Một xe gỗ xẻ của cơ sở chế biến gỗ với đầy đủ giấy tờ hợp lệ đang trên đường xuất xưởng thì bị kiểm lâm “ép” về trụ sở để kiểm tra vì có “nguồn tin tố giác”. Mặc dù chủ hàng xuất trình đầy đủ căn cứ pháp lý khẳng định xe hàng của mình là gỗ tạp, gỗ xẻ, có chứng từ đầy đủ nhưng cơ quan thẩm quyền vẫn cho rằng đây là gỗ khai thác từ rừng tự nhiên để xử phạt hành chính...
Xe chở gỗ bị tạm giữ đã hơn 1 năm nay |
Hạt trưởng mặc thường phục bắt vi phạm
Sự việc xảy ra ngày 5/7/2011, khi ông Hoàng Văn Quỳnh (sinh năm 1982, quê Bắc Kạn) là nhân viên lái xe của DNTN Hà Hải Yến chở gỗ đi giao hàng. Xe hàng là của DNTN Hà Hải Yến mua của DN Đức Mạnh có hóa đơn chứng từ đầy đủ; khi xuất xưởng bán hàng, đích thân bà Hà Hải Yến chủ DN kiểm đếm, lập lý lịch gỗ.
Khi ông Quỳnh lái xe đến địa phận huyện Phổ Yên (Thái Nguyên) thì bị một xe kiểm lâm ép sát, yêu cầu dừng xe kiểm tra. Lúc này ông Nguyễn Ngọc Huân - Hạt trưởng Kiểm lâm huyện Phổ Yên- mặc thường phục, đích thân lái xe chở thuộc cấp đi bắt vi phạm.
Lái xe Quỳnh trình bày hàng hóa có nguồn gốc rõ ràng, giấy tờ đầy đủ, không vi phạm nên không chấp hành việc lái xe về trụ sở Hạt Kiểm lâm để kiểm tra hàng hóa. Do lái xe không hợp tác nên lực lượng Kiểm lâm phối hợp với Công an huyện và lực lượng cứu hộ cẩu xe về sân kiểm lâm.
Đến ngày 14/7/2011, kiểm lâm đã mở niêm phong xe nhưng không có mặt lái xe và chủ xe; trước đó, việc niêm phong xe lái xe và chủ xe cũng không có mặt. Quá trình kiểm tra phát hiện thừa 4 thanh gỗ nghiến xẻ nhóm IIA có tổng khối lượng 0,088 m3. Lái xe Hoàng Văn Quỳnh bị Hạt Kiểm lâm Phổ Yên xử phạt hành chính 7 triệu đồng.
Ông Quỳnh không đồng ý, khởi kiện hành chính ra Tòa án.
Cũng thời gian này, bà Yến với tư cách là chủ hàng đã gửi đơn tố cáo hành vi thực hiện công vụ trái pháp luật của Hạt trưởng Kiểm lâm huyện Phổ Yên. Sau đó, Hạt kiểm lâm Phổ Yên đã rút lại quyết định xử phạt hành chính trên để UBND tỉnh Thái Nguyên xử phạt.
Ngày 4/2/2012, Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên ban hành quyết định số 136 phạt ông Hoàng Văn Quỳnh trên 45 triệu đồng; chủ hàng là bà Hà Hải Yến cũng bị xử phạt trên 46 triệu đồng. Không đồng tình, ông Quỳnh và bà Yến đã khởi kiện quyết định hành chính trên ra TAND tỉnh Thái Nguyên.
Tòa áp dụng sai luật, xử ép chủ doanh nghiệp?
Tại phiên tòa sơ thẩm ngày 12/9/2012, người khởi kiện Hoàng Văn Quỳnh và người liên quan Hà Hải Yến bảo lưu quan điểm họ không vi phạm vì hàng hóa có nguồn gốc chứng từ rõ ràng, được kiểm đếm, giao nhận với quy trình chặt chẽ.
Bà Hà Hải Yến uất ức vì bị xử oan |
Bà Yến khẳng định, thủ tục vận chuyển, cất giữ gỗ xẻ là sản phẩm của cơ sở chế biến gỗ tại thời điểm ngày 5/7/2011 được quy định tại điều 11 Quy định về kiểm tra, kiểm soát lâm sản ban hành theo Quyết định số 59/2005/QĐ-BNN của Bộ NN&PTNT. Theo đó, đối với tổ chức, thủ tục vận chuyển hàng lâm sản gồm: “Hóa đơn bán hàng theo quy định của Bộ Tài chính. Trường hợp vận chuyển nội bộ thì có phiếu xuất kho vận chuyển nội bộ của tổ chức; Lý lịch hoặc bảng kê gỗ xẻ do tổ chức lập”.
Chiểu theo quy định này, xe hàng của bà Yến có đầy đủ giấy tờ hợp lệ, chấp hành đúng pháp luật. Điều này đồng nghĩa với việc Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với ông Quỳnh và bà Yến là trái pháp luật, cần phải hủy bỏ.
Tuy nhiên, TAND tỉnh Thái Nguyên lại cố tình “lái” căn cứ vào điều 7 khoản 1, điều 16 khoản 1 Quyết định số 59/2005/QĐ-BNN, xác định xe hàng thuộc loại gỗ khai thác rừng tự nhiên trong nước và áp phải thỏa mãn thủ tục vận chuyển gỗ khai thác từ rừng tự nhiên. Nguyên đơn cho rằng nhận định của Tòa khó “lọt lỗ tai” vì DN bà Yến là DN chế biến gỗ chứ không trực tiếp khai thác từ rừng tự nhiên; hơn nữa, nguồn gốc lô hàng đã được xuất trình đầy đủ, rõ ràng là gỗ xẻ, gỗ tạp mua của DN Đức Mạnh.
Ông Quỳnh và bà Yến cho rằng TAND tỉnh Thái Nguyên đã cố tình áp dụng sai luật để bảo vệ sai phạm của quyết định hành chính đang bị kiện. Ông Quỳnh và bà Yến đã kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm lên Tòa phúc thẩm TANDTC.
Trần Nguyên