Hội thảo có sự tham gia từ đại diện Cục Cảnh sát điều tra (CSĐT) tội phạm về trật tự xã hội Bộ Công an, Viện Khoa học xét xử TANDTC và Công an TP.Hải Phòng.
Gia tăng tội phạm hiếp dâm trẻ em
Theo thống kê của TANDTC, trong nhóm các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con người từ năm 2009 đến nay, tội hiếp dâm trẻ em đứng thứ 3, chỉ sau tội cố ý gây thương tích và tội giết người. Điều đáng nói, số lượng các bị cáo bị các cấp tòa án đưa ra xét xử về các tội xâm hại tình dục trẻ em trong những năm qua cũng gia tăng mạnh mẽ.
Đối tượng phạm tội xâm hại về tình dục trẻ em đa dạng, phức tạp, thuộc mọi độ tuổi, trình độ văn hóa cũng như có địa vị xã hội khác nhau, mức độ tội phạm cũng khác nhau. Trong số các vụ án xâm hại tình dục trẻ em các cấp tòa đã đưa ra xét xử, vụ án Phan Hoài Linh bị TAND TP.Đà Nẵng đưa ra xét xử, tuyên phạt mức án tử hình là vụ án đặc biệt nghiêm trọng, gây chấn động dư luận khi chỉ trong 6 tháng, Phan Hoài Linh đã liên tiếp thực hiện 17 vụ hiếp dâm trẻ em trên khắp địa bàn TP.Đà Nẵng.
Thạc sĩ Nguyễn Văn Tùng,Viện Khoa học xét xử, TANDTC trăn trở, trong nhiều vụ án về tội phạm xâm hại tình dục trẻ em, những đối tượng có hành vi xâm hại tình dục trẻ em không chỉ thể hiện sự sa đọa đến cùng cực về đạo đức, đạo lý làm người, một số tội phạm đã biến thành thú tính khi thực hiện hành vi cưỡng bức về tình dục như cha đẻ hiếp dâm con gái ruột, cha dượng hiếp dâm con riêng của vợ.
Nhiều nạn nhân trong các vụ án xâm hại tình dục trẻ em chỉ mới 3, 4 tuổi, hoàn toàn không có khả năng nhận biết hành vi đồi bại mà các cháu đang phải hứng chịu do chính người thân của mình gây ra. Ngoài ra, qua công tác xét xử, chủ thể của tội phạm hiếp dâm không chỉ là nam giới, nữ giới cũng phạm tội hiếp dâm trong vai trò đồng phạm giúp sức
Đại diện Cục CSĐT tội phạm về trật tự xã hội Bộ Công an thì lo ngại thời gian gần đây đã xuất hiện loại tội phạm du lịch tình dục trẻ em. Loại tội phạm này diễn ra chủ yếu ở một số hình thức như du khách quốc tế tự tìm kiếm hoặc thông qua môi giới để thực hiện hành vi mua dâm, mua trinh, giao cấu, dâm ô với trẻ em; một số đối tượng tổ chức đường dây mua bán trẻ em để phục vụ các dịch vụ, đường dây sextour hoặc cung cấp các dịch vụ tình dục cho khách du lịch trong nước và quốc tế… Hệ thống pháp luật chưa có một điều luật, một quy định hay khái niệm đầy đủ về tội phạm du lịch tình dục trẻ em, vì vậy cũng chưa có thống kê đầy đủ vể loại tội phạm mới này.
Cần những chế tài đủ mạnh
Tại hội thảo, ông Trần Văn Dũng – Q.Trưởng phòng Pháp luật Hình sự, Vụ Pháp luật Hình sự - Hành chính, Bộ Tư pháp phân tích sự cần thiết của việc sửa đổi, bổ sung các quy định của Bộ luật Hình sự về các tội xâm hại tình dục trẻ em. Theo ông Dũng, tại một số điều luật như điều luật về xâm hại tình dục trong Bộ luật Hình sự còn quy định chung chung.
Ông Dũng cho rằng, các hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc các thủ đoạn khác để thực hiện hành vi giao cấu với trẻ em từ đủ 13 tuổi cần được đưa vào quy định tại Điều 112, điều luật quy định vê tội hiếp dâm trẻ em. Đối với các hành vi tổ chức, xúi giục hoặc giúp sức người khác giao cấu với người dưới 13 tuổi cũng cần bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Khoản 4 Điều 112. Người phạm tội xâm hại tình dục trẻ em còn phải chịu các trách nhiệm như chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh hay bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc bị trục xuất… khi vi phạm Điều 116.
Đại diện Cục CSĐT tội phạm về trật tự xã hội Bộ Công an đồng nhất quan điểm làm rõ các hành vi xâm hại tình dục trẻ em. Các quy định mới này nếu được thông qua sẽ đồng thuận với các quy định tại Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em đang có kế hoạch bổ sung, sửa đổi. Vụ Pháp luật Hình sự - Hành chính, Bộ Tư pháp đề xuất các hành vi xâm hại tình dục trẻ em với độ tuổi từ đủ 13 nhưng chưa đủ 16 tuổi là cấu thành của tội giao cấu với trẻ em là phù hợp thực tế và khả năng thể chất, nhận thức hiện nay của trẻ em.
Tại hội thảo, một nội dung quan trọng là đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định của Bộ luật Tố tụng Hình sự về bảo vệ nạn nhân, nhân chứng là trẻ em cũng được Vụ Pháp luật Hình sự - Hành chính đưa ra thảo luận. Bà Lê Thị Hòa, Vụ Pháp luật Hình sự - Hành chính, Bộ Tư pháp nhận định, đối với nạn nhân, nhân chứng là trẻ em khi tham gia tố tụng, các cơ quan tiến hành tố tụng cần tạo môi trường xét xử thân thiện, phù hợp với tâm, sinh lý. Có như vậy nạn nhân, nhân chứng là trẻ em mới giúp cơ quan tiến hành tố tụng dễ dàng tìm ra sự thật khách quan của vụ việc.
