Triển khai loạt phương án ứng cứu hồ thủy lợi Đắk N’Ting

Mực nước đang hạ dần

Do nhiều ngày mưa lớn kéo dài, đầu tháng 8/2023, hồ Đắk N’Ting xuất hiện cung trượt lớn, kéo dài khoảng 400m từ hạ lưu tràn tới cống thoát nước số 1 đường tránh ngập. Đến ngày 6/8, vết nứt cung trượt lớn nhất 30cm, độ sụt đất tại một số vị trí sâu đến 60cm. Vết nứt làm dịch chuyển cầu tràn về phía đập đất lên 63cm. Sự cố trên khiến công trình mất ổn định, ảnh hưởng đến cầu, tràn xả lũ, thân đập và vùng hạ du bị đe dọa trước nguy cơ bị vỡ.

Trước sự việc trên, UBND tỉnh Đắk Nông ra quyết định công bố tình huống khẩn cấp về thiên tai để ứng phó, khắc phục. Theo đó, hồ Đắk N’Ting là 1 trong 3 công trình thuộc diện khẩn cấp. Đắk Nông chỉ đạo chủ đầu tư tính toán lại kịch bản vỡ đập, đường đi của dòng nước ảnh hưởng tới hạ du; Triển khai giải pháp hạ thấp mực nước hồ để giảm thiểu thiệt hại khi có sự cố sạt trượt, vỡ đập xảy ra.

Cắt ngưỡng tràn xả lũ để hạ mực nước trong hồ

Công trình hồ thủy lợi Đắk N’Ting được xây dựng tại xã Quảng Sơn (huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông). Đây là công trình thủy lợi cấp III, có tổng vốn đầu tư gần 138 tỷ đồng, Ban QLDAĐTXD tỉnh Đắk Nông là chủ đầu tư. Công trình thi công hoàn thành, chủ đầu tư đang tiến hành các thủ tục để nghiệm thu, bàn giao theo quy định thì xảy ra sự việc.

Ông Nguyễn Văn Nghĩa, Giám đốc Ban QLDAĐTXD tỉnh Đắk Nông cho biết: Ngay sau khi sự cố xảy ra, chủ đầu tư đã phối hợp với cơ quan chức năng bố trí lực lượng, máy móc, phương tiện ứng trực 24/24h tại khu vực xảy ra sự cố. Từ đó, đơn vị đã thường xuyên tổ chức quan trắc độ lệch các vị trí lệch, mực nước thấm qua thân đập.

Hiện, quả đồi phía vai phải bờ đập (khối trượt) gần như không có sự xê dịch và xuất hiện ba vị trí nước ngầm nhưng lưu lượng không thay đổi so với các ngày trước đó. Tại bờ đập, các vị trí quan trắc cho thấy không có sự thay đổi nhiều, lún nhẹ 0,3-1,3cm. Đối với vị trí cầu qua đập tràn bị nứt, xô lệch cũng bị ảnh hưởng nhẹ, bị dịch chuyển thêm 1,8cm, lún 0,8cm. Ngoài ra, việc thấm nước tại các vị trí trên thân đập gần như không có, mực nước trong hồ Đắk NT'ing đang hạ dần.

Các phương án ứng cứu

Ông Nghĩa cho biết thêm, loạt biện pháp được triển khai để ứng phó khẩn cấp, đảm bảo an toàn cho hồ thủy lợi Đắk N'Ting.

Trước mắt, đơn vị vẫn luôn tiến hành đo quan trắc, theo dõi sụt lún và sự dịch chuyển tại các vị trí. Các đơn vị thi công cũng tiến hành đào rãnh sâu 80cm, hoàn thành đào 100 rãnh, với tổng chiều dài 850m trên bề mặt của quả đồi để thoát nước theo dòng, tránh thẩm thấu, gây ảnh hưởng đến các vị trí sụt.

Đơn vị đồng thời thực hiện khoan nhiều điểm khoan ngang vào chân khối trượt ở vai đập, nhằm tạo đường dẫn gom lượng nước ngầm từ bên trong đưa ra ngoài theo đường khoan để giảm bớt tốc độ thấm nước làm nhão khối đất bazan của cung trượt.

Đào rãnh trên bề mặt đồi

Thứ ba, đối với các vết nứt, đơn vị thực hiện việc vá bằng cách đầm trám các khe hở để không cho nước chảy xuống ở các vị trí quả đồi và thân đập.

Thứ tư, để hạ mực nước hồ Đắk N’Ting, giảm thiểu tối đa thiệt hại khi có sự cố xảy ra, đơn vị thực hiện cắt để hạ thấp độ cao 2/5 ngưỡng tràn xả lũ. Dự kiến 2 ngưỡng tràn sẽ được hạ thấp khoảng 2m so với hiện tại. Thời gian thực hiện hoàn thành sẽ mất vài ngày. Việc cắt hạ tràn thoát lũ đã được các đơn vị tính toán kỹ lưỡng, bảo đảm vừa hạ thấp mực nước trong hồ, nhưng lượng nước thoát về hạ du không gây ngập úng, không ảnh hưởng tới tài sản, cây trồng của người dân.

Khoan ngang thân đồi để rút nước ngầm

Về lâu dài, chủ đầu tư sẽ thuê chuyên gia, đơn vị tư vấn độc lập tiến hành khảo sát địa chất, đánh giá mức độ sụt trượt, ảnh hưởng thiệt hại đối với công trình. Từ đó sẽ đưa ra được các giải pháp cụ thể, để xử lý triệt để sự cố, bảo đảm an toàn cho công trình bền vững lâu dài.

Theo UBND huyện Đắk Glong, ngay sau khi xảy ra sự cố tại hồ thủy lợi Đắk N'Ting, địa phương đã khẩn trương di dời 34 hộ dân trong vùng bị ảnh hưởng đến nơi an toàn. Đồng thời cắm biển cảnh báo nguy hiểm và tuyên truyền người dân không đến gần sông suối, ao hồ trong những ngày mưa bão.