Theo bác sỹ Lê Quốc Hùng - Trưởng khoa Bệnh nhiệt đới - Bệnh viện Chợ Rẫy, cả 3 trường hợp ngộ độc botulinum này đều là nam, cư ngụ tại TP Thủ Đức và ở 2 gia đình khác nhau. Trong đó, một gia đình có 2 anh em ruột (gồm 1 bệnh nhân 18 tuổi, 1 bệnh nhân 26 tuổi) và người còn lại là bệnh nhân 45 tuổi.
"Cả 3 bệnh nhân này đều có khởi phát là tiếp xúc với nguồn thức ăn nghi ngờ nhiễm độc vào ngày 13/5. Trong đó, hai anh em ruột thì ăn bánh mì có kèm với chả lụa của người bán dạo. Riêng bệnh nhân 45 tuổi được cho là đã ăn một loại mắm để lâu ngày", bác sỹ Hùng thông tin.
Đến ngày 14/5, cả 3 bệnh nhân này đều có triệu chứng rối loạn tiêu hóa, mệt mỏi, đau đầu choáng váng, đau bụng có biểu hiện bị tiêu chảy. Đến ngày 15/5, tình trạng tiến triển xấu hơn, các bệnh nhân bắt đầu yếu cơ, nhìn đôi, khó nuốt…
Hiện, Bệnh viện Chợ Rẫy điều trị cho 2 anh em ruột. Trước đó, người em điều trị ở Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP HCM, còn bệnh nhân 45 tuổi đang điều trị tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định.
2 bệnh nhân 18 tuổi và 45 tuổi đã phải thở máy, sức cơ chỉ có 1/5. Còn bệnh nhân 26 tuổi tình trạng sức cơ còn 3/5 - 4/5, tức có thể cử động được và hô hấp vẫn tự thở. Tuy nhiên, diễn tiến sau đó chưa thể tiên lượng được…
Đáng chú ý, thuốc BAT giải độc đặc hiệu cho ngộ độc Botulinum hiện không còn. Theo bác sỹ Lê Quốc Hùng, một trường hợp ngộ độc botulinum được sử dụng thuốc BAT giải độc đặc hiệu sớm thì chỉ trong vòng 48 đến 72 giờ là bệnh nhân có khả năng thoát ra khỏi tình trạng bị liệt, không dẫn đến tình trạng phải thở máy. Hoặc nếu bắt đầu thở máy 1-2 ngày, nghĩa là rất sớm sau khi ngộ độc, thì trong khoảng thời gian từ 5 đến 7 ngày, bệnh nhân có thể hồi phục và có thể bỏ được máy thở, tập vật lý trị liệu để trở về với cuộc sống bình thường, sức khỏe ổn định trở lại.
Tuy nhiên, nếu không có thuốc giải độc BAT thì các bác sĩ chỉ có thể điều trị hỗ trợ. Điều trị hỗ trợ chủ yếu là nuôi dưỡng và thở máy (và thở máy sẽ phải kéo dài và có nhiều biến chứng nguy hiểm), bởi vì với bệnh lý này, chất độc của botulinum làm cho tổn thương hệ thần kinh dẫn tới liệt cơ.
"Trên thế giới, các ca ngộ độc botulinum không phải hiếm. Đơn cử, theo số liệu tại Mỹ, mỗi năm nước này vẫn ghi nhận dao động từ 150 - 300 ca ngộ độc botulinum. Còn ở Việt Nam, trước đây ít có khả năng để chẩn đoán được bệnh này. Đến những năm gần đây, đặc biệt năm 2020, khi Bệnh viện Chợ Rẫy lần đầu tiên chẩn đoán được chùm ca bệnh botulinum sau khi liên kết làm xét nghiệm chẩn đoán với Viện Vệ sinh Dịch tễ TP HCM và các đơn vị khác, thì các bác sĩ trên toàn quốc biết và lưu ý đến loại bệnh này", bác sỹ Hùng thông tin thêm.
Cũng theo bác sỹ Lê Quốc Hùng, bệnh botulinum do một loại vi khuẩn botulinum gây ra. Vi khuẩn này sống yếm khí, nghĩa là ở môi trường không có không khí, nồng độ oxy rất thấp thì vi khuẩn này mới hoạt động được. Vi khuẩn này có khả năng phát triển ở các loại thức ăn khi chế biến, đóng gói, đóng hộp, đóng vào bao kín, không có oxy… Như vậy, khả năng nhiễm độc loại vi khuẩn này vẫn luôn luôn rình rập.
Do đó, bác sỹ khuyến cáo người dân cần đảm bảo vệ sinh trong các công đoạn chế biến, bảo quản thực phẩm, đồ ăn, và không nên đóng kín thực phẩm nếu không có kỹ thuật tốt để tránh bị nhiễm loại vi khuẩn này. Ngoài ra, chúng ta cũng không nên ăn uống hay sử dụng các loại thực phẩm, đồ ăn quá hạn sử dụng, ôi thiu...
