Cùng tham dự Hội nghị có Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh, lãnh đạo các bộ, ngành và 63 tỉnh, thành phố tại các điểm cầu truyền hình trực tuyến.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thủ tướng nhấn mạnh tầm quan trọng của đầu tư công. Theo đó, công tác đầu tư công đóng góp lớn vào tăng trưởng, phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, nhất là các công trình hạ tầng quan trọng.
Đầu tư công chiếm tới 10,7% tổng giá trị GDP, khoảng 32% tổng mức đầu tư toàn xã hội năm 2019.
Tuy nhiên, Thủ tướng cho biết, tình trạng chậm giải ngân vốn đầu tư công đã từ gần chục năm qua đã tạo ra “nút thắt cổ chai” đối với nền kinh tế.
“Tình trạng chậm giải ngân này không phải năm nay mà nhiều năm qua nhưng đặc biệt năm nay giải ngân thấp”, Thủ tướng chỉ rõ.
Bốn hậu quả lớn
Thủ tướng cho rằng, việc giải ngân chậm vốn đầu tư công gây ra rất nhiều hệ lụy và gây 4 hậu quả lớn.
Hậu quả thứ nhất, gây ảnh hưởng tới tăng trưởng của nền kinh tế.
Hậu quả thứ 2, vốn đầu tư công thường là những một trong những nguồn lực của các dự án lớn, hạ tầng quan trọng. “Việc giải ngân chậm sẽ kéo lùi các dòng vốn đối ứng khác của tư nhân của nước ngoài ảnh hưởng tới huy động vốn xã hội, huy động tới uy tín quốc gia giảm niềm tin của các nhà đầu tư”, Thủ tướng chỉ thực trạng.
Hậu quả thứ 3, gây lãng phí lớn khi tiền nằm ở đó mà Chính phủ phải trả thêm chi phí vốn.
Hậu quả thứ 4, doanh nghiệp và chủ đầu tư gánh chịu chi phí đội lên.
Toàn cảnh Hội nghị |
Thủ tướng đề nghị các đại biểu tại hội nghị cần làm rõ hơn nguyên nhân khác quan cơ bản dẫn đến chậm giải ngân. “Các đồng chí nói tình trạng chậm giải ngân do mặt bằng, thủ tục năng lực thi công… Nhưng tôi xin nói cả nước nhiều địa phương hiện đang làm rất tốt, giải ngân từ 70%-80%. Nhưng nhiều địa phương chỉ đạo ra làm sao mà chỉ giải ngân 10% - 15%. Chúng ta phải nói đến trách nhiệm trước đất nước, trước xã hội chứ không phải đổ cho nguyên nhân khách quan được”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng đặt câu hỏi: “Tại sao người ta làm được mà mình như thế?. Chúng ta phải nói đến nguyên nhân. Vì chậm do vốn, thủ tục phức tạp hay do tinh thần, thái độ không tích cực? Tại sao người ta làm được mình lại chậm trễ?...”. Thủ tướng cho biết, có những chủ trương giải phóng mặt bằng cả năm rưỡi rồi nhưng đến giờ phút này vẫn ì xèo, tiền không ra khỏi tài khoản, ra xã hội được.
Thủ tướng cho biết, Chính phủ sẽ quyết cắt vốn, chuyển vốn từ các công trình, dự án của bộ, ngành, địa phương không giải ngân được để các bộ, ngành, địa phương khác sử dụng có hiệu quả, kịp thời hơn.
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, vấn đề phân bổ và giải ngân vốn đầu tư công vẫn là một “điểm mờ” trong bức tranh sáng của tổng thể nền kinh tế.
Giải ngân 9 tháng đầu năm 2019 ước đạt 192.136 tỷ đồng, bằng 45,17% so với kế hoạch Quốc hội giao và bằng 49,14% so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, thấp hơn cùng kỳ năm 2018, trong đó, giải ngân vốn TPCP và ODA đều đạt thấp.
Có 7 bộ, ngành và 14 địa phương có tỉ lệ giải ngân đạt trên 70%, trong đó 4 bộ, ngành và 4 địa phương có tỉ lệ giải ngân đạt trên 80%. Nhiều bộ, cơ quan Trung ương và địa phương có tỉ lệ giải ngân vốn dưới mức bình quân chung, có 31 bộ, cơ quan Trung ương và 19 địa phương có tỉ lệ giải ngân đạt dưới 50%, trong đó, 17 bộ, cơ quan Trung ương và 1 địa phương có tỉ lệ giải ngân đạt dưới 30%.