Các loại ung thư đường tiêu hóa (UTĐTH) phổ biến gồm: Ung thư đại trực tràng, ung thư dạ dày, ung thư thực quản.
Đây là nhóm ung thư phổ biến ở các nước chậm phát triển, đang phát triển. Chứng ung thư này thường gặp nhiều ở đàn ông từ tuổi trung niên trở lên. UTĐTH nguy hiểm bởi khối u ác tính tấn công trực tiếp vào hệ tiêu hoá khiến bệnh nhân nhanh suy kiệt dẫn đến thời gian tử vong nhanh.
Y học đến nay chưa xác định một cách chính xác nguyên nhân cụ thể của UTĐTH mà chỉ tìm ra những yếu tố nguy cơ như: Lạm dụng rượu bia, thuốc lá; sống trong môi trường ô nhiễm; Ăn nhiều thức ăn nhiễm chất độc (ví dụ phoóc môn); Nhóm thức ăn lên men để lâu như các loại dưa muối, cà muối cũng được cho tăng yếu tố nguy cơ gây ung thư; Nhiễm vi khuẩn HP gây viêm loét dạ dày, từ đó có thể sinh ung (tuy nhiên không phải ai nhiễm vi khuẩn HP đều dẫn đến ung thư).
Những người mắc các bệnh về đường tiêu hóa nhưng không được điều trị đúng, bệnh trở thành mãn tính được đánh giá có nguy cơ bị ung thư cao hơn. Hoặc những khối u (pôlýp) lành tính nếu không cắt bỏ sớm nếu để lâu dễ chuyển sang ác tính.
Thứ nữa là yếu tố gia đình, di truyền. Theo đó thành viên trong gia đình có người bị ung thư tiêu hóa thì nguy cơ mắc bệnh cao hơn bình thường. Đặc biệt là bệnh đa pôlýp đại tràng gia đình và ung thư dạ dày tế bào nhẫn được nghiên cứu có tính di truyền rõ. Cuối cùng là hiện tượng đột biến tạo ra các gen sinh ung.
Y học hiện đại phân loại ung thư đường tiêu hóa gồm: UTĐTH trên là thực quản, dạ dày; và UTĐTH dưới là ung thư đại trực tràng.
Về triệu chứng, tuỳ theo mỗi nhóm ung thư mà có những dấu hiệu khác nhau: Đối với UTĐTH trên thường thấy như: Đầy hơi, khó tiêu, nuốt khó, đau bụng, ói, nặng có thể ói ra máu kèm sụt cân, thiếu máu và đại tiện ra phân đen. Còn triệu chứng nhóm UTĐTH dưới chủ yếu là rối loạn đại tiện, táo bón, tiêu chảy. Trong đó đặc trưng nhất là đại tiện ra máu, rối loạn đại tiện.
Điều nguy hiểm nhất khiến UTĐTH gây tử vong cao là triệu chứng của bệnh không rõ ràng, gần giống với các bệnh lý thông thường khác nên rất khó phát hiện. Đa phần các bệnh nhân khi được phát hiện ung thư đều đã ở giai đoạn 3, 4: “Mọi người thường chủ quan, cho rằng mình bị đau dạ dày, tiêu chảy, táo bón hay rối loạn tiêu hóa gì đó thôi và tự mua thuốc điều trị khiến bệnh ngày càng nặng. Đến khi phát hiện thì đã trễ”, BS Nhân khuyến cáo.
Trong UTĐTH, BS Nhân cho biết ung thư thực quản và ung thư tụy được đánh giá nguy hiểm nhất bởi thời gian từ khi phát hiện bệnh đến tử vong rất nhanh do phần lớn phát hiện muộn. Triệu chứng đặc trưng của ung thư thực quản như: Nuốt bị nghẹn, đau ngực giữa, kém ăn hoặc ăn vào sẽ trớ ra, sụt cân.
Nguy hiểm nữa, khối u xuất hiện trong thực quản nằm ở vùng nguy hiểm, xuyên giữa lồng ngực nên một khi xâm lấn hay di căn sẽ gây tổn thương các bộ phân quan trọng như phổi, trung thất. Nội soi thực quản dạ dày sớm khi có nghi ngờ là biện pháp hữu hiệu để chẩn đoán sớm.
