Theo thống kê của các cơ quan chức năng, tỉnh Vĩnh Phúc hiện có khoảng 2.000 nhà đầu tư, chuyên gia, lao động kỹ thuật... người nước ngoài đang làm việc trong các doanh nghiệp. Ngoài ra, có khoảng gần 1.000 người nước ngoài đang cư trú trên địa bàn tỉnh làm việc trong các lĩnh vực giáo dục, y tế và các lĩnh vực khác.
Công tác quản lý cư trú và hoạt động của người nước ngoài trong thời gian qua cho thấy, người nước ngoài trên địa bàn tỉnh cơ bản chấp hành các quy định của pháp luật Việt Nam. Tuy nhiên, tình trạng vi phạm các quy định pháp luật về xuất cảnh, nhập cảnh, cư trú liên quan đến người nước ngoài vẫn còn xảy ra.
Cụ thể, vẫn tồn tại tình trạng một số doanh nghiệp sử dụng lao động nước ngoài không có giấy phép lao động hoặc không có giấy xác nhận không thuộc diện cấp giấy phép lao động, vi phạm quy định pháp luật về lao động, vi phạm hành chính liên quan xuất cảnh, nhập cảnh, bảo lãnh người nước ngoài.
Một số doanh nghiệp có thông tin đăng ký hoạt động kinh doanh với chủ sở hữu là người Việt Nam nhưng người đại diện theo pháp luật và người điều hành mọi hoạt động của doanh nghiệp lại là người nước ngoài, có dấu hiệu nghi vấn liên quan đến đầu tư “chui”, đầu tư “núp bóng”. Đây là các trường hợp tiềm ẩn nguy cơ liên quan đến an ninh quốc gia.
Theo đó, từ năm 2020 đến nay, công an tỉnh đã phát hiện hàng trăm trường hợp vi phạm liên quan đến người nước ngoài với các hành vi chủ yếu là không khai báo tạm trú cho người nước ngoài; người nước ngoài khai không đúng sự thật để được cấp thị thực Việt Nam; người nước ngoài nhập cảnh trái phép, nhập cảnh hoạt động, hành nghề trái mục đích...
Điển hình năm 2021 đã phát hiện, bắt giữ 66 người Trung Quốc nhập cảnh trái phép và cư trú bất hợp pháp trên địa bàn tỉnh. Cơ quan An ninh đã khởi tố 3 vụ, với 5 bị can về tội tổ chức cho người khác ở lại Việt Nam trái phép và tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép.
Năm 2022, Phòng An ninh kinh tế, Công an Vĩnh Phúc phát hiện 3 doanh nghiệp ở KCN Bình Xuyên và KCN Bá Thiện 2 có dấu hiệu vi phạm về bảo lãnh người nước ngoài, tham mưu cấp có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính 105 triệu đồng; phát hiện, xử phạt 300 triệu đồng đối với 4 doanh nghiệp ở KCN Thăng Long Vĩnh Phúc, KCN Bình Xuyên 2 và KCN Bá Thiện 2 sử dụng 20 lao động nước ngoài không có giấy phép lao động và có giấy xác nhận không thuộc diện cấp giấy phép lao động. Đặc biệt, đã phát hiện 32 trường hợp là người nước ngoài đang làm việc tại Công ty cổ phần Thương mại tổng hợp Vĩnh Thịnh không có giấy phép lao động theo quy định.
Thời gian tới, để công tác quản lý người nước ngoài tại địa phương có những chuyển biến tích cực, công an tỉnh Vĩnh Phúc tiếp tục chủ động phối hợp chặt chẽ với các ngành, các cấp trong công quản lý hoạt động và cư trú của người nước ngoài trên địa bàn tỉnh trong mọi lĩnh vực, từ lao động, thương nhân đến giáo viên, chuyên gia, các tổ chức phi chính phủ; hướng dẫn các cơ sở lưu trú thực hiện tốt công tác đăng ký tạm trú đối với người nước ngoài; triển khai các biện pháp nghiệp vụ cơ bản thực hiện tốt việc nắm tình hình, nắm người và quản lý đối tượng nhằm kịp thời phát hiện hành vi vi phạm của người nước ngoài, ngăn chặn những trường hợp người nước ngoài cư trú bất hợp pháp.
Đồng thời, Công an tỉnh chú trọng tăng cường công tác quản lý nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú và các hoạt động liên quan an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội của người nước ngoài, nhất là hoạt động của các cơ quan đặc biệt nước ngoài thông qua danh nghĩa chuyên gia, nhà đầu tư, lao động để thu thập tình báo, cài cắm nội gián, tác động thể chế, chính sách, pháp luật, xâm hại an ninh kinh tế, an ninh quốc gia.