Chiều ngày 3-12, phiên tòa xét xử Công ty Công trình 5 diễn ra nhưng tham gia chỉ có mỗi nguyên đơn là BHXH thành phố Đà Nẵng và… đội ngũ phóng viên, còn bị đơn thì vắng mặt không lý do.
Công ty Công trình 5 (349 Ngô Quyền, quận Sơn Trà, TP. Đà Nẵng) là đơn vị trực thuộc Tổng Công ty Xây dựng đường thủy-Bộ Giao thông-Vận tải. Hiện nay, có 58 lao động đang làm việc tại đơn vị. Đây là doanh nghiệp Nhà nước thường xuyên để nợ đọng BHXH, BHYT trong nhiều năm qua. Công ty đã nợ BHXH 1.960.312.255 đồng (tương đương 45 tháng nợ tính đến 30-9-2010), đến thời điểm hiện nay là hơn 2 tỷ đồng và từ tháng 12-2008 đến bây giờ, đơn vị chưa hề nộp đồng nào.
Theo Luật BHXH, mỗi tháng, công ty phải đóng 16% tổng quỹ lương, tiền công và 6% từ tiền lương, tiền công của người lao động vào quỹ BHXH. Dù đã được BHXH thành phố, Sở Lao động-Thương binh và Xã hội cùng các ngành chức năng “thăm nom” nhắc nhở thường xuyên nhưng công ty vẫn giả lơ, không thực hiện nghĩa vụ và trách nhiệm của mình. Nhắc nhở không xong, BHXH thành phố đành phải khởi kiện đơn vị này ra Tòa án Nhân dân thành phố (TAND) vào ngày 26-7-2010 với lý do vi phạm quy định tại điều 91, 92 của Luật BHXH, điều 43 Nghị định 152/2006/NĐ-CP ngày 22-12-2006 của Chính phủ, hướng dẫn một số điều của Luật BHXH về BHXH bắt buộc.
Trong phiên hòa giải lần thứ nhất vào ngày 15-9-2010, ông Lê Tử Hùng, quyền Giám đốc và ông Lê Văn Hòa, kế toán trưởng công ty đã có mặt và giải trình về những khó khăn đang gặp phải. Sau khi tòa chấp nhận để đơn vị kiểm tra, xem lại số nợ và hòa giải lần hai vào ngày 6-10-2010. Tuy nhiên, sau thời gian chờ đợi, đơn vị không đến, tòa đành phải lập biên bản vắng mặt bị đơn không có lý do.
Ngày 23-11, TAND thành phố Đà Nẵng tiếp tục mở phiên xét xử sơ thẩm nhưng quá giờ xét xử mà bị đơn vẫn không đến, chủ tọa phiên tòa, bà Bùi Thị Hương, đành phải tuyên bố vắng mặt lần một và hoãn phiên tòa đến ngày 3-12-2010. Ông Nguyễn Hùng Anh, Trưởng phòng Quản lý thu thuộc BHXH thành phố, đại diện bên nguyên đơn, ngán ngẩm lắc đầu: “Đã nhiều lần tòa triệu tập mà hầu hết bị đơn đều vắng mặt, lần sau không biết kết quả thế nào. Thật quá coi thường luật pháp”.
Chiều ngày 3-12, TAND thành phố Đà Nẵng lại tiếp tục mở phiên xét xử sơ thẩm vụ này, nhưng bên bị đơn là Công ty Công trình 5 vẫn “lặn mất tăm”. Tuy nhiên, sau khi xem xét hồ sơ và căn cứ theo quy định của pháp luật hiện hành, tòa đã tuyên án vắng mặt, buộc bị đơn là Công ty Công trình 5 phải trả toàn bộ số tiền nợ BHXH và nộp án phí hơn 43 triệu đồng. Đồng thời, một tháng sau ngày xử, nếu nguyên đơn có yêu cầu thi hành án mà công ty không chịu trả thì phải chịu lãi suất theo mức cơ bản do Ngân hàng Nhà nước quy định tương ứng với số tiền và thời gian chậm thi hành án.
Ông Nguyễn Hùng Anh cho biết: “Chúng tôi sẽ theo vụ này đến cùng, dù biết không dễ dàng gì, vì quyền lợi của hàng chục lao động nhiều năm nay không được chốt sổ BHXH và không được giải quyết chế độ chính sách theo quy định hiện hành của Nhà nước”.
Hiện nay, BHXH thành phố Đà Nẵng cũng đã lập hồ sơ kiện 17 doanh nghiệp khác “lơ” đóng BHXH trong hai năm 2009 và 2010 với số tiền lên đến hàng tỷ đồng. Theo quy định, đơn vị nợ BHXH sẽ bị khoanh sổ, dừng chế độ chi trả như: Hưu trí, thai sản, ốm đau… cho người lao động thuộc đơn vị này. Đây cũng là lời cảnh tỉnh đối với các đơn vị, doanh nghiệp đã vì lợi ích trước mắt mà quên đi cái lợi lâu dài. Đồng thời, đây cũng là một trong những nguyên nhân gây ra nhiều vụ đình công, lãn công thời gian qua...
Bài và ảnh: Phương Trà