Sự thật phía sau những vụ việc nhức nhối của lao động tàu cá

(PLO) -Thời gian qua, lao động trên biển thiếu hụt nên đã phát sinh nhiều hình thức cung cấp lao động thông qua môi giới (“cò”). Nhiều đối tượng “cò” đã dùng các thủ đoạn như cho vay tiền, bắt nhốt để buộc viết giấy vay nợ, khống chế, bắt buộc người tìm việc phải đi biển làm công trả nợ. Một số lao động do bị ép buộc đã liều mình nhảy xuống biển. Số khác ứng tiền trước sau đó nhảy xuống biển bỏ trốn. Nhiều người đã chết, mất tích khi nhảy xuống biển.
4 thuyền viên bị bán được giải cứu
4 thuyền viên bị bán được giải cứu

Tạm ứng tiền công rồi liều mình nhảy xuống biển, người chết, người mất tích

Ngày 29/9/2017, Đồn Biên phòng (BP) Đất Mũi, Bộ đội Biên phòng (BĐBP) Cà Mau đã ra quyết định xử phạt hành chính 3 đối tượng gồm: Trung Hoàng Sơn (ở xã Nguyễn Việt Khái, huyện Phú Tân), Nguyễn Văn Vũ và Thạch Văn Trưởng (cùng ở xã Hồ Thị Kỷ, huyện Thới Bình, Cà Mau) mỗi đối tượng 1,5 triệu đồng về hành vi dùng thủ đoạn gian dối bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản.

Theo đó, ngày 23/9, Đồn BP Đất Mũi tiếp nhận 3 ngư dân trên từ tàu đánh cá của ông Phù Việt Dũng (ở xã Đất Mũi, huyện Ngọc Hiển). Ba người này cho biết, họ cùng đi làm thuê trên tàu đánh cá của một chủ ở thị trấn Sông Đốc, huyện Trần Văn Thời. Trên tàu có tất cả 9 người, xuất bến qua cửa Sông Đốc từ ngày 27/8. 

Trong lúc đánh bắt, 3 người này và cùng với 2 người là Lê Văn Lợi (ở phường 2, TP Sóc Trăng) và Nguyễn Văn Hải (ở xã Khánh Hưng, huyện Trần Văn Thời) bàn nhau tìm cách vào bờ vì bị bóc lột sức lao động, tiền công không thỏa đáng. 5 người đã ôm phao nhảy xuống biển trốn vào bờ. Bơi được một lúc thì hai người kia bị tách ra.

Khi trôi dạt trên biển đến khoảng 22h ngày 22/9, Sơn, Vũ, Trưởng được tàu đánh cá của ông Phù Việt Dũng phát hiện cứu vớt. Ngày 26/9, ngư dân xã Nguyễn Việt Khái, huyện Phú Tân phát hiện 1 xác chết trôi dạt cách cửa biển Gò Công khoảng 2 km về hướng Tây. Nạn nhân được xác định là Nguyễn Văn Hải. Đến nay, đối tượng Lê Văn Lợi vẫn chưa có thông tin.

Tại Đồn BP Đất Mũi, sau 4 ngày được chăm sóc sức khoẻ và làm việc với cán bộ điều tra, Sơn, Vũ, Trưởng khai nhận, đã ứng tiền trước của chủ tàu mỗi người 15 triệu đồng, nhưng mới ra biển làm được hơn 20 ngày thì nảy sinh ý định nhảy xuống biển trốn vào bờ tìm phương tiện khác để tiếp tục đi làm.

Bị khởi tố vì mua bán người đưa đi lao động tàu cá

Vì nợ tiền, hoặc bị “cò” lao động vờ giới thiệu việc làm, nhiều người lao động đã bị bắt nhốt, bị ép viết giấy vay nợ với lãi suất “cắt cổ”. Sau đó, họ bị bán cho các chủ tàu để trừ nợ bằng cách đưa ra biển đánh bắt hải sản và bị đối xử tàn tệ với đồng lương rẻ mạt. Nhiều thuyền viên không chịu nổi đã làm đơn tố cáo đến cơ quan chức năng. Từ đây, cơ quan điều tra đã tìm ra nhiều đường dây chuyên “cò” lao động đi biển, giam giữ người trái pháp luật, thậm chí đánh đập người lao động.

20h ngày 16/12/2017, tại khu vực Trạm kiểm soát biên phòng Công trình 15 (thuộc phường Thọ Quang, quận Sơn Trà, TP Đà Nẵng), lực lượng phòng chống ma túy và tội phạm (PCMT&TP), Bộ Chỉ huy BĐBP Đà Nẵng phối hợp với Đoàn 2, Cục PCMT&TP BĐBP đã giải cứu thành công 4 thuyền viên của tàu cá BV 5969TS do Trần Thế Tây (SN 1986, trú tại ấp Tân Điền, xã Mỹ Lâm, Hòn Đất, Kiên Giang) có hành vi giam giữ, cưỡng ép lao động. 4 thuyền viên được giải cứu gồm: Nguyễn Văn Huy Tâm (SN 1984, ở xã Tân Lợi, huyện Tịnh Biên, An Giang), Sơn Thương (SN 1988, ở thị trấn A, huyện Hòa Bình, tỉnh Bạc Liêu), Lê Hữu Thành (SN 1987, ở xã An Châu, huyện Châu Thành, tỉnh An Giang) và Phạm Văn Cảnh (SN 1976, ở xã Trà Ôn, huyện Phú Thành, tỉnh Vĩnh Long).

Các thuyền viên kể: Khoảng đầu tháng 11/2017, 4 người từ quê lên TP Hồ Chí Minh (HCM) tìm việc làm, đến bến xe An Sương thì gặp một số xe ôm làm quen, giới thiệu có chỗ làm ngày 8 tiếng, thu nhập 8-9 triệu đồng/tháng, được nghỉ 4 ngày chủ nhật. Các thuyền viên đồng ý và được các tài xế xe ôm chở đến một cơ sở dịch vụ tại TP HCM. Nhân viên cơ sở này giữ chứng minh nhân dân của 4 người rồi kêu xe ôm chở 4 người tìm việc làm từ TP HCM đi Vũng Tàu. Đến nơi, những người chạy xe ôm buộc 4 người phải trả 3 triệu đồng tiền xe.

Do không có tiền trả tiền xe ôm nên các thuyền viên được một người phụ nữ tên Vân và Trần Văn Vũ (SN 1990, ở đường Lưu Chí Hiếu, phường 10, TP Vũng Tàu) cho vay, rồi bắt ép viết giấy vay nợ. Sau đó, Vũ đưa các thuyền viên vào một căn phòng nhỏ, khóa cửa, cử người trông coi, không cho đi lại, tiếp xúc với người ngoài. Ngày 3/12, Vũ và Vân giao 4 thuyền viên trên cho Nguyễn Ngọc Trung (SN 1988, ở đường Lê Lợi, TP Vũng Tàu) đi xe ra Đà Nẵng, bán cho Trần Thế Tây với giá 15 triệu đồng/người. Sau khi nhận 4 thuyền viên từ Nguyễn Ngọc Trung, Tây khống chế đưa họ xuống tàu BV 5969TS, để đi khai thác hải sản lấy công trừ tiền mà Vũ đã bỏ ra.

Khi  tàu cá BV 5969TS về Đà Nẵng để bán cá, vệ sinh tàu thuyền, ngày 16/12, 4 thuyền viên xin Thuyền trưởng Tây cho lên bờ đi chùa Linh Ứng, Đà Nẵng. Thuyền trưởng đồng ý cho đi nhưng phân công một người đi cùng để giám sát. Khi lên chùa, các thuyền viên này không có tiền trong túi nên đã xin một ni cô gọi nhờ điện thoại nhưng ni cô trả lời: nhà chùa không dùng điện thoại.

Khi biết câu chuyện của họ, ni cô này đã cho các ngư dân 100.000 đồng để đón taxi về công an phường trình báo sự việc. Sau khi ghi nhận sự việc, công an phường đưa nhóm thuyền viên tới Biên phòng Sơn Trà để xác minh, giải quyết. Lực lượng Biên phòng đã tiến hành giải cứu 4 nạn nhân và điều tra vụ việc, tiến hành bắt giữ 2 đối tượng trong đường dây mua bán người là Nguyễn Ngọc Trung và Trần Văn Vũ vào ngày 20/12/2017.

Ngày 25/12, Biên phòng TP Đà Nẵng đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam Nguyễn Ngọc Trung và Trần Văn Vũ về hành vi mua bán người.

Đọc thêm