Những con số trên được đưa ra tại Hội thảo chuyên gia đề xuất chính sách đưa chi phí khám sàng lọc ung thư cổ tử cung vào danh mục được bảo hiểm y tế chi trả trong dự thảo Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) sửa đổi do TƯ Hội LHPN Việt Nam phối hợp với Ủy ban Xã hội của Quốc hội, Bộ Y tế tổ chức ngày 19/12.
Theo Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam Tôn Ngọc Hạnh, hiện nay, ung thư cổ tử cung là vấn đề sức khỏe cộng đồng đáng quan ngại vì căn bệnh này ảnh hưởng nhiều đến phúc lợi, sức khỏe và đời sống tinh thần của phụ nữ và toàn bộ dân số. Nếu không có bất kỳ can thiệp nào, ước tính khoảng 200.000 phụ nữ Việt Nam sẽ tử vong do ung thư cổ tử cung vào năm 2070.
Đặc biệt, chi phí điều trị rất tốn kém nhưng bệnh hoàn toàn có thể dự phòng hoặc loại trừ dựa vào tiêm vaccine HPV, sàng lọc định kỳ nhằm phát hiện, điều trị sớm các dấu hiệu tiền ung thư. Tuy nhiên, tại Việt Nam, tỷ lệ tiếp cận các biện pháp phòng và tầm soát ung thư cổ tử cung của phụ nữ Việt Nam còn thấp. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ tiếp cận các biện pháp phòng và tầm soát ung thư cổ tử cung thấp là do vaccine HPV có chi phí cao, chưa được đưa vào chương trình tiêm chủng mở rộng; khám sàng lọc ung thư cổ tử cung chưa được BHYT chi trả.
Việc tăng cường khả năng tiếp cận của phụ nữ đối với các dịch vụ sàng lọc, khám, chẩn đoán sớm bệnh ung thư cổ tử cung là cần thiết, phù hợp với nguyên tắc của công tác chăm sóc sức khỏe Nhân dân nhằm đáp ứng nguyên lý phòng bệnh hơn chữa bệnh, giảm gánh nặng lên nền kinh tế cho phụ nữ và chính gia đình của họ cũng như giảm chi phí xã hội từ điều trị ung thư cổ tử cung. Điều này cũng phù hợp với cam kết quốc tế của Việt Nam trong thực hiện các mục tiêu phát triển.
Năm 2021, Hội LHPN Việt Nam đã tiến hành nghiên cứu tính khả thi nhằm đề xuất đưa sàng lọc ung thư cổ tử cung vào danh mục dịch vụ được BHYT chi trả. Nghiên cứu đã cho thấy khả năng Việt Nam loại bỏ ung thư cổ tử cung vào năm 2044 nếu như áp dụng ngay cả 3 mục tiêu can thiệp của WHO từ nay đến năm 2030. Phương pháp xét nghiệm VIA/VILI cho thấy tính khả thi để đưa ngay vào danh mục được BHYT chi trả do chi phí thấp so với chi phí điều trị và không đòi hỏi đầu tư lớn về trang thiết bị và nâng cao năng lực cho cán bộ y tế. Tuy nhiên, cần nghiên cứu xây dựng lộ trình và tỷ lệ chi trả BHYT áp dụng cho cả 3 hình thức xét nghiệm VIA/VILI, xét nghiệm tế bào và xét nghiệm HPV với các ưu tiên cho nhóm phụ nữ yếu thế.
Thông qua Hội thảo, Phó Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam Tôn Ngọc Hạnh kỳ vọng những ý kiến thảo luận sẽ làm dày thêm các minh chứng về sự cần thiết đưa chi phí khám sàng lọc ung thư cổ tử cung vào danh mục được BHYT chi trả và là đầu vào có giá trị quan trọng cho báo cáo đánh giá tác động chính sách của dự thảo Luật BHYT sửa đổi. Đặc biệt việc phụ nữ được tham gia đầy đủ vào hệ thống chăm sóc sức khỏe toàn dân, nhất là sức khỏe sinh sản, nhằm nâng cao quyền năng cho phụ nữ, thúc đẩy bình đẳng giới sẽ góp phần vào những nỗ lực chung của quốc gia trong việc sớm đạt được các mục tiêu phát triển bền vững.
Các đại biểu từ Ủy ban Xã hội của Quốc hội, Bộ Y tế, các tổ chức, đoàn thể và các chuyên gia thảo luận các vấn đề thực tiễn và định hướng công tác vận động đưa chi phí khám sàng lọc ung thư cổ tử cung vào danh mục BHYT chi trả; trong đó tập trung vào các nội dung cần thiết của khám sàng lọc ung thư cổ tử cung và hiệu quả/tác động khi BHYT chi trả khám sàng lọc ung thư cổ tử cung; Gợi ý một số hoạt động cần thiết để vận động cho chính sách, từ góc độ các nhà hoạch định và thực hành chính sách, cũng như người thụ hưởng của chính sách.
