Các phương án tác động tăng số tiền điện phải trả
Theo báo cáo của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), hiện số hộ dùng điện ở mức dưới 300kWh/tháng đang chiếm đông nhất với khoảng 72,6% khách hàng tương ứng với 60% sản lượng, từ 400kWh trở lên khoảng 6,7% khách hàng tương ứng với 27% sản lượng. Trong đó với khách hàng có mức sản lượng từ 701kWh trở lên chiếm 1,7% nhưng sản lượng tương ứng khoảng 13%.
Sau khi tiến hành lấy ý kiến chuyên gia, tham khảo từ số liệu của EVN, Bộ Công Thương đã đề xuất 5 phương án cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt gồm 1, 3, 4 và 5 bậc. Theo đánh giá của Bộ này, với phương án 1 bậc, tiền điện các hộ sinh hoạt có mức sử dụng điện từ 201kWh/tháng trở lên (khoảng 6,7 triệu hộ) phải trả giảm từ 8.000- 330.000 đồng/hộ/tháng, trong khi đó, hộ sử dụng dưới 200kWh/tháng (khoảng 18,6 triệu hộ) tiền điện lại tăng từ 17.000-36.000 đồng/hộ/tháng.
Theo phương án 3 bậc, các hộ có mức sử dụng điện từ 301kWh/tháng trở lên (khoảng 3,1 triệu hộ) được giảm tiền điện từ 45.000-62.000 đồng/hộ/tháng, trong khi đó, số hộ sử dụng dưới 300kWh/tháng (khoảng 22,3 triệu hộ) tiền điện lại tăng từ 4.000-30.000 đồng/hộ/tháng. Với 2 phương án nêu trên, số tiền ngân sách hỗ trợ cho hộ nghèo và hộ chính sách xã hội tăng lên do giá điện của bậc 1 được điều chỉnh tăng.
Riêng phương án 4 bậc, số tiền ngân sách hỗ trợ cho hộ nghèo và hộ chính sách xã hội tăng lên do giá điện của bậc 1 được điều chỉnh tăng. Cùng với đó, các hộ sinh hoạt có mức sử dụng điện từ 0-50, 101-200 và từ 401 kWh/tháng trở lên (khoảng 15,3 triệu hộ) tiền điện phải trả cũng tăng tối đa 105.000 đồng/hộ/tháng. Còn các hộ sử dụng điện trong khoảng 200-400kWh/tháng lại giảm nhưng số tiền giảm không đáng kể, chỉ khoảng 20.000-30.000 đồng/tháng.
Phương án 5 bậc thang khả thi nhất?
Riêng phương án 5 bậc, Bộ Công Thương đưa ra 2 kịch bản của các mức bậc thang. Cụ thể, kịch bản 1 của phương án 5 bậc, ghép các bậc lại với nhau để tăng khoảng cách mức tiêu thụ tiêu thụ điện giữa các bậc và nới rộng khoảng cách mức tiêu thụ của bậc cao hơn nhằm phản ánh tình hình thực tế tiêu thụ điện và khuyến khích việc sử dụng điện tiết kiệm, đồng thời hạn chế được một phần việc tiền điện phải trả tăng cao trong những tháng đổi mùa.
 |
| Biểu giá cải tiến tác động giảm tới đa số người dùng |
Với kịch bản này, số tiền ngân sách hỗ trợ cho hộ nghèo và hộ chính sách xã hội không thay đổi so với hiện hành, mức tăng giá giữa các bậc hợp lý, chênh lệch giữa bậc đầu và bậc cuối cùng là 2 lần, phù hợp với xu thế chung của các nước trên thế giới (ví dụ như mức chênh lệch ở Mỹ là 2,2 lần, Hàn Quốc 3 lần, Lào 2,88 lần; Thái Lan 1,65 lần). Với kịch bản này, số tiền điện chênh lệch các hộ phải chi trả đều giảm, trừ các hộ sử dụng trên 700kWh.
Với kịch bản 2, mức chênh lệch giữa bậc đầu và bậc cuối cùng giảm xuống còn 1,86 lần, đa phần các hộ cũng đều được giảm số tiền điện phải trả. Riêng số hộ có mức sử dụng điện từ 200-300kWh/tháng (khoảng 3,6 triệu hộ) và từ 701kWh/tháng trở lên (khoảng 0,5 triệu hộ) phải trả tăng thêm khoảng từ 6.000 - 14.000 đồng/hộ/tháng.
Đại diện Bộ Công Thương đánh giá, với kịch bản 1 của phương án 5 bậc đảm bảo toàn bộ số hộ có mức sử dụng điện dưới 700kWh (chiếm 98,2% tổng số hộ) có mức tiền điện không tăng hoặc giảm khi áp dụng biểu giá điện mới nên tác động khi áp dụng kịch bản này là nhỏ hơn so với kịch bản 2; Mức tác động đến các hộ có mức sử dụng trên 700kWh của kịch bản 1 so với kịch bản 2 là không lớn và các hộ sử dụng điện dưới 700kWh có tiền điện phải trả theo kịch bản 1 thấp hơn so với kịch bản 2.
“Từ những phân tích cụ thể, xét thấy phương án biểu giá 5 bậc theo kịch bản 1 là phù hợp nhất nên Bộ Công Thương kiến nghị lựa chọn Phương án 5 bậc, kịch bản 1 để áp dụng” - đại diện Bộ Công Thương kiến nghị.
Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi, sự thuận tiện của khách hàng sử dụng điện cũng như khuyến khích người tiêu dùng sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả, Bộ Công Thương vẫn sẽ tiếp tục đón nhận ý kiến đóng góp của các bộ, ngành, địa phương, các chuyên gia, người dân trên cả nước để nghiên cứu, hoàn thiện dự thảo Quyết định trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt.
