Thuận lợi hơn cho người dân trong thực hiện các quyền dân sinh

Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long cho biết, từ sau Phiên họp tổng kết hoạt động của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số và Đề án 06 năm 2024 (ngày 06/02/2025) đến nay, các bộ, ngành, địa phương đã quyết liệt triển khai các nhiệm vụ của Đề án 06 và đạt một số kết quả nổi bật.

Các bộ, ngành đã hoàn thành tích hợp 58/76 thủ tục hành chính (TTHC) thiết yếu trên Cổng dịch vụ công quốc gia. Trong đó, Bộ Công an đã chủ động rà soát, đánh giá 495 TTHC của các bộ, ngành, cụ thể 324 TTHC có thể cắt, giảm (có thành phần hồ sơ là thông tin đã được tích hợp trên tài khoản VNeID), 200 TTHC có thể khai thác dữ liệu hộ tịch, dữ liệu đất đai đã số hóa để cắt, giảm thành phần hồ sơ.

98% dữ liệu hộ tịch đã được số hóa, 99% dữ liệu cán bộ công chức, viên chức được làm sạch với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; dữ liệu về thuế, bảo hiểm, đất đai... cũng đang được khẩn trương đẩy mạnh số hóa, làm sạch.

Đối với các dữ liệu của các bộ ngành, Bộ Công an đã phối hợp 6 bộ, ngành (Bộ Nội vụ, Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp, Bộ Y tế, Ngân hàng Nhà nước và Văn phòng Chính phủ) để xây dựng kế hoạch để triển khai đẩy thông tin dữ liệu về Trung tâm Dữ liệu quốc gia. Dự kiến triển khai thí điểm đối với 08 TTHC và 02 nhóm TTCH liên thông theo hướng sử dụng dữ liệu đã được lưu trữ sẵn ở Trung tâm Dữ liệu quốc gia, dự kiến triển khai thí điểm trong tháng 4/2025.

Bên cạnh đó, Bộ Công an đang rà soát hồ sơ đề xuất thành lập Ủy ban giám sát dữ liệu quốc gia để báo cáo trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong tháng 3/2025; Phối hợp các đơn vị xây dựng lộ trình hoàn thiện pháp lý, nghiệp vụ, kỹ thuật Sàn dữ liệu; Xây dựng mô hình hệ thống Quản lý Quỹ phát triển dữ liệu Quốc gia…

Ngày 14/3/2025, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 07/CT-TTg về đẩy mạnh triển khai Đề án 06 tại các bộ, ngành, địa phương trong năm 2025 và những năm tiếp theo, trong đó nêu rõ: Bộ Tư pháp đôn đốc các địa phương khẩn trương hoàn thành số hóa dữ liệu hộ tịch. Những địa phương đã hoàn thành việc số hóa khẩn trương phối hợp Bộ Công an kết nối, làm sạch, đồng bộ với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để thực hiện cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, hoàn thành trong tháng 3 năm 2025.

Cũng theo Thứ trưởng Nguyễn Văn Long, trước mắt, trong tháng 3/2025, Bộ Tư pháp, Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo UBND các địa phương khẩn trương hoàn thành số hóa dữ liệu hộ tịch, dữ liệu đất đai, chủ động nghiên cứu phương án tái sử dụng dữ liệu đã số hóa để thực hiện đơn giản hóa đối với các TTHC theo thẩm quyền. Bộ Tư pháp phối hợp với Bộ Công an để lựa chọn 3 địa phương đã hoàn thành số hóa dữ liệu về hộ tịch để đề xuất Chính phủ cho phép thí điểm cắt giảm thành phần hồ sơ giấy đăng ký kết hôn trong mua bán phương tiện.

Liên quan đến vấn đề này, Bộ Tư pháp cho biết, việc triển khai Đề án “Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử toàn quốc” được tập trung triển khai thực hiện, nổi bật là Phần mềm đăng ký, quản lý hộ tịch điện tử tiếp tục được kết nối, chia sẻ dữ liệu với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ được giao tại Đề án 06 của Thủ tướng Chính phủ được toàn Ngành triển khai đồng bộ, cơ bản đáp ứng được yêu cầu đề ra, qua đó góp phần giúp cho người dân ngày càng thuận lợi trong việc thực hiện các quyền dân sinh.

Ông Nguyễn Thanh Hải, Cục trưởng Cục hành chính tư pháp: Lựa chọn địa phương thí điểm phải căn cứ nhiều tiêu chí

Thời gian qua dưới sự chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Tư pháp, Bộ Công an, Cục Hành chính tư pháp - Bộ Tư pháp và C06 - Bộ Công an đã phối hợp tích cực trong việc đối chiếu, rà soát, đồng bộ dữ liệu giữa Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử (CSDLHTĐT) với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư (CSDLQGVDC) và đạt nhiều kết quả tích cực.

Đến nay, các địa phương đã thực hiện số hoá được 105 triệu dữ liệu (trên tổng số 108 triệu dữ liệu hộ tịch tương ứng hơn 4 triệu sổ đăng ký hộ tịch thiết lập trước ngày 01/01/2016), đã cập nhật vào CSDLHTĐT 95 triệu dữ liệu. Trong đó: 47 tỉnh, thành phố đã hoàn thành số hoá với tổng số 78.678.699 dữ liệu; 16 tỉnh, thành phố đang đẩy nhanh tiến độ chuyển dữ liệu vào CSDLHTĐT với tổng số 16.275.601 dữ liệu phấn đấu xong trước ngày 01/4/2025 theo yêu cầu của Chính phủ.

Thực hiện Quy trình số 1050/HTQTCT-QLHC ngày 09/11/2022 đã được ký giữa Cục Hộ tịch, quốc tịch, chứng thực - Bộ Tư pháp (nay là Cục Hành chính tư pháp) và Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội - Bộ Công an (C06), 02 bên đã phối hợp rà soát, đối chiếu gần 20 triệu dữ liệu, trong đó có gần 12 triệu dữ liệu đã có số định danh cá nhân (là các dữ liệu đăng ký sau ngày 01/01/2016); 8.736.413 dữ liệu không có số định danh cá nhân (là dữ liệu hộ tịch lịch sử đã được số hóa) qua đối soát đã xác định được số định danh cá nhân cho 6.350.347 trường hợp (đạt tỷ lệ 72,6%), trên 2,3 triệu dữ liệu còn lại chưa xác định được số định danh.

Đối với 2,3 triệu dữ liệu nêu trên và dữ liệu số hóa hộ tịch còn lại, sau khi có ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng, Cục Hành chính tư pháp đã có buổi làm việc với C06 và thống nhất một số nội dung. Trong đó để thực hiện việc đồng bộ dữ liệu giữa CSDLHTĐT với CSDLQGVDC phục vụ cho việc cắt giảm các thủ tục hành chính, Bộ Tư pháp (Cục Hành chính tư pháp, Cục Công nghệ thông tin) đã phối hợp với Bộ Công an (C06) triển khai xây dựng tài liệu hướng dẫn kết nối (API) để đồng bộ dữ liệu giữa CSDLHTĐT và CSDLQGVDC theo Nghị định số 70/2024/NĐ-CP ngày 25/6/2024 (cập nhật thông tin về Giấy Khai sinh, Giấy chứng nhận kết hôn). Thời gian hoàn thành: Trước 01/4/2025.

Tại Phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06 ngày 18/3/2025, tổ công tác Đề án 06 của Chính phủ đề xuất tới đây sẽ lựa chọn 03 địa phương đã hoàn thành số hóa dữ liệu về hộ tịch để thí điểm cắt giảm Giấy chứng nhận kết hôn trong mua bán phương tiện. Nếu thống nhất về chủ trương thí điểm, Cục Hành chính tư pháp sẽ tham mưu lựa chọn một trong những địa phương đã hoàn thành số hóa sổ hộ tịch, phối hợp với C06 làm sạch dữ liệu trước khi tiến hành thí điểm. Tuy nhiên việc lựa chọn địa phương nào phải căn cứ nhiều tiêu chí, ví dụ số liệu nhiều hay ít, chất lượng số liệu ra sao, hạ tầng của địa phương phải đáp ứng được yêu cầu. Và đặc biệt phải có đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu trong bối cảnh chuyển đổi số như hiện nay.

Giám đốc Sở Tư pháp thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Thị Hồng Hạnh: Sẵn sàng nhận nhiệm vụ nếu được chọn thí điểm

Việc cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục hành chính theo hướng dễ hiểu, dễ thực hiện, tiết kiệm thời gian, chi phí, công sức cho tổ chức, cá nhân là một nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt trong quá trình giải quyết thủ tục hành chính được Sở Tư pháp thành phố Hồ Chí Minh quan tâm, thực hiện tốt trong thời gian vừa qua. Do vậy, nếu thành phố Hồ Chí Minh được chọn thực hiện việc thí điểm cắt giảm thành phần hồ sơ giấy đăng ký kết hôn trong mua bán phương tiện thì Sở Tư pháp thành phố Hồ Chí Minh, các tổ chức hành nghề công chứng trên địa bàn thành phố sẵn sàng nhận nhiệm vụ này.

Về vấn đề các cơ sở dữ liệu, hiện các tổ chức hành nghề công chứng trên địa bàn Thành phố đã có cơ sở dữ liệu công chứng điện tử phục vụ cho hoạt động công chứng cũng như đã thí điểm kết nối, chia sẻ thông tin với cơ sở dữ liệu địa chính từ ngành Tài nguyên và môi trường trước đây nên rất thuận lợi về mặt cơ sở vật chất, và trình độ công nghệ đảm bảo tiếp cận nhanh chóng việc kết nối, tra cứu thông tin từ các cơ sở dữ liệu khác. Để việc giảm bớt các giấy tờ tài liệu trong hồ sơ, phục vụ ngày một tốt hơn yêu cầu của người dân, tổ chức, thì một trong các yêu cầu đầu tiên là các cơ sở dữ liệu có liên quan như cơ sở dữ liệu công chứng và cơ sở dữ liệu hộ tịch, cơ sở dữ liệu dân cư… được kết nối. Đây cũng là một trong điều kiện tiên quyết để có thể thực hiện được yêu cầu cắt giảm giấy tờ trong thủ tục công chứng, nếu được tín nhiệm giao thí điểm.

Bà Đỗ Thị Loan, Trưởng phòng Hành chính và Bổ trợ tư pháp, Sở Tư pháp tỉnh Bắc Giang: Đây là bước cải cách quan trọng, tạo thuận lợi cho người dân

Năm 2023, Sở Tư pháp tỉnh Bắc Giang đã hoàn thành việc số hóa sổ hộ tịch trên toàn tỉnh. Hiện nay, hệ thống đã ghi nhận hơn 1,67 triệu dữ liệu hộ tịch, giúp việc khai thác, sử dụng thông tin thuận lợi hơn theo quy định.

Theo hướng dẫn của Bộ Tư pháp và Bộ Công an, Sở Tư pháp đã phối hợp chặt chẽ với Công an tỉnh để đối chiếu, cập nhật, đồng bộ dữ liệu giữa Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử và Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Các trường hợp sai lệch thông tin cũng được rà soát, xử lý nhằm đảm bảo dữ liệu chính xác, đầy đủ, phục vụ hiệu quả công tác quản lý nhà nước.

Việc thí điểm bỏ quy định xuất trình giấy xác nhận tình trạng hôn nhân hoặc giấy đăng ký kết hôn khi mua bán xe ô tô là một bước cải cách quan trọng, giúp cắt giảm thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người dân.

Trong lĩnh vực tư pháp, khi chứng thực, cơ quan có thẩm quyền chứng thực có thể tra cứu thông tin công dân trên Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính kết nối với Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử và Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Tuy nhiên, đối với các tổ chức hành nghề công chứng, hiện vẫn chưa có cơ chế liên thông, chia sẻ dữ liệu, dẫn đến khó khăn khi triển khai.

Vì vậy, để thực hiện hiệu quả chủ trương này, cần đảm bảo sự liên thông, tích hợp và chia sẻ dữ liệu một cách đầy đủ, thông suốt. Đặc biệt, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư phải đáp ứng tiêu chí “đúng, đủ, sạch, sống”, giúp các cơ quan, tổ chức liên quan tra cứu chính xác tình trạng hôn nhân của công dân khi cần thiết.

Công chứng viên Đào Duy An, Văn phòng công chứng Đào Duy An, TP Hà Nội: Cơ sở dữ liệu về hộ tịch là chìa khóa để cắt giảm các loại giấy tờ

Việc xây dựng các cơ sở dữ liệu về hộ tịch có ý nghĩa to lớn và là chìa khóa để cắt giảm các loại giấy tờ khi người dân thực hiện các dịch vụ công. Cơ quan tiếp nhận giải quyết hồ sơ tra cứu và sử dụng thông tin hộ tịch trên cơ sở dữ liệu vừa nhanh chóng, chính xác, loại bỏ tình trạng giả mạo giấy tờ, vừa có thể sử dụng dữ liệu để thực hiện các dịch vụ này trên nền tảng số.

Thời gian vừa qua, Chính phủ đã xây dựng một số cơ sở dữ liệu quốc gia rất quan trọng. Cơ sở dữ liệu về hộ tịch là một trong số đó. Tuy nhiên, để dữ liệu có thể sử dụng bảo đảm giá trị pháp lý thì cần phải làm sạch dữ liệu, thông tin phải có tính cập nhật và bảo đảm độ chính xác.

Việc Bộ Công an làm sạch dữ liệu tại các địa phương và đề xuất thí điểm cắt giảm giấy đăng ký kết hôn đối với giao dịch mua bán phương tiện cơ giới là bước thử nghiệm đầu tiên để tiến tới việc mở rộng áp dụng đối với các loại giao dịch khác như giao dịch bất động sản, thừa kế, mua bán chuyển nhượng tài sản...

Để có thể thực hiện các dịch vụ công toàn trình thì đây là bước đi cần thiết và mang tính bắt buộc. Chúng tôi đánh giá cao nỗ lực này của Bộ Công an và hy vọng chủ trương này sớm được mở rộng.