Tuy nhiên, Kiểm sát viên cho rằng thiệt hại của vụ án chỉ là hơn 4,5 tỷ đồng chứ không phải hơn 7 tỷ đồng như trong cáo trạng trước đó. Đồng thời, thiệt hại này sẽ do UBND tỉnh Vĩnh Phúc giải quyết theo quy định chứ các bị cáo không phải bồi thường.
Đề xuất mức án nhẹ hơn án sơ thẩm
Về mức án cụ thể đối với từng bị cáo, Kiểm sát viên (KSV) đề nghị HĐXX xử phạt bị cáo Lại Hữu Lân và Nguyễn Ngọc Quyền (đều là nguyên Bí thư, nguyên Chủ tịch UBND TP Vĩnh Yên), mỗi bị cáo từ 6 năm đến 6 năm 6 tháng tù (án sơ thẩm trước đây tuyên 10 năm tù); xử Nguyễn Xuân Trường, nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Chủ tịch UBND phường Đồng Tâm từ 3 năm 6 tháng đến 4 năm tù (án sơ thẩm trước đây xử 6 năm tù); Nguyễn Thị Ngọc, nguyên Trưởng Phòng Tài chính Kế hoạch TP Vĩnh Yên từ 3 năm đến 3,5 năm tù (án sơ thẩm trước đây xử 5 năm tù); Dương Đình Tâm (kinh doanh buôn bán tại TP. Vĩnh Yên từ 2 năm 9 tháng tù đến 3 năm tù (án sơ thẩm trước đây xử 5 năm).
Các bị cáo Nguyễn Thị Kim Liên nguyên Trưởng Phòng Tài nguyên Môi trường (TNMT) TP Vĩnh Yên (án sơ thẩm trước đây xử 5 năm 6 tháng tù); Nguyễn Xuân Liễn, nguyên Phó Chủ tịch UBND huyện Tam Đảo, Vĩnh Phúc (án sơ thẩm trước đây xử 5 năm); bị cáo Vũ Văn Chức, nguyên chuyên viên Phòng TNMT TP Vĩnh Yên từ (án sơ thẩm trước đây xử 5 năm tù) từ 2 năm đến 2 năm 6 tháng. Riêng bị cáo Liên và Liễn được KSV đề nghị cho hưởng án treo
KSV cho rằng các bị cáo đều là những người có chức vụ, quyền hạn trong lĩnh vực quản lý Nhà nước về đất đai, đều hiểu rõ chế độ quản lý đất đai của Nhà nước, biết rõ UBND phường Đồng Tâm không có chức năng làm kinh tế trang trại, biết rõ khu đất không có quy hoạch dự án kinh tế nhưng vẫn làm giả dự án trang trại do UBND phường Đồng Tâm làm chủ đầu tư.
Việc làm này là bất hợp pháp, giúp Quân, Tâm có một diện tích đất lớn đất nông nghiệp núp bóng dự án trang trại, chuyển thành đất đô thị bán kiếm lời. Các bị cáo đều có lợi ích, động cơ vụ lợi, cá nhân mà thực hiện hành vi trái công vụ.
Nhận 4 lít rượu “đông trùng hạ thảo” là “vụ lợi”?
Bào chữa cho bị cáo Nguyễn Ngọc Quyền, Luật sư Đỗ Ngọc Quang cho rằng hiện nay KSV đang có mâu thuẫn trong việc xác định tội danh và đồng phạm. Tuy cho rằng Nguyễn Anh Quân, Tâm là ngưởi khởi xướng dự án trang trại, là chủ mưu của vụ án nhưng KSV lại cho rằng Quân, Tâm là đồng phạm (giúp sức) cho các bị cáo là không đúng.
Còn nếu Quân, Tâm được coi là chủ mưu thì cũng không chính xác vì hai người này không có chức vụ, quyền hạn, không thi hành công vụ thì không thể là chủ thể của tội “lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.
Đặc biệt, tuy coi Quân là người khởi xướng nhưng đối tượng này lại bị khởi tố sau các bị can khác 13 tháng. Việc khởi tố chậm trễ này khiến cho Quân kịp “cao chạy xa bay” sang Mỹ và hiện vẫn chưa bị bắt.
Ngoài ra, hiện nay vẫn có cách hiểu khác nhau về chủ đầu tư dự án này (Quân, Tâm hay UBND phường Đồng Tâm…) dẫn đến các cách hiểu về triển khai dự án khác nhau. Việc Quân, Tâm đứng ra xin đất làm dự án trang trại là quyền được pháp luật cho phép, khuyến khích. Khi muốn chuyển thành đất đô thị thì phải làm rất nhiều thủ tục và nộp ngân sách chứ không hề dễ dàng gì.
Phản bác ý kiến của KSV cho rằng bị cáo Quyền có động cơ vụ lợi vì có nhận 4 lít rượu “đông trùng hạ thảo” của Quân, Tâm, LS Quang cho rằng, cần xác định gía của 4 lít rượu này là bao nhiêu vì bị cáo Quyền khai đây là rượu bẩn, không dùng được và phải đổ đi.
Cũng như LS Quang, LS Huỳnh Nam (bào chữa cho bị cáo Lân) cho rằng không có chứng cứ chứng minh thân chủ của mình có vụ lợi trong vụ án này. Nếu KSV cho rằng dự án này làm lợi cho Quân, Tâm thì cũng không có nghĩa là bị cáo Lân cũng được lợi. Việc CQĐT cho rằng Quân đã mua một 1 xe ô tô Camry cho bị cáo Lân nhưng trong hồ sơ chỉ có một mình lời khai của bị cáo về việc này, không có lời khai của Quân. Một số lời khai khác của Quân ở giai đoạn chưa bị khởi tố và chưa rõ về nhân thân cần phải cân nhắc.
Trong khi đó, LS Nguyễn Văn Hưng cũng cho rằng, không thể quy kết yếu tố vụ lợi của bị cáo Chức là “muốn thăng tiến” vì lúc đó, bị cáo này đã có đơn xin chuyển công tác khỏi Phòng TNMT và được cơ quan khác đồng ý tiếp nhận.
Ngoài yếu tố vụ lợi thì hầu hết các LS đều có tranh luận với KSV về việc xác định thiệt hại của vụ án như thế nào để quy kết các bị cáo gây hậu quả trên 1 tỷ đồng cũng như nguyên nhân của việc rút thiệt hại xuống 4,5 tỷ. Tuy nhiên, chủ tọa phiên tòa đều “cắt” phần phát biểu này của các LS vì cho rằng, KSV đã có quan điểm không đề nghị các bị cáo bồi thường phần thiệt hại này mà cái này sẽ do UBND tỉnh Vĩnh Phúc giải quyết theo quy định.
Hôm nay, phiên tòa tiếp tục phần tranh luận.
