Đi lên từ “tâm”
Cách đây khoảng 9 năm, trong khi đi tìm đủ phương thuốc chữa bệnh cho bố (bố anh Nguyễn Quốc Hương bị u hạch ở cổ), nghe nhiều mách, bệnh này cần thường xuyên uống nấm linh chi – loại nấm dược liệu quý để ngăn chặn bệnh phát triển, anh đã tìm mua loại nấm này về cho bố uống mỗi ngày. Sau đó, từ việc hàng tháng phải mua nấm, anh Hương nảy sinh ý tưởng tự trồng nấm cho người nhà uống để đỡ chi phí. Từ đó, phát triển dần lên bán cho người dân trong vùng.
Cũng giống như bao người, khi bắt đầu một công việc mới, để đem lại hiệu quả, anh Hương đã đi tham quan và tích lũy kinh nghiệm từ các trang trại nấm lớn của các tỉnh bạn cũng như việc tìm tòi học hỏi trên các kênh thông tin đại chúng.
Thời điểm ban đầu, diện tích lán trại chỉ có 100m2, gia đình anh tập trung trồng chủ yếu là nấm linh chi. Sau đó, anh mở rộng thêm diện tích trồng nấm sò, nấm rơm, mộc nhĩ. Để thực hiện dự án này, gia đình anh gặp không ít khó khăn do thiếu vốn đầu tư. Nhưng với ý chí và lòng quyết tâm, anh đã thế chấp tài sản ở ngân hàng để đầu tư mua sắm cơ sở vật chất, máy móc thiết bị hỗ trợ, lắp hệ thống phun sương, làm mát cho nấm… Anh miệt mài học hỏi kinh nghiệm chăm sóc, vì vậy, chuyên môn nghiệp vụ trồng nấm ngày một tăng lên, mô hình hoạt động dần đi vào ổn định. Các loại nấm, đặc biệt là nấm linh chi, không chỉ bảo đảm cho nhu cầu chăm sóc người bệnh của gia đình anh Hương mà còn được nhiều người dân trong tỉnh Quảng Bình tin dùng thường xuyên.
Nhận thấy tiềm năng của loại nấm này cũng như nắm bắt được nhu cầu tiêu dùng của người dân, anh đã mở rộng quy mô và tìm đến Liên minh HTX tỉnh nhờ tư vấn để thành lập HTX với mong muốn phát triển mô hình trồng nấm sạch. Từ đó, HTX sản xuất nấm sạch và Kinh doanh nông nghiệp Tuấn Linh ra đời vào năm 2016.
Mục tiêu và chiến lược phát triển của HTX là tạo điều kiện để các thành viên tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau trong quá trình sản xuất, kinh doanh thông qua việc tổ chức lại quy mô sản xuất, ứng dụng nhanh các tiến bộ khoa học - công nghệ, cung cấp các sản phẩm dịch vụ đầu vào giá rẻ, các sản phẩm đầu ra đủ lớn, đảm bảo chất lượng có địa chỉ tin cậy.
Sản phẩm làm ra, tiêu thụ trên thị trường đều ghi rõ nhãn mác tên, code chứng nhận bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, địa chỉ HTX, tên sản phẩm và hướng dẫn sử dụng cụ thể.
Chia sẻ về quy trình trồng nấm của HTX, anh Hương cho biết, các loại nấm đều do HTX tự nhân giống để kiểm soát nguồn gốc, chất lượng và chủ động trong khâu sản xuất, trong đó, phần giống được làm với quy trình đảm bảo. Cụ thể, để làm bầu nấm, nhân công dùng mùn cưa trộn cùng cám ngô, cám gạo, sau đó đóng hỗn hợp vào túi và đưa vào lò hấp thanh trùng. Nhiệt độ hấp đạt khoảng 95-100 độ C, đủ để diệt các vi khuẩn gây hại. Giống được đóng sẵn bịch, đến khi phôi ra hết thì người làm mang về treo giàn. Sau khoảng 2 tuần, khi quan sát thấy nấm có màu trắng, người trồng rạch các bầu để nấm phát triển.
“Trồng nấm không quá khó về kỹ thuật, cũng không mất nhiều công sức chăm sóc. Khi nấm bắt đầu mọc, người trồng tiến hành tưới phun sương và chỉ sử dụng nước sạch. Khoảng một tuần sau, nấm có thể cho thu hoạch. Thông thường, thời gian thu hoạch có thể kéo dài 3-4 tháng, trung bình, mỗi bịch cho 4-5kg nấm tươi” – anh Hương nói.
Gây dựng HTX thành HTX “tiềm lực” của tỉnh
Với sự nhạy bén, linh hoạt, tài năng trong lèo lái của “thuyền trưởng” Nguyễn Quốc Hương, trong suốt hai năm qua, con thuyền “Tuấn Linh” hoạt động rất hiệu quả, lãi chia theo cổ phần năm sau luôn cao hơn năm trước. Một lao động có thu nhập thường xuyên bình quân 50 triệu đồng/năm. Doanh thu của HTX ước tính đạt khoảng 8 tỷ đồng/năm.
Hiện HTX đã mở rộng diện tích trên 8.700m2 để trồng nấm sò, nấm rơm, mộc nhĩ, linh chi. Sau một thời gian tìm kiếm và trồng thử nghiệm, HTX đã thành công trong việc sản xuất 2 loại giống nấm mới là nấm kim phúc và hoàng đế cho năng suất cao, gần gấp đôi so với các loại nấm thông thường.
HTX liên kết trực tiếp với 15 tổ hợp tác trên địa bàn tỉnh, tạo công ăn việc làm cho hơn 230 lao động, trong đó có 66 người nghèo, 128 người cận nghèo (chiếm 84%), phụ nữ chiếm trên 95%.
Trong suốt hai năm gây dựng, HTX hiện có khoảng 50 vạn bịch nấm các loại, sản lượng đạt khoảng 85 tấn/năm. Sản phẩm được bán rộng khắp các thị trường trong toàn tỉnh Quảng Bình và mở rộng ra các tỉnh lân cận như: Quảng Trị, Hà Tĩnh, Nam Định, Huế, Đà Nẵng...; cung cấp sản phẩm nấm sạch cho các hệ thống siêu thị như siêu thị Coop.mart (Quảng Bình), siêu thị PG Mart (TP HCM)… Được biết, hiện tại anh đang hoàn tất hồ sơ thủ tục để xuất khẩu sản phẩm nấm của mình sang thị trường nước Nga.
Thời gian tới, anh Hương bật mí, sẽ tiếp tục mở rộng sản xuất cho HTX, tăng số lượng bịch phôi nấm từ 50 vạn đến 330 vạn và tăng sản lượng nấm ăn, nấm dược liệu từ 85 tấn/năm lên đến 560 tấn/năm. HTX sẽ tăng chủng loại nấm như: nấm hoàng đế, nấm kim phúc; mở rộng thị trường trong nước và hướng đến xuất khẩu; đầu tư dây chuyền sản xuất các sản phẩm như: trà, rượu nấm linh chi lên đến 100.000 lít mỗi năm và phân vi sinh 50-100 tấn/năm...