Ngày 12/1/2018, phiên xét xử bị cáo Đinh La Thăng và 21 đồng phạm về tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng và Tham ô tài sản bước sang ngày làm việc thứ 5.
Xử lý “không có vùng cấm”
Trước đó, theo Kiểm sát viên (KSV), hành vi phạm tội của các bị cáo trong vụ án này là biểu hiện một phần của tệ nạn tham nhũng, lãng phí, quan liêu, lợi ích cục bộ, lợi ích nhóm, không chỉ gây thiệt hại lớn về kinh tế mà còn tác động rất xấu đến chính trị, xã hội, gây bức xúc trong dư luận, làm suy giảm niềm tin của nhân dân. Vì vậy, việc đưa vụ án này ra xét xử đã thể hiện quyết tâm cao độ của Đảng và Nhà nước trong việc kiên quyết đấu tranh phòng, chống tệ nạn tham nhũng lãng phí, thực hiện nguyên tắc thượng tôn pháp luật, tỏ rõ thái độ không khoan nhượng, không có vùng cấm đối với bất kỳ ai, dù họ ở cương vị nào.
“Mọi hành vi vi phạm pháp luật, nhất là các hành vi liên quan đến tội phạm tham nhũng đều phải bị xử lý, tài sản tham nhũng phải bị thu hồi, công lý phải được thực thi, qua đó củng cố lòng tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước”, KSV nêu.
Xét về vai trò, nhân thân của các bị cáo, KSV cho rằng bị cáo Đinh La Thăng (nguyên Chủ tịch HĐTV PVN) lợi dụng vị trí là người có trách nhiệm cao nhất của Tập đoàn, mặc dù biết rõ PVC không đủ năng lực và kinh nghiệm, nhưng để giúp cho PVC, lấy lý do sức ép về tiến độ, bị cáo đã chủ động đề ra chủ trương và chỉ định PVC thực hiện gói thầu EPC Dự án NMNĐ Thái Bình 2 trái với Nghị quyết của HĐTV, chỉ đạo PVPower ký Hợp đồng EPC số 33 với PVC trái quy định, sau đó chỉ đạo cấp dưới tại PVN và Ban quản lý dự án (BQLDA) căn cứ hợp đồng này tạm ứng cho PVC để bị cáo Trịnh Xuân Thanh (nguyên Chủ tịch HĐQT PVC) và đồng phạm tại PVC sử dụng không đúng mục đích gây thiệt hại cho Nhà nước.
Sai sót do “nôn nóng”?
Bào chữa cho ông Đinh La Thăng, LS Nguyễn Huy Thiệp cho rằng các quy kết của cáo trạng không có căn cứ và không phù hợp. Theo LS, ông Thăng hoàn toàn không cố ý về mặt lỗi để vi phạm xảy ra. Vì thế không thỏa mãn dấu hiệu tội phạm về mặt chủ quan. Ông Thiệp cho rằng hành vi của thân chủ mình có dấu hiệu của tội “Thiếu trách nhiệm: chứ không phải tội “Cố ý làm trái gây hậu quả nghiêm trọng”. Cùng bào chữa cho bị cáo Đinh La Thăng, LS Đào Hữu Đăng cho rằng rõ ràng hành vi làm trái là ở người thực hiện chứ không phải ở người chỉ đạo, đưa ra chủ trương. Người chỉ đạo, đưa ra chủ trương có sai chỉ là vì nôn nóng, ép cấp dưới phải thực hiện dẫn đến sai sót, không thể lấy hành vi làm trái của người thực hiện để quy kết ngược cho người đưa ra chủ trương.
Bào chữa cho bị cáo Trịnh Xuân Thanh, LS Trần Hồng Phúc đề nghị HĐXX xem xét lại việc xử lý tài sản kê biên của vụ án này. Bởi theo lời khai của anh Trịnh Xuân Cường (con trai Trịnh Xuân Thanh), những tài sản nói trên là tài sản ông bà nội cho, anh Cường hoàn toàn không có lời khai nào xác định đây là tiền do bị cáo Trịnh Xuân Thanh cho.
Bào chữa cho bị cáo Phùng Đình Thực (nguyên TGĐ PVN), LS Đinh Anh Tuấn cho rằng cáo trạng nêu, ngày 18/6/2010, ông Đinh La Thăng ký nghị quyết đồng ý chủ trương giao PVC thực hiện gói thầu EPC (tổng thầu) dự án Thái Bình 2. Ngày 15/10/2010, ông Thăng lại ký nghị quyết phê duyệt phương án liên danh tổng thầu EPC. Đây là tình tiết gỡ tội cho ông Phùng Đình Thực. Theo LS Tuấn: “Ông Thăng phải thay đổi từ “tổng thầu” sang “liên doanh tổng thầu” vì trước đó, ngày 10/9/2010, ông Phùng Đình Thực đã ký quyết định thành lập Ban chỉ đạo các dự án Nhiệt điện than do ông Nguyễn Quốc Khánh (nguyên Phó TGĐ PVN làm trưởng ban). Trong đó, ông Thực yêu cầu ban này xây dựng phương án liên doanh tổng thầu cho dự án Thái Bình 2 vì ông Thực nhận thấy PVC chưa đủ kinh nghiệm làm tổng thầu”.
Sau một hồi phân tích, LS Tuấn khẳng định thân chủ Phùng Đình Thực không cố ý làm trái khi ủy quyền cho bị cáo Nguyễn Quốc Khánh ký hợp đồng số 4194 (tiếp nối Hợp đồng EPC số 33).
Bào chữa cho bị cáo Vũ Hồng Chương (nguyên Trưởng BQLDA), LS Nguyễn Thế Truyền cho rằng xét về hoàn cảnh phạm tội, việc tạm ứng đối với Hợp đồng 33, ông Chương với tư cách Trưởng BQLDA đã cố gắng cao nhất để đưa ra cảnh báo về những thiệt hại, rủi ro có thể xảy ra. Hành vi của bị cáo Chương không thuộc nhóm nguy hiểm cho xã hội nên LS đề nghị xem xét cho bị cáo Chương được miễn hình phạt.
Đề xuất miễn trách nhiệm hình sự với bị cáo Trần Văn Nguyên (nguyên Kế toán trưởng BQLDA Điện lực dầu khí Thái Bình 2), LS Trang Vân cho rằng hành vi của bị cáo Nguyên không còn nguy hiểm cho xã hội, đã tích cực hạn chế thấp nhất hậu quả xảy ra...
Hôm nay (13/1/2018), phiên xử tiếp tục với phần tranh luận.