Theo đó, thực hiện chính sách khoan hồng, nhân đạo của Đảng, Nhà nước và truyền thống nhân đạo của dân tộc đối với người phạm tội bị kết án phạt tù, khuyến khích họ phấn đấu học tập, rèn luyện tiến bộ trở thành người có ích cho xã hội, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã ký quyết định đặc xá tha tù trước thời hạn cho người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân nhân dịp Quốc khánh nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam (02/9/2021). Thời gian đã chấp hành án phạt tù để xét đặc xá tính đến ngày 31/8/2021.
Ông Lê Khánh Hải, Chủ nhiệm văn phòng Chủ tịch nước công bố Quyết định đặc xá của Chủ tịch nước. |
Theo quyết định của Chủ tịch nước, các đối tượng được đặc xá bao gồm: Người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.
Quyết định cũng nêu ra những điều kiện được đề nghị đặc xá như: Có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt; đã chấp hành án phạt tù ít nhất là một phần hai thời gian đối với trường hợp bị phạt tù có thời hạn; đã chấp hành xong hình phạt bổ sung là phạt tiền, đã nộp án phí; đã thi hành xong nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác đối với người bị kết án phạt tù về các tội phạm tham nhũng… đối với người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn.
Người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù được đề nghị đặc xá phải có đủ các điều kiện như: Có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt; đã có thời gian chấp hành án phạt tù quy định; đã chấp hành ít nhất là một phần ba thời gian và người bị kết án phạt tù chung thân đã được giảm xuống tủ có thời hạn đã chấp hành ít nhất là 13 năm; đã lập công lớn trong thời gian chấp hành án phạt tù, có xác nhận của trại giam, trại tạm giam, người có công với cách mạng theo quy định của pháp luật; người đang mắc bệnh hiểm nghèo; có hoàn cảnh gia đình đặc biệt khó khăn và bản thân là lao động duy hất trong gia đình; người đủ 70 tuổi trở lên; người phạm tội khi chưa đủ 18 tuổi; phụ nữ có thai hoặc có con dưới 36 tháng tuổi đang ở với mẹ trong trại; người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng theo quy định của pháp luật…
Việc đặc xá tha tù nhằm thực hiện chính sách khoan hồng, nhân đạo của Đảng, Nhà nước và truyền thống nhân đạo của dân tộc đối với người phạm tội bị kết án phạt tù, khuyến khích họ phấn đấu học tập, rèn luyện tiến bộ trở thành người có ích cho xã hội.
Thành lập Hội đồng tư vấn đặc xá và việc đặc xá tha tù nhân dịp Quốc khánh 2/9/2021
Theo Quyết định về việc thành lập Hội đồng tư vấn đặc xá và việc đặc xá tha tù nhân dịp Quốc khánh 2/9/2021 do Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc mới ký, Hội đồng tư vấn đặc xá năm 2021 do Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình làm Chủ tịch Hội đồng.
Các Ủy viên Hội đồng tư vấn đặc xá gồm: Thứ trưởng Bộ Công an, Thiếu tướng Lê Quốc Hùng (Uỷ viên thường trực); Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Thượng tướng Võ Minh Lương; Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà; Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Cao Huy; Phó Chánh án TANDTC Nguyễn Trí Tuệ; Phó Viện trưởng Thường trực VKSNDTC Nguyễn Huy Tiến; Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Hoàng Giang; Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đặng Hoàng Oanh; Phó Chủ tịch Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Ngô Sách Thực.
Hội đồng tư vấn đặc xá sẽ tổ chức triển khai thực hiện Quyết định về đặc xá; hướng dẫn cụ thể về đối tượng, điều kiện của người được đề nghị đặc xá và trình tự, thủ tục, thời gian thực hiện Quyết định về đặc xá của Chủ tịch nước; Thẩm tra, duyệt hồ sơ đề nghị đặc xá, danh sách người đủ điều kiện được đề nghị đặc xá, danh sách người không đủ điều kiện đề nghị đặc xá do Thường trực Hội đồng tư vấn đặc xá trình; Tổng hợp, lập danh sách người đủ điều kiện được đề nghị đặc xá trình Chủ tịch nước xem xét, quyết định.
Trước đó, vào ngày 4/5, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì cuộc họp với các lãnh đạo Ban Nội chính Trung ương, Văn phòng Chủ tịch nước, các cơ quan tố tụng trung ương và Bộ Công an về thi hành Luật Đặc xá.
Tại cuộc họp này, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc khẳng định cần phải thực hiện nghiêm đạo luật này nhằm thể hiện sự ưu việt của chế độ ta.
Hiện nay, ngoài chế định đặc xá, Bộ luật hình sự cũng có quy định về tha tù trước thời hạn có điều kiện. Nhưng hai chế định này không giống nhau. Vì tha tù trước thời hạn là biện pháp tạm tha do Tòa án quyết định, còn đặc xá là tha hoàn toàn do Chủ tịch nước quyết định theo thủ tục riêng biệt ngoài Tòa án.