5 năm thi hành Hiến pháp 2013: Góp phần bảo đảm tốt hơn quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân

(PLVN) - Chính phủ đánh giá, những kết quả đạt được trong thời gian qua đã từng bước đưa các quy định của Hiến pháp đi vào cuộc sống, tác động tích cực tới mọi mặt của đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội; tăng cường quốc phòng, an ninh và hội nhập quốc tế của đất nước; góp phần bảo vệ, bảo đảm tốt hơn quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân.

Các quy định của Hiến pháp dần đi vào cuộc sống

Sáng 11/9, Ủy ban thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về báo cáo sơ kết 5 năm triển khai thi hành Hiến pháp 2013. Trình bày báo cáo tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự chỉ đạo sát sao của các cơ quan của Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Kiểm toán nhà nước, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cũng như các bộ, ngành, địa phương, công tác triển khai thi hành Hiến pháp đã được tiến hành nghiêm túc, bài bản, toàn diện bám sát yêu cầu, mục tiêu đề ra và thu được những kết quả tích cực.

Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu điều hành Phiên họp
Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu điều hành Phiên họp 

Trong đó, công tác phổ biến, tuyên truyền về nội dung và ý nghĩa của Hiến pháp cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và các tầng lớp nhân dân được chú trọng thực hiện toàn diện, đồng bộ trong phạm vi cả nước, từ trung ương đến cơ sở, với nhiều hình thức phong phú, dễ hiểu, gần gũi với người dân, thu được nhiều kết quả thiết thực. Công tác rà soát văn bản quy phạm pháp luật theo nội dung và tinh thần Hiến pháp được tiến hành khẩn trương, cơ bản bảo đảm chất lượng; các luật, pháp lệnh hầu hết đã được đề xuất sửa đổi, bổ sung và đưa vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của QH hàng năm. Một số văn bản quy định chi tiết thi hành luật có dấu hiệu chưa thực sự phù hợp với Hiến pháp cũng được các cơ quan có thẩm quyền đề nghị sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế, bãi bỏ.

Báo cáo của Chính phủ cho hay, sau 5 năm triển khai thi hành Hiến pháp, trong số 90 luật, pháp lệnh được liệt kê tại Danh mục, QH, UBTVQH đã ban hành 69 luật, pháp lệnh, trong đó có các đạo luật mang tính nền tảng, rường cột của hệ thống pháp luật; còn 21 dự án luật, pháp lệnh nằm trong Danh mục nhưng chưa được ban hành. “Về cơ bản, nội dung của các luật, pháp lệnh được ban hành đã cụ thể hóa và bảo đảm phù hợp với Hiến pháp năm 2013; bám sát và thể chế hóa các chủ trương, định hướng của Đảng về xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật, đáp ứng yêu cầu đẩy mạnh phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, chủ động hội nhập quốc tế”, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long khẳng định.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long trình bày báo cáo tại phiên họp.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long trình bày báo cáo tại phiên họp.

Việc điều chỉnh cơ cấu tổ chức, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định mới của Hiến pháp cũng đã được các cơ quan, tổ chức thực hiện nghiêm túc, kịp thời, chú trọng việc bảo đảm cơ chế phân công, phối hợp và kiểm soát quyền lực trên cơ sở quy định chặt chẽ, rành mạch nhiệm vụ, quyền hạn và quy trình, thủ tục thực hiện nhiệm vụ của mỗi cơ quan, gắn với việc sắp xếp lại các cơ quan trong hệ thống hành chính nhà nước từ trung ương đến địa phương theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả.

Chính phủ đánh giá, những kết quả đạt được trong thời gian qua đã từng bước đưa các quy định của Hiến pháp dần đi vào cuộc sống, tác động tích cực tới mọi mặt của đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội; tăng cường quốc phòng, an ninh và hội nhập quốc tế của đất nước; góp phần bảo vệ, bảo đảm tốt hơn quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân. Thông qua triển khai thi hành Hiến pháp cũng góp phần nâng cao ý thức thượng tôn Hiến pháp, pháp luật trong tổ chức, hoạt động của các cơ quan, tổ chức và đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người dân; tạo cơ sở quan trọng cho việc xây dựng Nhà nước pháp quyền của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân trong giai đoạn phát triển mới.

Làm rõ vì sao còn 21 luật chưa triển khai

Trình bày báo cáo thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của QH Nguyễn Khắc Định cho biết, Ủy ban Pháp luật tán thành với đánh giá chung trong Báo cáo. Tuy nhiên, Ủy ban này đề nghị đánh giá bổ sung bối cảnh, những thuận lợi, khó khăn của việc triển khai thi hành Hiến pháp trong 5 năm vừa qua, làm rõ những quy định của Hiến pháp chưa đi vào cuộc sống cũng như nguyên nhân, tác động của việc này đến mọi mặt của đời sống xã hội và giải pháp khắc phục.

Cho ý kiến tại phiên họp, Phó Chủ tịch QH Phùng Quốc Hiển khẳng định, từ khi có Hiến pháp 2013, công tác triển khai thi hành Hiến pháp đã được triển khai rất tích cực, từ tuyên truyền, triển khai, rà soát... Tuy nhiên, ông Hiển đề nghị làm rõ vì sao trong chương trình xây dựng luật, pháp lệnh đã đặt ra hơn 90 luật, pháp lệnh phải sửa đổi nhưng vẫn còn 21 luật chưa triển khai được để cụ thể hóa Hiến pháp 2013. “Liệu 21 luật này hết năm 2020 chúng ta có cụ thể hóa được không, nếu không thì tác động của nó ra sao đến kinh tế- chính trị, xã hội, văn hóa, quyền con người, quyền công dân?”, Phó Chủ tịch QH đặt câu hỏi.

Phó Chủ tịch QH cũng chỉ ra rằng từ nay đến hết khóa XIV của Quốc hội, quỹ thời gian không còn nhiều. “7 năm mà vẫn chưa cụ thể hóa được tất cả các vấn đề của Hiến pháp 2013 cũng là vấn đề”, ông Hiển nhận định. Chung băn khoăn, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Hà Ngọc Chiến đề nghị rà soát lại để có thái độ dứt khoát, rõ ràng với một số dự án luật còn chậm trễ.

Đọc thêm