Theo số liệu của Ban QLDA Xây dựng giao thông (Sở GTVT tỉnh Bắc Ninh), toàn tỉnh hiện đang triển khai thi công 15 dự án, nhưng có tới 12 dự án gặp phải vướng mắc trong khâu giải phóng mặt bằng.
Điển hình như công trình xây dựng đường Hàn Thuyên kéo dài (đoạn từ Khu đô thị An Huy, phường Vũ Ninh đến đường Hoàng Quốc Việt, phường Thị Cầu) có tổng chiều dài tuyến là 759m được triển khai từ ngày 1/8/2019. Dự án có tổng mức đầu tư gần 90 tỷ đồng, trong đó chi phí giải phóng mặt bằng và tái định cư 52,6 tỷ đồng, chi phí xây dựng 24,7 tỷ đồng. Thời gian thi công dự kiến là 265 ngày. Nhưng đến nay, đã hơn 1 năm, dự án vẫn "dậm chân tại chỗ".
Nguyên nhân được chỉ ra là do công tác giải phóng mặt bằng gặp nhiều khó khăn. Để xây dựng tuyến đường này sẽ ảnh hưởng đến hơn 100 hộ dân, trong đó ước tính có hơn 40 hộ phải tái định cư. Tuy nhiên, cho đến nay nhiều hộ gia đình vẫn chưa chấp thuận phương án bồi thường, không di dời tạo mặt bằng cho dự án tiếp tục thi công.
Đối với dự án cải tạo, nâng cấp đường gom KCN Quế Võ, đoạn qua xã Phương Liễu cũng cùng chung cảnh ngộ. Trong 2 năm qua, dự án đã phải gia hạn tiến độ nhiều lần do vẫn còn một số hộ dân chưa bàn giao mặt bằng để mở rộng đường.
Theo đại diện chính quyền sở tại, người dân cho rằng: giá đền bù mặt bằng giải phóng quá thấp, các cơ quan liên quan chưa xác định đúng nguồn gốc, mục đích sử dụng đất cho các hộ. Một số gia đình còn kiến nghị UBND huyện Quế Võ bồi thường cả phần đất hành lang an toàn giao thông, công trình xây dựng trái phép trên diện tích này... nên chưa chấp thuận bàn giao mặt bằng, gây khó khăn, chậm tiến độ hoàn thành dự án.
Dự án xây dựng bổ sung cầu Đồng Xép 2 nút giao QL1A với ĐT.287 có tổng mức đầu tư hơn 110,94 tỷ đồng được triển khai từ cuối tháng 3- 2020 cũng gặp vướng mắc khâu giải phóng mặt bằng tại địa phận thị xã Từ Sơn. Đại diện chính quyền địa phương cho biết, phần diện tích phải thu hồi nằm trong vòng xuyến giao với QL1; trong khi hồ sơ thu hồi, GPMB của dự án QL1 đã quá lâu, bị thất lạc nên các cơ quan chức năng chưa thể xác định số diện tích này đã nhận kinh phí bồi thường GPMB hay chưa…
Tương tự như trên, dự án cải tạo, nâng cấp Tỉnh lộ 286 đoạn Đông Phong-thị trấn Chờ, được triển khai từ tháng 8/2017, song đến tháng 8/2019, các nhà thầu mới được bàn giao mặt bằng. Hiện tại, dù đã hết thời gian hợp đồng được ký kết ban đầu song công trình vẫn chưa thể hoàn thành.
Công tác giải phóng mặt bằng đang trở thành “nút thắt” khó giải quyết, ảnh hưởng đến tiến độ của nhiều dự án trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh. Tuy nhiên, “nút thắt” nào cũng sẽ được tháo gỡ nếu có sự vào cuộc tích cực, trách nhiệm của các cơ quan, địa phương liên quan cũng như sự đồng thuận của người dân.
Để khắc phục tình trạng này UBND thành phố Bắc Ninh cần tiếp tục hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật khu đất tái định cư cho các hộ dân phải thu hồi, tuyên truyền cho các hộ dân hiểu được công trình giao thông sẽ tạo đà phát triển mới cho địa phương.
Đồng thời, rà soát, xác định đúng nguồn gốc, mục đích sử dụng đất của từng hộ; củng cố hồ sơ, thủ tục cưỡng chế thu hồi đất. Tổ chức các cuộc đối thoại, giải đáp cặn kẽ những thắc mắc liên quan, giúp các hộ dân tự nguyện bàn giao mặt bằng. Bên cạnh đó, nâng cao công tác đào tạo, trình độ, năng lực cho đội ngũ cán bộ trực tiếp làm công tác giải phóng mặt bằng.
