hiểu biết và tìm hiểu kỹ về các quy định của pháp luật liên quan đến phiên tòa sơ thẩm hình sự và tội “mua bán người”.
Những hoạt động diễn án như vậy là rất bổ ích, không làm cho các em khỏi bỡ ngỡ khi tiếp xúc với các phiên tòa thực tế mà còn góp phần giúp các em hiểu rõ hơn thủ tục tố tụng tại phiên tòa cũng như các quy định của Bộ luật Hình sự. Qua đây, các em còn được rèn luyện về khả năng lý luận và khả năng diễn thuyết trước đám đông.
Sinh viên Nguyễn Chiến Thắng (Lớp 3728 - ĐH Luật):
- Qua việc theo dõi phiên tòa, em đã thu nhận được rất nhiều kiến thức và hiểu thêm về diễn biến thực tế phiên tòa. Các luật sư tranh tụng cũng đã cho em nhiều kinh nghiệm trong việc áp dụng điều luật. Mong rằng CLB Luật gia trẻ sẽ tổ chức thêm nhiều phiên tòa để chúng em có cơ hội trải nghiệm, phục vụ cho học tập và công tác sau này.