Trung Quốc tiếp tục đe dọa trừng phạt các công ty Mỹ tham gia kế hoạch bán vũ khí cho Đài Loan của Washington, một dấu hiệu nữa cho thấy Trung Quốc đang ngày càng cứng rắn hơn trong chính sách đối ngoại.
 |
|||
| Các binh sĩ Đài Loan đang điều khiển tên lửa chống tăng do Mỹ sản xuất. |
|||
Trong cuộc họp với giới truyền thông, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Dương Khiết Trì đã chỉ trích quyết định bán hệ thống chống tên lửa, máy bay và các loại vũ khí khác cho Đài Loan của Mỹ trong lô hàng có tổng trị giá 6,4 tỷ USD. Phát ngôn viên Mã Triều Húc không đưa ra chi tiết lệnh trừng phạt, nhưng cam kết sẽ trả đũa các công ty tham gia thương vụ này. Trung Quốc cũng phản đối mạnh mẽ Chính phủ Mỹ vì cuộc gặp dự kiến sắp diễn ra giữa Tổng thống Mỹ Obama với Dalai Lama, lãnh tụ tinh thần của Tây Tạng.
Trung Quốc đã tuyên bố sẽ ngưng các trao đổi quân sự với Mỹ, trở lại vị trí đóng băng đã từng áp dụng vào năm 2008, sau khi chính quyền ông Bush đồng ý bán vũ khí cho Đài Loan. Chuyến thăm đã được định của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ vào cuối năm nay sẽ bị gác lại cùng với các cuộc đàm phán giữa Tổng tham mưu trưởng Quân đội giải phóng Trung Quốc Trần Bính Đức và Tổng tham mưu trưởng liên quân Mỹ Mike Mullen. Các chuyến thăm giữa các tàu hải quân Trung Quốc và Mỹ cũng sẽ bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, theo các nhà phân tích, do các hợp đồng quân sự giữa Trung Quốc và Mỹ vẫn còn rất hạn chế, nên việc ngưng các trao đổi quân sự sẽ ảnh hưởng không nhiều đến hoạt động của Mỹ. Trong khi đó, một số nhà phân tích phán đoán rằng, Bắc Kinh có thể tiến hành thử tên lửa để “bày tỏ” sự giận dữ của mình.
Hiện Trung Quốc đang nắm giữ lượng ngoại tệ dự trữ trị giá 2,4 ngàn tỷ USD. Các nhà kinh tế ước tính khoảng 2/3 lượng dự trữ này được đầu tư vào đồng đô-la Mỹ. Trung Quốc còn nắm giữ trái phiếu chính phủ Mỹ lớn nhất thế giới và theo các con số thống kê, nước này sở hữu ít nhất 776,4 tỷ USD số nợ của Chính phủ Mỹ tính đến cuối tháng 6-2009. Tuy nhiên, các nhà phân tích cũng cho biết, đến nay không có dấu hiệu nào cho thấy Bắc Kinh sẽ dùng các biện pháp trừng phạt thương mại rộng lớn hay dùng đồng đô-la Mỹ mà nước này nắm giữ để trừng phạt Washington. Vì nếu làm vậy, sẽ gây nguy hiểm cho giá trị các tài sản của chính Trung Quốc và làm các nhà đầu tư lo sợ.
Trung Quốc đã tuyên bố rằng, hợp tác với Mỹ trong những vấn đề khu vực cũng như quốc tế sẽ bị ảnh hưởng bởi vụ mua bán vũ khí trên, nhưng Bộ Ngoại giao nước này không nói cụ thể vấn đề nào sẽ bị ảnh hưởng. Theo các nhà phân tích, Chính phủ Trung Quốc sẽ thể hiện “sự giận dữ” của họ bằng việc trì hoãn các cuộc đàm phán hoặc hạ cấp đại diện ở các cuộc đàm phán đó, chứ không có những thay đổi đảo ngược về chính sách.
Washington đã trông đợi Trung Quốc ủng hộ mạnh mẽ hơn trong nhiều vấn đề quốc tế, đặc biệt là trong vấn đề hạt nhân của Iran và Triều Tiên. Trung Quốc là một thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an LHQ và vì vậy mà nước này có quyền phủ quyết trước bất kỳ đề xuất nghị quyết nào. Tầm ảnh hưởng ngày càng tăng cùng vị trí là một nước đang phát triển lớn nhất thế giới cũng cho Trung Quốc một tiếng nói lớn trong các vấn đề như thay đổi khí hậu và cải cách tài chính quốc tế.
Trong một cuộc thăm dò dư luận công chúng Trung Quốc đối với Mỹ do Viện Khoa học và xã hội Trung Quốc thực hiện, 46% người tham gia trả lời cho biết vấn đề Đài Loan là vấn đề lớn nhất trong quan hệ
Mỹ-Trung.
GIA HUY
