Kê khai thuế chuyển nhượng bất động sản: Kiểm tra là ra gian dối

Thời gian qua, tình trạng kê khai hai giá, lập hai hợp đồng khi mua bán, chuyển nhượng bất động sản (BĐS) dẫn tới thất thu thuế là câu chuyện gây nhiều bức xúc. Tổng cục Thuế và Bộ Tài chính đang quyết liệt vào cuộc để chấn chỉnh tình trạng này.

Số liệu công bố từ Tổng cục Thuế cho biết, bằng các giải pháp nghiệp vụ cộng với việc đẩy mạnh tuyên truyền nên công tác quản lý thuế đối với hoạt động chuyển nhượng BĐS đã có những kết quả tích cực.

Chỉ tính riêng trong 3 tháng đầu năm 2022, kết quả thu từ thuế thu nhập cá nhân của hoạt động chuyển nhượng BĐS đạt 8,209 nghìn tỷ đồng; tăng 63% so với 3 tháng đầu năm 2021, tương ứng tăng 3,2 nghìn tỷ đồng.

Trong đó, cơ quan thuế căn cứ vào cơ sở dữ liệu mà người nộp thuế đã kê khai tính thuế và tham khảo giá thực tế chuyển nhượng ở một số khu vực, vị trí tương đương đã phát hiện các rủi ro trong việc kê khai nộp thuế và yêu cầu kê khai lại, qua đó tăng thu cho ngân sách hàng trăm tỷ đồng.

Cá biệt qua kê khai lại của các tổ chức cá nhân tại một số địa phương đã kê khai giá chuyển nhượng BĐS tăng từ 2-5 lần so với giá kê khai ban đầu, có hồ sơ kê khai điều chỉnh tăng lên 20 lần, 40 lần.

Có hồ sơ kê khai thuế chuyển nhượng bất động sản điều chỉnh tăng lên 40 lần.

Đặc biệt, có một địa chỉ khá "tai tiếng" trong việc kê khai thuế chuyển nhượng BĐS là ở TP Thủ Đức. Đại diện Tổng cục Thuế cho biết, nguyên nhân của tình trạng này là do việc thành lập TP Thủ Đức trực thuộc TP Hồ Chí Minh (mô hình địa bàn hành chính mới) dẫn đến phát sinh các hạn chế trong thụ lý, giải quyết các thủ tục hành chính, nhất là thủ tục hành chính liên quan đến đất đai, chuyển nhượng BĐS. Trong quý I/2022, Chi cục Thuế TP Thủ Đức đã giải quyết gần 11.000 hồ sơ mua bán nhà đất, trong đó người dân điều chỉnh lại 1.949 hồ sơ (chiếm gần 18% hồ sơ giải quyết) và số thuế tăng thu được 92,5 tỷ đồng.\

"Như vậy, việc chống thất thu đối với hoạt động chuyển nhượng BĐS của Chi cục Thuế TP Thủ Đức là hiệu quả", đại diện Tổng cục Thuế nhận định. Người này cho biết, trên thực tế triển khai, người nộp thuế đã nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, chủ động khai tăng giá chuyển nhượng ngay từ ban đầu khi làm hợp đồng công chứng hoặc khi được cơ quan thuế tuyên truyền, hỗ trợ.

Được biết, để đẩy mạnh công tác quản lý đối với hoạt động chuyển nhượng BĐS, Bộ Tài chính đã có công văn gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; Bộ Công an; Bộ Tư pháp để phối hợp triển khai đồng bộ các giải pháp chống thất thu trong hoạt động chuyển nhượng BĐS.

Gần đây nhất, ngày 28/4, Bộ Tài chính tiếp tục có Công văn số 3849/BTC-TCT gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc chống thất thu thuế trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng BĐS.

Trên cơ sở chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính, cơ quan thuế các cấp đã hướng dẫn người dân, doanh nghiệp kê khai đúng giá chuyển nhượng làm căn cứ tính thuế theo quy định của pháp luật, đồng thời Bộ Tài chính đã chỉ đạo Tổng cục Thuế cũng yêu cầu cơ quan thuế tăng cường công tác phối hợp với các cơ quan, ban, ngành địa phương trong quản lý đối với hoạt động chuyển nhượng BĐS, đặc biệt tăng cường việc xử lý hình sự đối với hành vi trốn thuế liên quan đến hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng BĐS.

Tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được, đồng thời đảm bảo thu đúng, đủ các khoản thu từ hoạt động chuyển nhượng BĐS, trong thời gian tới, cơ quan thuế cho biết sẽ chủ động phối hợp cung cấp cơ sở dữ liệu mà người nộp thuế đã kê khai thuế trong trường hợp có phát sinh phát biến động về giá cao hơn giá UBND đã ban hành (bao gồm cả hệ số điều chỉnh giá đất) cho cơ quan Tài nguyên môi trường để cơ quan này phối hợp với các cơ quan liên quan rà soát và kịp thời tham mưu cho UBND cấp tỉnh quyết định ban hành Bảng giá đất cũng như hệ số điều chỉnh giá đất sát với giá giao dịch thực tế trên thị trường theo quy định của pháp luật.

Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế cũng chỉ đạo cơ quan thuế không được gây khó khăn, phiền hà cho người nộp thuế trong quá trình xử lý hồ sơ chuyển nhượng BĐS. Đồng thời đã chỉ đạo, quán triệt các phòng, đội tham gia vào công tác xử lý hồ sơ chuyển nhượng BĐS thực hiện nghiêm túc các quy định về trình tự, thủ tục xử lý hồ sơ xác định nghĩa vụ tài chính và quy trình làm việc trực tiếp với người nộp thuế theo quy định tại Quy chế tiếp công dân tại cơ quan thuế các cấp và Quy trình tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính thuế của người nộp thuế theo cơ chế một cửa liên thông.

Ngành Thuế đã chỉ đạo và có cơ chế giám sát cán bộ trong quá trình tuyên truyền, hướng dẫn việc kê khai giá chuyển nhượng BĐS cho người nộp thuế. Theo đó, đã giao cho Cục Kiểm tra nội bộ; Giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng chỉ đạo việc xây dựng nội dung, chương trình, kế hoạch kiểm tra nội bộ để kiểm tra theo chương trình, kế hoạch hoặc yêu cầu đột xuất; kiểm tra tính liêm chính của cán bộ thuế trong công tác chống thất thu thuế đối với hoạt động chuyển nhượng BĐS, đảm bảo sự minh bạch, liêm chính của ngành Thuế…

Đọc thêm